یادداشت
چالش‌های نگهداری از آسیب دیدگان دارای ملال جنسیتی
سیدحسن موسوی‌چلک؛رئیس انجمن مددکاری ایران
به استناد مصوبه شورای‌عالی اداری در سال1378 شناسایی افراد بی‌خانمان، متکدی، ولگرد و مواردی از این دست، یکی از وظایف شهرداری‌ها و 11سازمان دیگر است. شهرداری پس از شناسایی این افراد، اقدام به غربالگری آنها می‌کند و در ادامه هرکدام از آنها با توجه به شرایطی که دارند، به نهاد‌ها و سازمان‌های مرتبط که در مصوبه شورای‌عالی اداری مشخص شده ارجاع داده می‌شوند. در دوره جدید مدیریت شهری علیرضا زاکانی و تیم ایشان در سازمان خدمات و مشارکت‌های شهرداری تهران علاقه‌مند هستند تا کارهای فراتر از وظایف ذاتی و قانونی خودشان انجام دهند که حکم صادر شده برای‌شهردار تهران به‌عنوان نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امور مدیریت آسیب‌های اجتماعی یکی از دلایل و نشانه‌های این موضوع است.
شهرداری تهران در رویکرد جدید خودش در حوزه‌ها و مواردی از آسیب‌های اجتماعی ورود کرده که مدیریت شهری در قبال آنها مسئولیتی ندارد و کارهایی انجام داده که در دوره‌های گذشته بی‌سابقه و کم سابقه بوده است؛ ازجمله این موارد بحث افراد دارای ملال جنسیتی(ترنس‌ها) است. برخی از کارتن‌خواب‌ها و افراد بی‌خانمان و معتادان متجاهر در غربالگری‌ها مصداق بارز این گروه از افراد (دارای ملال جنسیتی) هستند و با توجه به اینکه جنسیت‌شان مشخص نیست، حتی امکان نگهداری موقت از آنها در مراکز مشخص‌شده نیز ممکن و میسر نیست. بدیهی است از آنجا که نمی‌توانیم بگوییم این افراد مرد هستند یا زن، با این چالش مواجه می‌شویم که باید به کدام بخش منتقل شده و در بخش زنان یا مردان اسکان داده شوند؟! در تازه‌ترین مورد، شهرداری تهران برای اسکان و نگهداری افراد بی‌خانمان و معتادان متجاهر دارای ملال جنسیتی(ترنس‌ها) اعلام آمادگی کرده است و برنامه‌هایی دارد. در این رابطه به شهرداری تهران پیشنهاد می‌کنیم که به‌دنبال ایجاد یک مرکز جدید و مجزا برای این افراد نباشد؛ چراکه با ایجاد یک مرکز جدید مشکل و چالشی که در بحث نامشخص بودن جنسیت‌شان وجود دارد، حل و فصل نخواهد شد.
ظاهر بیولوژیک آنها ممکن است مردانه یا زنانه باشد و نمی‌توانیم با این متر و معیار افراد را جداسازی کرده و به‌صورت گروهی اسکان دهیم؛ هرچند این افراد در جامعه کنار دیگر افراد حضور دارند، اما نگرانی‌هایی که بابت سوءاستفاده‌های احتمالی از آنها در زمان نگهداری در مراکز اسکان وجود دارد از طریق ایجاد مراکز جدید و جداسازی براساس ظاهر بیولوژیکی برطرف نخواهد شد. راه‌حل پیشنهادی ما این است که این گروه از افراد کارتن‌خواب یا معتاد متجاهر دارای ملال جنسیتی به‌صورت جداگانه از سایرین براساس همان ظاهر بیولوژیکی خودشان در مراکز مردان یا زنان نگهداری شوند و در مدت زمان نگهداری با دیگر مددجویان در تماس نباشند.
آنچه مشخص است اینکه شهرداری تهران به‌تنهایی و یک‌تنه نمی‌تواند در این حوزه ورود کند.
سازمان‌ها و نهاد‌های دیگری هم هستند که باید در این زمینه همکاری کنند و در زمره 11سازمان و نهادی هستند که طبق مصوبه سال 1378 وظایف و مسئولیتی دارند. در بحث جراحی و هزینه‌های مربوط به آن، وزارت بهداشت و دانشگاه علوم‌پزشکی دارای مسئولیت هستند. از آنجا که این افراد در زمره 3دهک پایین جامعه هستند با توجه به مصوبه 3ماه قبل دولت مشکلی در پرداخت هزینه‌های برای این منظور باید در کنار شهرداری قرار بگیرند. بیشتر افراد دارای ملال جنسیتی(ترنس) دارای خانواده و سرپناه هستند و تعداد کمی از آنها بی‌خانمان و کارتن‌خوابند و با یک برنامه‌ریزی مناسب، دقیق و همکاری تمام دستگاه‌های مرتبط می‌توان این مشکل و چالش را به‌خوبی و به دور از حاشیه‌های احتمالی مدیریت کرد.