چوب حراج 211میلیاردی

ناصر احدی- روزنامه‌نگار

هفدهمین دوره حراج تهران که به هنر مدرن و معاصر ایران اختصاص داشت، روز جمعه با مجموع فروش 211میلیارد و 210میلیون تومانی در حالی پایان یافت که اثری از سهراب سپهری ٢١میلیارد و ٣٠٠میلیون تومان چکش خورد و عنوان گران‌ترین اثر این دوره را به‌خود اختصاص داد. قیمت پایه این اثر بین ١٧‌تا‌١٩‌میلیارد تومان برآورد شده بود. جز سپهری، آثار بسیاری از هنرمندان نیز بالاتر از برآورد اولیه به فروش رسید. در این دوره 110اثر از 100هنرمند عرضه شد و عباس کیارستمی، رضا بانگیز، صادق تبریزی، محمد احصایی، نصرالله افجه‌ای، حسین زنده‌رودی، هوشنگ پزشک‌نیا، منیر فرمانفرماییان، فریده لاشایی، گیزلا وارگا سینایی، مارکو گریگوریان، توکل اسماعیلی، احمدرضا احمدی، محمدعلی ترقی‌جاه، کورش شیشه‌گران، پرویز تناولی، کاظم چلیپا، پرویز کلانتری و سعید صادقی ازجمله هنرمندان نامداری بودند که آثارشان در این حراج به فروش گذاشته شد. همچنین در این دوره آثار هنرمندان جوان نیز از نظر قیمت ارتقا یافت. مجموع فروش حراج تهران در دوره شانزدهم 78میلیارد و 100میلیون تومان و در دوره پانزدهم 158میلیارد و 890میلیون تومان بود و دوره هفدهم نسبت به دوره شانزدهم تقریبا 2.7میلیارد‌تومان و نسبت به دوره پانزدهم تقریبا 1.32میلیارد تومان افزایش فروش داشت.

مکث
مخالفان و موافقان یک حراج هنری
حراج تهران مثل هر پدیده دیگری موافقان و مخالفانی دارد. مخالفان این حراج خواهان روشن شدن منشأ پول‌هایی هستند که در این حراج پرداخت می‌شود. منتقدان این حراج می‌خواهند بدانند درحالی‌که در چند سال اخیر اقتصاد کشور با تنگناهای متعددی روبه‌رو بوده، درآمد خریداران این حراج از چه راهی است که می‌توانند رقم‌هایی به این درشتی را پرداخت کنند. از طرف دیگر، انتقاد دیگری که به حراج می‌شود این است که گردانندگان حراج به تنوع آثار و هنرمندان حاضر در این رویداد توجهی ندارند و بیشتر روی آثار هنری مدرن و معاصر ایران و هنرمندان نام‌آشنا که بازارشان تضمین شده است، سرمایه‌گذاری کرده‌اند و در معرفی چهره‌های جدید به هنر ایران چندان موفق نبوده‌اند. در سوی مقابل، موافقان حراج از بهبود فضای مارکت هنرهای تجسمی به واسطه این رویداد سخن می‌گویند. به اعتقاد این گروه، حراج به هنرمندان جوان جرأت داده که بتوانند آثار خود را در نمایشگاه‌هایی که در طول سال برگزار می‌شود با قیمت بیشتری عرضه کنند و به این ترتیب اکوسیستم هنرهای تجسمی از نظر مالی ارتقا یافته است. همچنین، این گروه درباره تنوع آثار و هنرمندان حراج نیز بر این باورند که دست‌اندرکاران حراج در چند دوره اخیر کوشیده‌اند به آثار تنوع ببخشند و هنرمندان جوان و بااستعداد را هم در این رویداد مشارکت دهند. یکی دیگر از انتقادهایی که به حراج تهران می‌شود چکش زدن آثاری است که صرفا به‌صورت صوری و برای بالا رفتن قیمت پایه‌شان در حراج‌های بعدی به فروش می‌روند. هرچند هیچ‌گاه سند و مدرک قابل استنادی در این‌باره ارائه نشده، اما این شایعه به اعتبار حراج لطمه می‌زند. همچنین برخی کارشناسان معتقدند حتی درصورت درستی این ادعا هم، بالاخره چکش زدن صوری یک اثر زمانی متوقف می‌شود و در نهایت عیار و ارزش واقعی آن باید مشخص شود و این مسئله نمی‌تواند جایگاه این رویداد را متزلزل کند.