یادبود جنگجوی سلجوقی بربلندای برج اینانج
انتهای خیابان ترابی در شهرری به کارخانه آجر نسوز میرسد. در شمال کارخانه و جاده مشرف به آن، کوه طبرک با 2 بنای تاریخی بر فراز آن به چشم میخورد. یک بنای سنگی و آجری که مقبره یکی از سلحشوران سلجوقی بهنام اینانج است و کمی فراتر از آن، درست در امتداد پلههای آهنی، یک ستون هشتگوش آجری قرار گرفته که به برج نقارهخانه شهرت دارد.
احمد ابوحمزه، ریشناس، درباره بنای تاریخی برج و شخصیت اینانج میگوید:«اینانج نظامی معروفی در قرن چهارم و در دوره سلجوقیان است که 4شمشیر میبست و با هر ۲ دستش شمشیر میزد. در آن دوران در پایین کوه نقارهخانه پادگانی وجود داشت. به همینخاطر وقتی اینانج در جنگی در اصفهان کشته میشود، پیکرش را به اینجا میآورند و دفن میکنند. اکنون آن پادگان که فضای وسیعی بود، به برج اینانج معروف است.»
جالب است بدانید که برج اینانج چند نام دیگر هم دارد. برای مثال، خواجه نظامالملک در کتابش از این برج به نام «دیده سپهسالار» یاد کرده است. همچنین این برج میان مردم محلی در دوره معاصر به نام «برج یزید» شهرت داشت. گویا قاچاقچیانی که اغلبشان روس بودهاند با علم به اینکه ایرانیان همواره بر یزید لعنت میفرستند و از هر کس بدشان بیاید او را یزید خطاب میکنند، با هدف دور کردن اهالی از این محدوده و به قصد حفاری و سرقت آثار باستانی فارغ از مزاحمت مردم، اینجا را یزید مینامند و بهتدریج این برج به برج یزید هم معروف میشود.طبق منابع تاریخی در حفاریها توسط قاچاقچیان در دوره قاجار و پهلوی اول اشیا و عتیقههای گرانبهایی همچون پارچههایی مربوط به دوره آلبویه کشف و به سرقت برده شد و بهگفته مردم محلی، سرقت شمشیر و خنجر هم گزارش شده است.»
آنچه از گنبد یا گور اینانج بر بالای کوه طبرک باقی مانده، محوطه وسیع مدوری است که قطر دایره آن بیشتر از 36 متر است. نیمی از دیواری که گنبد را محصور میکند، بهدلیل شیب طبیعی کوه بهتدریج رو به بالا میرود و نیمه جنوبی حصار بر شالودهای استوار است که از پایین کوه با سنگ و گچ ساخته بودند. در میان این برج وسیع، بنایی از آجر و گچ ساخته بودند که در آن 2 حفره بهصورت قبر رو به قبله وجود داشت.