کاسبی جلبکی

فاطمه عباسی

اسم انواع جلبک را فقط آنهایی بلدند که زیست‌شناسی خوانده‌اند، وگرنه معمولا کسی در زندگی روزمره‌اش سر و کاری با جلبک‌ها ندارد و حتی خیلی‌ها اسم این گیاه هم به گوششان نخورده است. برخلاف آنکه تصور می‌شود جلبک‌ها بی‌خاصیت باشند، اما نه‌تنها خاصیت دارویی دارند، بلکه به نوعی خوراکی هم محسوب می‌شوند. برای آنهایی که نمی‌دانند باید بگوییم، جلبک‌ها، موجودات گیاه‌مانندی در نزدیکی یا داخل آب هستند که غذای بسیاری از جانوران آبزی را تأمین می‌کنند و بعضی از انواع آنها، توسط انسان هم خورده می‌شوند. این جلبک‌ها علاوه بر اینکه می‌تواند غذا باشد، برای تولید فرآورده‌های مختلفی نیز به‌کار گرفته می‌شود. به همین دلیل چندسالی می‌شود که پرورش جلبک در کشور و نگهداری نمونه‌های مختلف جلبک‌ها متناسب با شرایط بومی هر کشور سرلوحه کار محققان قرار گرفته است. در کشور ما هم عده‌ای از محققان، مرکز تحقیقات جلبک‌شناسی راه‌اندازی کرده‌اند و در حال تحقیق روی انواع جلبک‌ها هستند. ضمن اینکه دست دانشجویان رشته‌های میکروبیولوژی، بیوتکنولوژی میکروبی، زیست‌شناسی و علوم گیاهی را هم در این کار علمی بند کرده‌اند تا بعد از فارغ‌التحصیلی، زمانی که می‌خواهند پا به عرصه صنعت ‌بگذارند، به کمک ایده‌هایی که از این کار تحقیقاتی آماده کرده‌اند، محصولات خود را ارائه کرده و کسب درآمد داشته باشند. در مرکز تخصصی جلبک‌شناسی بیش از ۲۰۰ سویه مختلف جلبک‌ از نقاط مختلف ایران تست و ثبت شده در بانک ژن با کد شناسایی وجود دارند. نمونه‌هایی که در این بانک وجود دارند نمونه‌های بکر کشور هستند و در جایی دیگر پیدا نمی‌شوند و خواص ضد‌سرطانی، ضد‌میکروبی و ضد‌قارچی آنها به اثبات رسیده است.
شاید فکر کنید این جلبک‌ها فقط خواص دارویی دارند، اما باید بگوییم که رنگدانه‌های آبی آسمانی و رنگ قرمز موجود در جلبک‌ها را جدا می‌کنند تا در بستنی‌های پروبیوتیک، پنیر‌ها و شیر‌های پروبیوتیک و دسر‌های پروبیوتیک مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر آن می‌توان برای افزایش زمان ماندگاری فیله‌های ماهی در یخچال از این رنگدانه‌ها استفاده کرد، چرا که خواص آنتی‌اکسیدانی و خواص ضدمیکروبی بستنی‌های پروبیوتیکی تولیدشده با جلبک چند برابر شده و علاوه بر آن زمان ماندگاری آنها در یخچال هم افزایش پیدا می‌کند، به‌عنوان نمونه همبرگر در یخچال 4 روز ماندگاری دارد، اما ماندگاری همبرگر‌های غنی‌شده با جلبک تا 7روز است. خلاصه که این جلبک‌ها خاصیت‌های زیادی دارند و علاوه بر سلامتی، می‌توانند به رونق اقتصاد هم کمک کنند.