سرنوشت معتادان متجاهر تغییر می‌کند

فرناز محمدزاده-روزنامه‌نگار

یکی از مشکلاتی که شهر تهران سال‌هاست با آن درگیر شده و چالش‌های متعددی را برای مدیریت شهری ایجاد کرده وجود معضلات اجتماعی در شهر است. ساماندهی معتادان متجاهر که بخش عمده آسیب‌های اجتماعی شهر را به‌خود اختصاص داده‌اند در دوره سابق مدیریت شهر مغفول مانده و هیچ توجهی به این حوزه نشده بود. درواقع مدیران شهرداری تهران در دوره قبلی، رفع این معضل در شهر را جزو مسئولیت‌های تعریف‌شده خود نمی‌دانستند؛ برهمین اساس در طول 4سالی که اداره شهر را برعهده داشتند نه‌تنها قدمی برای رفع آن برنداشتند، بلکه حتی سایر دستگاه‌ها را نیز در این مسیر همراهی نکردند؛ تا جایی که شهرداری به‌دنبال این بود که حق بهره‌برداری از8 مرکز بهاران که برای بازپروری معتادان بود را به سازمان بهزیستی استان تهران اعطا کند که در شورای شهر پنجم سروصدای زیادی به پا کرد و شوراییان این لایحه را رد کردند.
محسن هاشمی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران در دوره پنجم درباره این لایحه گفته بود که براساس گزارش از 26مرکز بهاران در تهران، تعداد زیادی از آنها تغییر کاربری داده‌اند و در جهت آنچه باید، فعال نیستند. او همچنین بیان کرد که ایجاد مراکز بهاران مداخله در حوزه‌های تخصصی دستگاه‌های دیگر نیست.  بهاره آروین، عضو دیگر شورای شهر تهران در دوره پنجم نیز گفته است که از ۲۶مرکز بهاران شهرداری، ۱۶مورد غیرفعال هستند یا تغییر کاربری داده‌اند. چند سال است که از برخی از آنها بهره‌برداری نمی‌شود که این یعنی ما این مراکز را به نام کاری ساخته‌ایم و به کام کار دیگری استفاده کرده‌ایم.
این درحالی است که با روی کار آمدن مدیریت فعلی شهر، نگاه به معضلات اجتماعی متفاوت شده و شهرداری تهران یک تغییر رویه 180درجه‌ای در این حوزه داشته است. در این دوره، مدیریت شهری نه‌تنها برای رفع آسیب‌های اجتماعی ورود کرد و همراهی لازم را با سایر دستگاه‌ها برای ساماندهی معتادان متجاهر برعهده گرفت، بلکه در همان وهله اول شهردار تهران نخستین قرارگاه جهادی در حوزه آسیب‌های اجتماعی را تشکیل داد و تمامی دستگاه‌ها اعم از قوه قضاییه، بهزیستی، ستاد مبارزه با مواد‌مخدر، سپاه، پلیس و سایر دستگاه‌های مربوطه را دور یک میز نشاند و ازسویی دیگر برای رفع این معضل بیرون گود شهرداری تهران با کنشگری فعال در بحث آسیب‌های اجتماعی حاضر شد و یاورشهرهای 9گانه در نقاط مختلف شهر با ظرفیت 5هزار نفری را برای پذیرش منع پذیرشی‌ها که سال‌ها از گردونه ورود به مراکز ماده16 به‌دلیل شرایط خاص‌شان خارج می‌شدند و مجدد به پاتوق‌ها بازمی‌گشتند، راه‌اندازی کرد. درواقع این دوره مدیریت شهری مراکزی را تجهیز و آماده‌سازی کرد تا معتادان متجاهری را که دستگاه‌های مسئول طبق قانون باید عهده‌دار آنان باشند، اما از پذیرش آنان سر باز زده‌اند را قبول و پذیرش کنند. معتادان متجاهر منع‌ پذیرشی به‌دلیل اینکه علاوه بر اعتیاد دارای مشکلات متعدد ازجمله زخم باز، ایذر، هپاتیت، صغر سنی، کبر سنی و... بودند، در مراکز ماده16 جایی نداشتند؛ به‌دنبال آن شهرداری تهران برای اولین‌بار مسئولیتی که باید توسط وزارت بهداشت یا سازمان بهزیستی انجام می‌شد را برعهده گرفت و پذیرش معتادان منع پذیرشی را در مراکز خود رقم زد.