فشار بر جنگل 5برابر بیشتر از رویش

هادی کیادلیری؛ رئیس دانشکده منابع طبیعی

طی یک دوره 16ساله از 1383 تا 1399به میزان 3.5میلیون هکتار از سطح جنگل‌ها کاسته شد. بررسی آمار افزایش مساحت اراضی باغی و کشاورزی نیز نشان می‌دهد، معادل تخریب جنگل‌ها در این بازه زمانی، مساحت اراضی زراعی افزایش یافته که حاکی از تغییر کاربری ‌اراضی به کشاورزی است. بر همین اساس، بزرگ‌ترین عوامل نابودی جنگل‌ها تغییر کاربری به کشاورزی و ‌ویلاسازی است. چرای بی‌رویه دام هم دیگر عامل نابودی و تخریب رویشگاه‌های ‌طبیعی ایران است. چرای دام در برخی مناطق مثل جنگل‌های زاگرس چندین برابر ظرفیت است و این فشار بیش از توان به مراتع و رویشگاه‌ها، تنوع گیاهی و زادآوری گیاهان و درختان را از بین برده است. بهره‌برداری تجاری و قاچاق چوب هم از عوامل تخریب عرصه‌های جنگلی ایران است که خوشبختانه در سال‌های اخیر ممنوع شد. با این حال، در گذشته برداشت چوب 4 تا 5برابر میزان رویش درختان بود که با وجود توقف بهره‌برداری، آثار آن هنوز باقی است و به همین دلیل، تغییرات اقلیمی اثرگذاری بیشتری در تخریب عرصه‌ها و رویشگاه‌ها دارد. شدت یافتن تاثیر تغییرات آب و هوایی بر طبیعت و آتش‌سوزی‌های طبیعی نیز در تخریب جنگل‌های ایران موثر است.