صبح روز بعد؛ زیارت شاهعبدالعظیمع
ری که با گذشت زمان از قریهای آباد و تفرجگاهی پررونق به یکی از مناطق بیستودوگانه تهران تبدیل شد، تا 100سال قبل آیینها و سنتهای خاص خودش را داشت. یکی از سنتهایی که هر سال با شکوه بیشتری در ری برپا میشد، شب یلدا بود. اهالی ری برای شب یلدا حسابی تدارک میدیدند و سنتهای طولانیترین شب سال در این منطقه متناسب با امکانات آن بوده است. احمد ابوحمزه، کارشناس تاریخ و ریشناس، میگوید: «در روزگار قدیم ری، باغدارها در فاصله یکیدو روز مانده به مراسم شب چله، انارهای باغشان را با چرخهای طوافی به بازار ری میبردند و به مردم تعارف میکردند و عده دیگری انارها را به مردم میفروختند. بنابراین، فقرا و کسانی که قدرت خرید میوه شب یلدا را نداشتند با دست پر به خانه میرفتند.» سفره شب یلدا معمولا با محصولات کشاورزی این منطقه تزئین میشد و سبزی تازهای که محصول اصلی سبزیکاریهای معروف ری بهحساب میآمد پای ثابت سفره شب یلدای اهالی ری بود. ابوحمزه میگوید: «سبزی تازه یکی از عناصر اصلی شب یلدا و پخت سبزیپلو با ماهی هم یکی دیگر از سنتهای اهالی ری بوده است. ری در سالهای دور، مثل قریه کن، درختان توت بسیار داشت و مردم در تابستان توت خشک میکردند تا تزئینکننده سفره شب یلدایشان باشد. بنا براین، سنتها و آیینهای شب چلهای در ری دقیقا با امکانات این منطقه همخوانی داشت و کمی با تهرانیها متفاوت بود.» ماجرای سنتهای منحصربهفرد شب یلدا در ری به همینجا ختم نمیشود. اهالی ری این سنتها را به حدی باشکوه برگزار میکردند که تهرانیها برای سپری کردن شب یلدا به این قریه میرفتند. ابوحمزه با اشاره به سفرنامههای جهانگردان خارجی میگوید: «در بسیاری از سفرنامهها از ری بهعنوان تفرجگاهی برای تهرانیها نام برده شده است. در روزگار قدیم، تهرانیها با اسب و شتر و بعدها با کالسکه و درشکه خودشان را به ری میرساندند تا شب یلدا را در خانههای قاجاری این منطقه سپری کنند. تهراننشینها، فردای شب یلدا به زیارت حرم عبدالعظیم(ع) میرفتند و در بازار خرید میکردند. پس از راهاندازی ماشیندودی رفت و برگشت به شهرری سریعتر شد و مردم با سوار شدن به ماشین دودی به تفرج هم میپرداختند.»