نگاه
نظم بخشی به موتورسیکلت‌ها با مشارکت همگان
سرهنگ احسان مومنی؛ معاون عملیات پلیس راهور تهران بزرگ
در بحث نظم‌بخشی به تردد موتورسیکلت‌ها و کاهش تصادفات از سال‌های گذشته تا به امروز طرح‌ها و برنامه‌های مختلفی اجرا شده یا درحال اجراست. برخی از این طرح‌ها شامل اعمال قانون، توقیف و انتقال موتورسیکلت راکبان متخلف به پارکینگ‌ها و به اصطلاح سلبی بود و برخی از آنها نیز مانند برگزاری کلاس‌های آموزشی ویژه راکبان متخلف، بعد فرهنگی و آموزشی داشت. همچنین برخی از طرح‌ها نیز مانند «موتوریار» همزمان ترکیبی از کارهای سلبی و آموزشی و فرهنگی بود. با وجود این، همچنان شاهد هستیم که راکبان موتورسیکلت‌ها انواع تخلفات راهنمایی و رانندگی را مرتکب می‌شوند و آمار 50درصد متوفیان حوادث رانندگی شهر تهران را به‌خود اختصاص داده‌اند.
ارزان‌تر بودن این وسیله نقلیه نسبت به خودرو، قدرت مانور بیشتر، وجود ترافیک در شهر و دوربین‌های متعدد ثبت تخلفات رانندگی در سطح معابر باعث شده تا تمایل به استفاده از موتورسیکلت بین مردم افزایش پیدا کند. همچنین با توجه به بحث معیشت و شرایط اقتصادی، موتورسیکلت تبدیل به وسیله‌ای برای امرار معاش برخی از خانواده‌ها شده است به شکلی که 43درصد موتورسیکلت‌ها با هدف کار و کسب درآمد در معابر شهر تردد دارند. اینها مواردی است که در بحث ساماندهی و انضباط‌بخشی به تردد موتورسیکلت‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد.بر همین اساس و با استناد به تجربه‌های گذشته، پلیس راهور به‌دنبال اجرای طرح‌های جدیدی است که برخی از آنها در مرحله پیش نویس و مطالعات قرار دارد. از آنجا که 43درصد تردد موتورسیکلت‌ها با هدف کسب‌وکار است، باید توجه ویژه‌ای به این بخش داشت. در یکی از این طرح‌ها شرکت‌ها، مراکز، سازمان‌ها و دستگاه‌هایی که از موتورسواران استفاده می‌کنند باید به‌اصطلاح پای کار بیایند و در راستای ساماندهی و نظم‌بخشی موتورسیکلت‌ها، وظایف و مسئولیت‌هایی نیز متوجه آنها خواهد بود؛ ازجمله در بحث الزام راکبان به استفاده از کلاه ایمنی که می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در کاهش آمار فوتی‌ها داشته باشد.از دیگر مواردی که روی آن کار می‌کنیم بحث ایجاد خط ویژه موتورسیکلت دربرخی از معابر است. پس از بررسی و انجام مطالعات، این طرح در محورهایی که باعث ایمن‌تر شدن تردد و کاهش تصادفات شود اجرا خواهد شد. موضوع بعدی به بحث تونل‌ها به‌ویژه تونل توحید برمی‌گردد که فقط در سال گذشته 15راکب موتورسیکلت در آنجا جان خودشان را از دست دادند. با اینکه تذکر داده می‌شود موتورسیکلت‌ها وارد این تونل نشوند اما متأسفانه بازهم شاهد تردد آنها در این مسیر پرخطر برای موتورسواران هستیم. ایجاد یک مسیر ویژه یا ایمن‌سازی مسیر برای موتورسیکلت‌سواران در تونل توحید ازجمله طرح‌هایی است که در مرحله مطالعاتی قرار دارد و ساماندهی جای پارک نیز ازجمله طرح‌هایی است که با هدف نظم‌بخشی به تردد موتورسیکلت‌ها در برخی نقاط و محورها مانند خیابان جمهوری در حال اجراست. در این طرح با استفاده از نرده یا خط‌کشی، محدوده‌ای برای توقف موتورسیکلت‌ها مشخص شده است. طرح دیگری که با همکاری نیروی انتظامی و شهرداری تهران اجرا می‌شود، موتورسیکلت‌هایی است که توقف کرده‌اند یا درحال تردد هستند و پلاک آنها پوشیده شده یا ناخواناست که در همان محل این تخلف برطرف می‌شود. این موضوع خودش می‌تواند در کاهش تخلفات و در نتیجه کاهش تصادفات و سوانح رانندگی مؤثر باشد چرا که اگر راکب موتورسیکلت بداند شماره پلاکش درصورت تخلف ثبت می‌شود، کمتر خلاف قوانین راهنمایی و رانندگی رفتار می‌کند. تصادفات هم همیشه حاصل یک تخلف است؛ مثلا اگر موتورسیکلت چراغ قرمز را رد نکند تصادفی هم در کار نخواهد بود.در مجموع برای ساماندهی و نظم‌بخشی به تردد موتورسیکلت‌ها پلیس نمی‌تواند به تنهایی موفق باشد و باید تمام بخش‌ها و دستگاه‌ها و حتی خود مردم و خانواده‌ها پای کار بیایند و کمک کنند. برای مثال درخصوص استفاده از کلاه ایمنی و فرهنگسازی در این زمینه خانواده‌ها می‌توانند بهترین تأثیرگذاری را داشته باشند. اگر پدر و مادر، همسر و فرزند تأکید و اصرار داشته باشند که فرد برای حفظ خودش از خطر حتما با کلاه ایمنی پشت موتورسیکلت بنشیند، تأثیر و اثربخشی چنین کاری بیش از هر جریمه و تشویق و تنبیه دیگری است.
