کاهش 27درصدی مصرف آب به نفع دریاچه ارومیه

در همه حوضه‌های آبریز کشور، رعایت حقابه‌های زیستی در سال‌هایی که بارش‌ها کمتر از میانگین‌های همیشگی است، امری است پرچالش. امسال که میانگین بارش در حوضه آبریز ارومیه کمتر از گذشته است کاهش 27درصدی مصرف آب در بخش کشاورزی خبری خوشحال‌کننده است.
عکس‌های مخابره شده از دریاچه ارومیه در روزهای اخیر بار دیگر امید برای احیای این دریاچه را زنده کرده است. تراز اکولوژیک که حداقل تراز برای بقای دریاچه است، توسط کارشناسان 1274.1متر از سطح آب‌های آزاد بوده و برای رسیدن به این تراز به حجمی معادل 14.6میلیارد مترمکعب آب نیاز است.
اگرچه با شرایط ایده‌آل فاصله داریم، اما اکنون با اقدامات طرح حفاظت از تالاب‌های ایران در بخش کشاورزی پایدار مصرف آب ۲۷درصد و مصرف نهاده‌های شیمیایی بین ۲۵ تا ۴۰درصد در این حوضه کاهش یافته است.
چند سالی است که دریاچه با خشکی دست و پنجه نرم می‌کند؛ هر چند مدتی پیش با افتتاح پروژه کانال سد کانی سیب و انتقال ۳۰۰میلیون مترمکعب به سمت دریاچه، جان تازه‌ای به این پیکر رو به احتضار بخشیده شد، اما نباید از سهم کشاورزی و مصرف آب در باغ‌ها و مزارع حوضه آبریز دریاچه و نقش آن در تشنه‌لبی دریاچه ارومیه غافل شویم. براساس برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه قرار بود که ماحصل اجرای پروژه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این باشد که 40درصد از هر آنچه از آسمان بارید، نصیب دریاچه شود.
محمدرضا اکبری، هماهنگ‌کننده کشاورزی پایدار طرح حفاظت از تالاب‌های ایران می‌گوید: از سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ در ۱۸۳روستا در آذربایجان‌های غربی و شرقی ورود و تلاش کردیم تا یک‌سری تغییرات را در سطح جامعه محلی و به‌خصوص در سطح مزارع ایجاد کنیم. بعد از اینکه در این روستاها تجربه موفقی داشتیم در سال ۱۴۰۰ به استان‌های فارس و خوزستان ورود کردیم تا تجربه آذربایجان‌ها را در این دو استان توسعه دهیم.
اصل ماجرا در این است که با وجود کاهش 27درصدی مصرف آب در حوضه آبریز ارومیه، میزان تولیدات کشاورزی حدود ۱۶درصد افزایش یافته است. این مقام مسئول می‌گوید: از آغاز اجرای پروژه، هر ساله با کمک مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی وزارت جهادکشاورزی و براساس برداشت‌های میدانی خود کشاورزان داده‌ها را رصد و پایش می‌کنیم. البته این طرح حدود ۶هزار هکتار اراضی در استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، فارس و خوزستان را تحت پوشش قرار داده که این مقدار سهم کمی از سطح کل اراضی هر 4استان را در بر می گیرد.