هشدار بیصدای کم آبی
بارشها در فصل پاییز، آمارهای کوتاهمدت حوزه آب را تعدیل کردهاند، اما از مخازن سدها، همچنان هشدار کمآبی مخابره میشود
احمد میرخدائی- روزنامهنگار
بارشهای پاییزی، تصویر کوتاهمدت حوزه آب را خوشایند کرده اما هنوز شرایط آبی کشور در مقایسه با بلندمدت از ناترازی رنج میبرد. پیام آمارهای حوزه آب این است که ایران کمباران، باید به همزیستی با کمآبی عادت کند.
بهگزارش همشهری، آخرین آمارهای وزارت نیرو از وضعیت بارندگی و ذخیره آب در سدها حاکی از این است که در 40روز سپری شده از پاییز1402 میزان بارشهای جوی 73درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل بوده اما در قیاس با دورههای مشابه 54سال گذشته، میزان بارندگیهای کشور همچنان 15درصد کمتر از شرایط عادی است. مخازن سدهای کشور نیز این را تأیید میکنند؛ فعلا فقط 40درصد مخازن سدهای کشور آب دارد و 60درصد خالی است.
بارندگیهای پاییزی
از ابتدای سال آبی جاری تاکنون (اول مهر تا شامگاه 9آبان) میانگین بارشهای جوی ایران به 9.6میلیمتر رسیده درحالیکه در مدت مشابه سال گذشته فقط 5.6میلیمتر باران باریده بود. این تفاوت محسوس که بیانگر رشد 73درصدی بارشهای پاییزی در سالجاری است، گرچه در ظاهر میتواند نشانهای باشد برای کمرنگ شدن خشکسالی اما درواقع، نسبت به میانگین بلندمدت بارندگیهای معمول در این مدت زمانی، بارشها هنوز 15درصد کمتر از نرمال است. نکته قابلتوجه این است که اگر سراب پرآبی ناشی از بارشهای مساعد پاییزی، سبب تضعیف مدیریت منابع آبی و رعایت نکردن الگوی مصرف آب شود، حتی در فصل سرد نیز متولیان تأمین آب برای پایدار نگهداشتن شبکه توزیع بهزحمت خواهند افتاد. پس بهتر اینکه فارغ از وضعیت بارندگی، تمرکز روی مدیریت درست آب ادامه پیدا کند.
حال و هوای سدها
براساس آمارهای جدید وزارت نیرو، از ابتدای مهر تاکنون، یکمیلیاردو610میلیون مترمکعب آب وارد مخازن سدهای کشور شده که این میزان 37درصد بیشتر از مدت مشابه سال قبل است. در مقابل، خروجی آب از سدهای کشور در این بازه زمانی به 3میلیاردو290میلیون مترمکعب رسیده که از افزایش 32درصدی نسبت بهمدت مشابه سال قبل حکایت دارد. درمجموع، دخلوخرج آبی سدهای کشور باعث شده میزان ذخیره آب آنها به 20میلیاردو30میلیون مترمکعب برسد که 12درصد بالاتر از مدت مشابه سال قبل است.
بنا به الزامات پاییزی که فصل آغاز کشت و کار در بسیاری از مناطق کشور است و بهویژه گندمکاران در ابعاد وسیعی نیازمند تأمین آب هستند، رهاسازی آب از مخازن سدها افزایش مییابد و به همین واسطه، در این فصل خروجی آب از مخازن سدها میتواند معادل
چند برابر میزان ورودی آن باشد اما در ادامه، با آغاز بارشهای زمستانی، این نسبت معکوس خواهد شد و فضای خالی مانده در مخازن سدها از مصرف آب کشاورزی پاییز، پر خواهد شد.