اطاقِ مبارکه برلیان

حمیدرضا محمدی

امروز قرار است درهای تالار برلیان مجموعه میراث جهانی گلستان پس از مدت‌ها تعمیر و ترمیم، به روی مردم گشوده شود؛ همان تالاری که به دستور ناصرالدین‌شاه، بر جای تالار بلور که یکی از نمادهای روزگار فتحعلی‌شاه است، ساخته شد؛ همان تالاری که وقتی پیکر سلطان صاحبقران را پس از ترور، از حرم حضرت عبدالعظیم (ع)به پایتخت آوردند، در آنجا خواباندند، همان تالاری که مظفرالدین‌شاه بیشتر اوقات کاری خود را در آن می‌گذراند و به ‌نوعی دفتر کارش بود، همان تالاری که فرمان مشروطه، 42هزار و 709روز پیش یعنی 3 ساعت مانده به غروب روز یکشنبه، 14مرداد 1285- یک روز پس از آنکه در کاخ صاحبقرانیه توسط احمد قوام که در آن زمان به دبیرحضور لقب داشت، انشا شد و به توشیح همایونی رسید - در آن خوانده شد، همان تالاری که فرمان تأسیس مجلس مشروطه در 14مهر 1285در آن قرائت شد و همان تالاری که روزگار مظفری در آن پایان یافت ؛ تالاری که برخی آن را باشکوه‌ترین عمارت ارگ تهران قاجاری یا همان کاخ‌ موزه گلستان و چه‌بسا مجلل‌تر از تالار آینه می‌دانند و می‌پندارند. این را دست‌کم تابلوی رنگ و روغنی که میرزا یحیی‌خان غفاری فرزند صنیع‌الملک ملقب به ابوالحسن ثالث در سال 1305قمری - یعنی 8سال پیش از مرگ شاه شهید - کشیده و چلچراغ‌ها و آینه‌کاری‌های حیرت‌انگیز و چشم‌نوازش را به طرح و نقش درآورده، شهادت می‌دهد و حتی چنان‌که خودِ نقاش در ذیل همان تابلو - که امروز بر دیوار تالار سلام مجموعه گلستان آویزان است - «اطاق مبارکه برلیان» آورده، پیداست که تالار از همان زمان چنین مسمی شده بود.
از همین امروز بروید و در یکی از مهم‌ترین عمارت‌های تاریخ ایران معاصر بگردید، بچرخید و هوای مشروطه را تنفس کنید.