زیستفناوری؛ نقطه قدرت ایران
خودکفایی با بومیسازی دارویی
دبیرستاد زیستفناوری کشور از صادرات محصولات زیستفناوری ایران به ۱۷ کشور دنیا خبر داد
زهرا خلجی-روزنامهنگار
زیستفناوری کشور در مسیر توسعه است. بومیسازی داروها بهخصوص واکسنها، رشد در زمینه درمانهای سرطان ازجمله ژندرمانی و ایمنی درمانی و اصلاح مولکولی در حوزه کشاورزی برای ارتقای امنیت غذایی از مظاهر توسعه زیستفناوری در کشور است. محمدحسین متالهیاردکانی، دبیرستاد زیستفناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری، در نشست مطبوعاتی با اشاره به اینکه در یک دهه اخیر همواره پیگیر نفوذ فناوری در اقتصاد و ورود صنایع بزرگ کشور به واسطه فناوریهای راهبردی بوده است، از رشد چشمگیر صادرات محصولات زیست فناورانه ایران به چند کشور جهان خبر داد.
تعریف زیستفناوری
متالهی با تأکید بر قدمت زیستفناوری به اندازه زندگی بشر، گفت: زیستفناوری ایران یک درخت تنومند کهنسال است. سابقه کشور در این حوزه بسیار زیاد است. 100 سال از سرمسازی رازی و انستیتو پاستور که نمادهای مطرح در سطح جهانی هستند میگذرد. زندگی ما به ریزموجودات زنده که میتوانند علاوه بر تولید انرژی، به تولید مواداولیه داروها و ایجاد امنیت غذایی نیز بینجامد گره خورده است. بنابراین این تکنولوژی نوظهور نیست و ما همگام با این پیشرفت زیستفناوری در جهان پیشرفت کردهایم. در مقاطعی بهدلیل کمبودهای زیربنایی روند رو به رشد ما دچار کاهش شد که باید خود را دوباره به مسیر رشد بازگردانیم. ما با یک انقلاب زیستی مواجهیم. با استناد به گزارشهای جهانی در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۴۰ شاهد ۴تریلیون دلار اثرگذاری انقلاب زیستی در جهان خواهیم بود.
صادرات محصولات زیستفناوری به 17کشور جهان
با توجه به توسعه فناوریهای زیستی در کشور در حال حاضر محصولاتزیستی ایران به ۱۷ کشور دنیا صادر میشود و رتبه چهارم آسیا در تولید داروهای زیستی نیز از آن ماست. همچنین در بخش فروش محصولات دانشبنیان به بازارهای جهانی گذر کردیم و در حال صادرات دانش فنی خود به دیگر کشورها هستیم. متالهی تأکید کرد: معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاستجمهوری بهصورت جدی پیگیر نفوذ فناوری در اقتصاد و توسعه فناوریهای راهبردی است. او گفت: توجه به فناوریهای آیندهساز و ایدههای تجاریسازی باید بیشتر شود. ستاد توسعه زیستفناوری نگاه کلانی باید به موضوع توسعه فناوریهای راهبردی داشته باشد.
خودکفایی در داروسازی
متالهی در پاسخ به سؤال همشهری درباره سهم زیستفناوری در غلبه بر تحریمهای دارویی بهویژه واکسنهای مهم، گفت: کشور پیشرفت خیره کنندهای در بومیسازی تکنولوژی دارویی بهویژه واکسنها داشته است. از اینرو روزبهروز به سمت کاهش نیاز از منابع خارجی میرویم. توسعه فناوریهای جدید ضامن ادامهدارشدن کاهش روند وابستگی به خارج از کشور میشود. ما برای توسعه فناوری نگاه زیرساختی داریم. با خرید دانش فنی بخشی از زنجیره ارزش را وارد و بخشهای دیگر را در داخل بومی میکنیم که این هم نگاه درستی است. این اتفاقات نویدبخش در سالهای اخیر در حوزه زیستفناوری کشور افتاده است و باید این بومیسازی پیگیری شود.
توسعه حوزههای فناوری
دبیر ستاد توسعه زیستفناوری و پزشکی دقیق از همکاری این ستاد با بنیاد علم ایران برای توسعه درحوزههای فناوری خبر داد و گفت: حوزههای ایمنی درمانی و درمان سرطان، ژن درمانی، داروهای مبتنی بر نوکلئیک اسید و میکروبیوم، توسعه و طراحی سویههای صنعتی و بایومولکولها و اصلاح نژاد مولکولی که در حوزه کشاورزی و شیلات در امنیت غذایی کمک میکنند راهاندازی کنیم. متالهی گفت: کشور ما، ظرفیتهای انسانی منحصر به فردی در زمینه بیوتکنولوژی دارد که میتواند با همت ویژه و فاصله زمانی کوتاهی کشور را به مسابقه فناورانهای فرابخواند.
حمایت از دانش بنیانها
متالهی با تأکید بر اینکه باوجود تلاشهای گذشته سهم دانشبنیان در تولید ناخالص داخلی آنطور که باید، رشد نکرده است، گفت: مشارکت بخش خصوصی و شرکتهای دانش بنیان در جهت توسعه فناوریهای زیستی جدید در گسترش این ستاد و صنعت تأثیر زیادی دارد. او با تأکید بر فعالیت ۳۰۰شرکت دانشبنیان در حوزه زیستفناوری و پزشکی دقیق گفت: توجه به فناوریهای آیندهساز باید بیشتر شود. توسعه فناوری راهبردی، ساختن زیرساختها و ورود به مسابقات فناوری از اهداف ستادهای توسعه است و ستاد زیستفناوری اهتمام ویژهای به توسعه فناوری راهبردی دارد.