تابستان داغ اروپا
گرمای بیسابقه، توفانهای سیلآسا و بحران انرژی ناشی از این بلایا اروپا را احاطه کرده است
بهاره محبی- روزنامهنگار
«تابستان جهنمی»؛ این عنوانی است که برای حالوهوای این روزهای اروپا استفاده میشود؛ قارهای که بخشهایی از آن را سیل فراگرفته و بخشهایی دیگر در گرمای بیسابقه و آتش میسوزد. بهگزارش پلیتیکو، دمای هوا در چند روز گذشته بهطور پیوسته افزایش یافته و در کشورهای جنوب و شرق اروپا به بیش از 40درجه سانتیگراد رسیده است. در سیسیل ایتالیا دمای هوا به 46درجه سانتیگراد هم رسیده است. گرمای 40درجه یونان نیز باعث آتشسوزی گسترده جنگلهای جزیره رودس شده که در 6روزگذشته ادامه داشته است.
اما این فقط گرما و آتش نیست که زندگی را برای اروپاییها سخت کرده است. در کرواسی درست چند روز پس از هشدار قرمز برای گرمای هوا، این کشور یکی از بدترین توفانهای تاریخ معاصر خود را تجربه کرد و بادهای شدید و بارانهای سیلآسا زندگی میلیونها نفر را در این کشور فلج کرد. گفته شده، حداقل 2هزار ساختمان در جریان این توفان بهطور جدی آسیب دیده است. بخشهایی از شمال ایتالیا، اسلونی و بوسنی نیز گرفتار توفان مشابهی شدهاند. رسانههای ایتالیایی گزارش دادهاند که توفان و رعد و برق در مناطقی از شمال ایتالیا تاسیسات برق را از کار انداخته و باعث آتشسوزی در یک کارخانه شده است. همچنین بادهای شدید درختان را در مناطقی ریشهکن کرده است. چالش تغییرات آب و هوایی به تهدیدی جهانی برای همه افراد روی کره زمین تبدیل شده است.
بحران انرژی در تابستان اروپا
نشریه آمریکایی تایم با اشاره به بحران گرمای بیسابقه اروپا از تشدید بحران انرژی در این قاره خبر داده است. در این گزارش آمده که موج شدید گرما در تابستان 2022باعث شده تا تقاضای انرژی در کشورهای اروپایی تشدید شود که به نوبهخود، بازار عرضه و تقاضا انرژی را نیز مختل کرده است. یکی از تأثیرات گرمای شدید اروپا بر بازار انرژی این قاره خشک شدن و کمآبی گسترده رودخانهها و اختلال در فعالیت نیروگاههای آبی عنوان شده است. بهعنوان مثال، فرانسه در وضعیت وخیمی قرار دارد چرا که بیش از نیمی از نیروگاههای هستهای این کشور بهدلیل فرسودگی از کار افتاده و نیروگاههای آبیاش نیز تحتتأثیر تغییرات آبوهوایی قرار گرفته است. شرایطی که باعث شد تا این کشور که خود همواره از صادرکنندگان برق در اروپا بوده در سال 2022به یکی از بزرگترین واردکنندگان برق تبدیل شود. به نظر میرسد این فرآیند در سال جاری ادامه داشته باشد و حتی شدت یابد.
شبکه فرانس24نیز سال گذشته با اشاره به کاهش چشمگیر آب رودخانه راین آلمان گزارش داده بود که تغییر الگوی بارش و گرمای شدید هوا در این کشور باعث شده بود تا سطح آب رودخانه راین بهطور بیسابقهای کاهش پیدا کند که دردسر بزرگی برای برلین به شمار میرود چراکه تلاش دارد تا وابستگی خود را به نفت و گاز روسیه به صفر برساند. در این گزارش اشاره شده که کاهش آب رودخانه راین، حملونقل زغال سنگ را که یکی از سوختهای اصلی نیروگاههای این کشور به شمار میرود، بهطور جدی با مشکل روبهرو کرده است؛ امری که به نوبهخود به تشدید بحران انرژی در آلمان منجر میشود.
گرانی موادغذایی در قاره سبز
اروپا در شرایطی درگیر بحرانهای ناشی از تبعات تغییرات آبوهوایی است که نشریه فورچون پیشبینی کرده بلایای امروز، قیمت مواد غذایی در این قاره را بیش از پیش افزایش خواهد داد. بنا بر این گزارش، موج گرمای بیسابقه در تابستان گذشته باعث از بین رفتن محصولات کشاورزی، خشکشدن رودخانهها و در خانه ماندن کارگران برای فرار از گرمای سوزان شد.
در آن زمان هم پیشبینی شد که تبعات تغییرات آبوهوایی، قیمت موادغذایی را در ماههای آینده افزایش خواهد داد؛ پیشبینیای که محقق هم شد. حال کارشناسان گزارش دادهاند که با توجه به افزایش مداوم گرمای هوا در قاره اروپا تورم امروز موادغذایی در مقایسه با آنچه قرار است از راه برسد، تقریبا هیچ است. شبکه سیبیاس نیز به نقل از کارشناسان کشاورزی گزارش داده که گرمای شدید و تغییر الگوهای بارش باعث تشدید تورم موادغذایی در اقصی نقاط جهان ازجمله اروپا خواهد شد و تلاش سیاستمداران برای مدیریت بحران گرانی موادغذایی را ناکام خواهد گذاشت. در این گزارش به پیشبینی کارشناسان مبنیبر تداوم گرمایش زمین تا سال 2060و افزایش 0.6تا 3.2درصدی موادغذایی اشاره شده است. در این میان وبسایت اروپایی «بیانان» نیز با اشاره به تشدید تنشها میان دولتهای اروپایی و اتحادیههای کارگری بهدلیل موج بیسابقه گرما نوشته که کارگران درخواست تعطیلی کارخانجات برای در امان ماندن از گرما را دارند؛ درخواستی که بهدلیل تبعات اقتصادیاش با مقاومت دولتها ازجمله ایتالیا مواجه شده است.
عاملیت اروپا در تشدید تغییرات آبوهوایی
درحالیکه کارشناسان در اقصی نقاط جهان دلیل تشدید تغییرات آبوهوایی را تولید گازهای گلخانهای میدانند، بیبیسی گزارش داده اروپا که خود این روزها عمیقا درگیر تبعات بلایای طبیعی ناشی از تغییرات جوی است، یکی از بزرگترین متهمان افزایش تولید گازهای گلخانهای در جهان است.«آرویند راویکومار» استاد دانشگاه تگزاس، در مصاحبه با بیبیسی میگوید که گرچه بیشتر جمعیت جهان در کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه زندگی میکنند اما بیشترین گازهای گلخانهای را کشورهای توسعه یافته ازجمله در اروپا تولید میکنند. بهگفته راویکومار، ساکنان کشورهای پردرآمد اروپایی بیشترین دسترسی را به امکانات و فناوریهای پیشرفته دارند که یکی از عوامل اصلی تولید گاز کربن هستند.