بیابان زدایی در مناطق بحرانی

فاطمه جعفرنژاد| ارومیه- خبرنگار:

مراتع طبیعی از جمله مهم‌ترین حوزه‌های زیستی در آذربایجان غربی به شمار می آیند، علاوه بر توسعه فضای سبز حفاظت از این مناطق و بیابان زدایی از مناطق فاقد پوشش گیاهی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در راستای حفاظت از مناطق بکر استان طرح‌های مختلف بیابان‌زدایی به ویژه در اماکن دارای وضعیت بحرانی انجام می شود که در حال حاضر منطقه بحرانی 15 هزار هکتاری بورالان بیابان‌زدایی می‌شود.


اولویت های منابع طبیعی استان

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان‌غربی می‌گوید: در سال جاری 5 فاکتور حفاظت جنگل، مرتع، آبخیزداری، احیای دریاچه ارومیه و بیابان زدایی از جمله اولویت‌های منابع طبیعی و آبخیزداری استان محسوب می‌شود.
«میر صمد سید موسوی» درباره حفاظت از جنگل های استان می‌افزاید: یکی از مباحث مهم که در سال جاری به مانند سال های گذشته به آن می پردازیم موضوع توسعه فضای سبز است، در این موضوع علاوه بر توسعه فضای سبز، حفاظت از آن نیز مهم بوده و مشارکت مردم و مسئولین را می طلبد.

وی درباره برنامه های حفاظت از جنگل ها در سال 97 بیان می کند: از جمله برنامه های حفاظت از جنگل می توان به عقد قرارداد با مجریان اشاره کرد که حفاظت و توسعه بخشی از 400 هزار هکتار فضای سبز استان در این قرارداد آمده است و در سال 97 اجرا می‌شود.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی می افزاید: در آذربایجان غربی بیش از 101 هزار هکتار زمینه پوشیده از جنگل است که بیشتر این جنگل ها در شهرستان سردشت واقع هستند. یکی دیگر از اقدامات و برنامه‌های اتخاذ شده سم پاشی و آفت زدایی این جنگل ها است. این طرح با مشارکت سازمان جنگل های استان انجام می گیرد که کمک بسیاری در پاکسازی جنگل های استان از آفت می کند.

سید موسوی درباره احیای دریاچه ارومیه می‌افزاید: احیای دریاچه ارومیه از جمله مواردی است که از سال 1393 وارد حوزه اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان شده است و از لحظه ورود این نهاد اقدامات جدی برای احیا انجام شده است. از جمله اهداف ما در سال جاری در بستر دریاچه ارومیه، قرق و توسعه پوشش گیاهی است.
 

دغدغه گرد و غبار 

به گفته سید موسوی، گرد و غبار یکی از دغدغه های اصلی است که صدمات بسیاری را به منابع طبیعی استان وارد کرده است. به همین منظور برنامه هایی برای جلوگیری و کنترل شن و ماسه های حوزه آبریز دریاچه ارومیه در نظر گرفته شده که بخشی از آن‌ها در سال های گذشته اجرا شده است و برخی دیگر نیز در سال 97 اجرا می‌شود.

وی درباره شهرستان های درگیر موضوع گرد و غبار می گوید: با بررسی های انجام گرفته سه حوزه اصلی واقع در شهرستان های ارومیه، سلماس و میاندوآب درگیر گرد و غبار بودند که برنامه هایی را برای تثبیت کانون های گرد و غبار اجرا شده و در سال 97 نیز آن ها را ادامه می دهیم.
مدیر کل اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان غربی درباره تثبیت مالکیت دولت بر اراضی ملی بیان می کند: از جمله پروژه هایی که در سال 97 آن ها را به طور جدی پیگیری خواهیم کرد، تثبیت مالکیت دولت بر اراضی ملی است. 

در حال حاضر بیش از 2 میلیون و 760 هزار هکتار اراضی ملی در استان به وسیله دولت تثبیت شده است که این میزان بیش از 92 درصد تثبیت مالکیت را به خود اختصاص می دهد. اخذ سند مالکیت در توسعه آذربایجان غربی تا حد بسیاری تحقق یافته است و امیدواریم با برنامه ریزی های انجام شده و با تزریق اعتبارات مابقی اراضی نیز به مالکیت دولت درآمده و سال 97 به میزان 100 درصد این اسناد برسیم.

سید موسوی در باره برنامه های حوزه آبخیزداری می‌گوید: یکی دیگر از حوزه های مهم حوزه آبخیزداری است که در سال جاری بیش از یک میلیون هکتار از اراضی ملی مطالعات پژوهشی انجام گرفته است و در سال 97 در دوبخش طرح های مکانیکی و بیولوژیکی انجام می گیرند.به گفته سید موسوی، تثبیت خاک و افزایش ذخایر نزولات آسمانی در مصالح زمینی نیز از جمله اهداف این ارگان در حوزه آبخیزداری در سال 97 محسوب می شود.


15 هزار هکتار عملیات بیابان زدایی در بورالان

رئیس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در گفت و گو با خبرنگار همشهری اظهار می کند: عملیات های مختلف بیابان زدایی در استان در ایام مختلف سال انجام می شود و در حال حاضر در منطقه 68 هزار هکتاری «بورالان» ماکو تیم های عملیاتی بیابان زدایی مستقر هستند.
«امیر اردبیلی» می گوید: بورالان منطقه ای با وسعت 68 هزار هکتار و دارای 32 روستا در شهرستان ماکو قرار دارد که بیش از 15 هزار هکتار این منطقه وضعیت بحرانی داشته و عملیات بیابان زدایی در آن انجام می شود. 14 روستا در این منطقه بحرانی قرار دارد که نزدیک به 9 هزار نفر جمعیت دارد.

وی با اشاره به برخی از طرح های بیابان زدایی ابراز می کند: اجرای «ترسیب کربن» به وسیله کاشت نهال و جنگل کاری که کربن و گازهای آلاینده در جو را به ساقه و سپس به ریشه های گیاهان منتقل می کنیم، اعطای وام های سبک و سنگین تا میزان 40 میلیون تومان که موجب تغییر اشتغال روستاییان از دامداری به مشاغل خانگی همچون پرورش قارچ، پرورش زنبور عسل و قالیبافی شده و از چرای بی رویه دام ها در مراتع طبیعی پیشگیری می شود.
رئیس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان در ادامه عنوان می کند: مدیریت روان آب ها از دیگر طرح های بیابان زدایی اجرایی توسط تیم های عملیاتی است که با کندن چاله های «پیتینگ» به اندازه 40 تا 502 سانتیمتری و کاشت گیاهان در این چاله ها از سیل و باران های شدید جلوگیری می‌شود.

اردبیلی با اشاره به اعتبار این طرح ها اذعان می کند: قریب به 4 میلیارد تومان هزینه از محل اعتبارات ملی و استانی برای اجرای این طرح ها صرف شده که شامل 1 میلیارد و 600 میلیون تومان برای دستگاه پمپاژ، 110 میلیون تومان برای ترسیب کربن، بیش از 2 میلیارد و 300 میلیون تومان برای نهال کاری و مدیریت رواناب‌هاست.