نگاه آماری به بازار داغ این روزهای مسکن
خانهام ابری است
فاطمه شمس:
خانه دار شدن برای خیلی از ما رویایی دست نیافتنی است. رویایی که اگرچه گاهی کورسوی امیدی آن را به واقعیت نزدیک میکند با رشد صعودی بازار مسکن، هر چند سال یک بار به نابودی می رود. اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که روزانه پیگیر خبرهای اقتصادی است حتماباخبر شده اید که زمین زیر پایتان در عرض چند ماه از سال حداقل یک و نیم برابر شده است و برای خرید یا اجاره آن باید مبلغی را اضافه کنید که به راحتی با دخل و خرجتان جور درنمی آید. باید پذیرفت که مسکن در کشورما حکم کالایی را دارد که گاهی همزمان با شوک اقتصادی ازجمله افزایش نرخ ارز به دست دلالان و سودجویانی می افتد که ارزش آن را به حبابی تبدیل می کنند که به راحتی نمی ترکد.با اینکه مسئولان امر تلاش می کنند بازار را به نفع مصرف کننده به دست بگیرند اما ملک مسکونی سال به سال با افزایش هر مترمربع آن فاصله بیشتری از جیب متقاضیان می گیرد. برای اینکه جزئیات بیشتری از بازار این روزهای مسکن در مقایسه با سالهای گذشته بدانید حواشی آن را روی میله های آمار برده ایم.
سهم مناطق تهران از معاملات خرید و فروش املاک مسکونی در اردیبهشت ماه 1397
طبق آمار بانک مرکزی منطقه 5 و منطقه ۱۹ به ترتیب بیشترین و کمترین معامله خرید و فروش ملک مسکونی در اردیبهشت ماه 1397 را به خود اختصاص داده اند. در منطقه 5، ۲۴۴۷ معامله و در منطقه ۱۹، ۱۲۳ معامله از کل ۱۹هزار و ۱۰۷ معامله در تهران انجام شده است. مناطق غربی تهران به دلیل دسترسی های متعدد بزرگراهی و آب و هوای مناسب در سالهای اخیر مورد استقبال خریداران و انبوه سازان مسکن قرار گرفته است. از تعداد معامله های ثبت شده در این مناطق میتوان رشد صعودی بازار مسکن در پهنه غربی پایتخت را در چند سال آینده پیش بینی کرد.
متوسط قیمت فروش هر مترمربع زیربنای واحد مسکونی در تهران
قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در تهران نسبت به سالهای گذشته روند صعودی داشته است. طبق آمار بانک مرکزی و مرکز آمار ایران این تغییر قیمت به ویژه در مناطق 5، 3، 6، 2 و یک کاملا مشهود است. یکی از دلایل اصلی این افزایش قیمت حجم زیاد ساخت وسازهاست که قیمت پایه ملک را در این مناطق جابه جا کرده است. برای مثال آپارتمان مسکونی 61مترمربعی در پونک شمالی از متری 7میلیون و 500هزار تومان در سال گذشته به ۱۰میلیون و 600هزار تومان در خرداد ماه امسال رسیده است.
مقایسه روند تغییرات متوسط مبلغ اجاره ماهانه بهعلاوه 3درصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع زیربنای مسکونی
فصل تابستان پس از پایان امتحانات دانش آموزان، بیشترین معاملات رهن و اجاره در بازار مسکن انجام میشود. به همین دلیل در این فصل قیمت رهن و اجاره به بالاترین حد خود میرسد. طبق آمار، هر سال با افزایش قیمت مسکن، مبلغ دریافتی بابت رهن و اجاره هم افزایش می یابد؛ به عنوان مثال خرداد ماه امسال هزینه رهن آپارتمان مسکونی در منطقه 10 تهران تا متری یک میلیون و 500هزار تومان و در منطقه 5 و 2 تا متری 3 میلیون تومان هم رسید.
مقایسه نوسان قیمت دلار با مسکن
آمار نشان میدهد با افزایش قیمت دلار در مهر ماه 1396 تا پایان اردیبهشت 1397 از 4هزار و 24 تومان به 5هزار و 10 تومان، قیمت هر مترمربع واحد مسکونی هم از 4میلیون و 700 هزار تومان به 5 میلیون و 530 هزار تومان رسیده است. اوایل امسال جو روانی خروج آمریکا از برجام هم، سایه سرگردانی را از بازار طلا و ارز به بازار مسکن کشاند. گرچه تحقیقات میدانی نگارنده تاثیرپذیری این موضوع را لااقل تا اواخر اردیبهشت ماه بر قیمت ملک رد میکند اما ممکن است پیش بینی برخی کارشناسان اقتصادی هم درست از آب در بیاید و حباب قیمتها با هم بزرگتر و بزرگتر شود.
سهم ایرانی ها از مساحت املاک مسکونی
براساس نتایج سرشماری 95 بیشتر ایرانیها در واحدهای مسکونی بین 50 تا 100 مترمربعی زندگی میکنند. آمارهای میدانی و خام معاملات املاک در تهران نشان میدهد خانه هایی با مساحت کم به دلیل قیمت مناسب و جوان بودن از اقبال بیشتری نزد خانواده ها به ویژه زوجها برخوردارند. به همین دلیل اصطلاح «خانه نقلی» بین متصدیان معاملات ملک به خانه های متراژ پایینی اطلاق میشود که قیمت آنها توافقی و بیشتر از خانه های متراژ بالاست. همین امر باعث شده در سالهای اخیر برخی انبوهسازان به سمت ساخت آپارتمانهای پرواحد (مجتمع) و کوچک روی بیاورند. برای مثال در منطقه 5 قیمت یک آپارتمان 55مترمربعی در مجتمع مسکونی، 715میلیون تومان اعلام شده است؛ یعنی هر مترمربع 13میلیون تومان.
شهرام اقبالی، کارشناس اقتصادی و فعال املاک و مستغلات
در جوامعی که قیمت زمین و مسکن افزایش ناگهانی را تجربه میکند توزیع ثروت بین اقشار جامعه عادلانه نیست و اقشار کمدرآمد فرصت خرید مسکن را از دست میدهند.
در جهش قیمتی چند ماه اخیر بازار مسکن علاوهبر نرخ ارز، تقاضای خریداران و اختصاص وام هم دخیل بوده است.این تغییر به ویژه در مناطق غربی تهران ملموس است.این بخش از پایتخت به دلیل ساختوساز و نوسازی مطابق با استانداردهای ارائه شده از سوی شهرداری و طراحی عالی در سطح شهر و حتی بالاتر از استاندارد کشور مورد توجه و پسند خریداران مسکن و شرکتها و ارگانها قرار گرفته است. به نظر میرسد اگر افزایش نرخ ارز هم متوقف شود باز رشد قیمت در بخش مسکن به دلیل مطمئنترین راه سرمایهگذاری در کشورمان وجود دارد و با توجه به غیروارداتی بودن زمین و مسکن افزایش قیمت را در بخش مسکن به خصوص در تهران شاهد خواهیم بود و قیمت مسکن با نرخی بیشتر از تورم عمومی پیش خواهد رفت.