قدیمیترین سنگقبر
سنگقبرهای تاریخی و قدیمی بازتابدهنده آداب و رسوم تدفین، منطقه زندگی و زیست اجتماعی و فرهنگی مردم یک شهر محسوب میشوند. تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست.
وجود سنگقبرهای تاریخی در قبرستانهای محلی و همجوار با امامزادهها نشانی از تاریخ این شهر را با خود دارند. یکی از قدیمیترین سنگقبرهای کشفشده در تهران مربوط به سنگقبر 900سالهای است که نام شاعر تهرانی، مولانا فخرالدین حیدر تهرانی، رویش حک شده است. علیرضا زمانی، تهرانپژوه، میگوید: «اگر به قدیمیترین سنگقبر موجود در بازار که در امامزاده زید تهران قرار دارد، نگاه کنید، متوجه میشوید مربوط به ۹۰۰ سال پیش و مربوط به مولانا فخرالدین مولانا حیدر تهرانی است. آن زمان عنوان مولانا را به هرکسی اطلاق نمیکردند و آن شخص باید سلسله مراتبی در حوزه تصوف و ادبیات را طی میکرد تا این عنوان را دریافت کند. این موضوع نشان میدهد بارقههایی از فرهنگ در تهرانی که یک روستا بوده، وجود داشته است.» در امامزاده زید، علاوه بر این مقبره قدیمی، آرامگاه لطفعلیخان زند نیز قرار دارد. پادشاه جوان زندیه که بهدست آقامحمدخان قاجار به قتل رسید. امامزاده زید بازار، بهعنوان سومین امامزاده قدیمی پایتخت، بخشی از تاریخ و هویت شهر را در خود جای داده است.