بار روی زمین را برداریم

قانون شهرداری‌ها یکسری وظایفی را بر دوش مدیریت‌های شهری قرار داده که بیشتر مربوط به مسائل خدماتی می‌شود، ولی گاهی آنقدر کار روی زمین مانده از سوی ارگان‌های مختلف وجود دارد که اگر شهرداری هم بخواهد بی‌تفاوت از کنار آن عبور کند، چهره شهر را خدشه‌دار می‌کند و شاید این مسئولیت اجتماعی ناشی از خلأهای قانونی باشد که اداره شهر را به‌دست یک نهاد و ارگان نمی‌دهد. با وجود این، شهردار تهران به کرات نسبت به ماجرای مسئولیت اجتماعی مدیریت شهری در تهران واکنش نشان داده است. دی‌ماه سال گذشته بود که علیرضا زاکانی طی سخنانی اعلام کرد اصل کار مسئولیت‌پذیری اجتماعی ضروری است و نهایتا مانند هر کار دیگری اگر منجر به مشارکت مردم نشود، ابتر می‌ماند. او 10‌سرفصل را برای حضور پررنگ شهرداری در شهر، آن هم در حیطه مسئولیت اجتماعی تعریف می‌کند؛ سرفصل نخست این است که لیست نیازها و اولویت‌های مرتبط با عرصه‌ها را مشخص و تعیین کنیم که راجع به چه صورت‌بندی‌ای از جامعه و مبتنی بر چه نیازهایی می‌خواهیم صحبت کنیم. در سرفصل دوم باید ظرفیت‌ها و قابلیت‌های جامعه و جمعیت مشتاقان را حتی در تک‌تک آحاد مردم به‌خوبی بشناسیم تا در این مسیر با چشم باز حرکت کنیم. فرهنگسازی‌ و انگیزه‌بخشی و جریان‌سازی‌ فکری و رسانه‌ای که کارکردی برای برانگیختن جامعه و احساس مسئولیت آن است، سرفصل سوم را شامل می‌شود. جنبه‌های تعاملی و ارتباطی سرفصل بعدی در بحث ستاد مسئولیت‌پذیری است. اگر همه ظرفیت‌ها با هم به پیوستگی برسند، جمع آنها می‌تواند کار‌ساز باشد. همچنین سرفصل پنجم ارتباط و واگذاری مسئولیت‌ها به هر بخش است که این کار امکان مناسبی را فراهم می‌کند.
شهردار تهران در ادامه می‌افزاید: در سرفصل ششم باید یک سلسله پروژه‌های پیشران و اولویت‌دار را انتخاب کنیم و خودمان را در پروژه‌های مختلف غرق نکنیم. پس از این مرحله، در سرفصل هفتم باید به ایجاد انسجام و تشکل در مسیر به هم پیوستن ظرفیت‌های جامعه و تقویت آن توجه کنیم. ساماندهی حرکت‌های عمومی که فراتر از جنبه تشکلی است و دیدن مشوق‌های مادی و معنوی برای سوق دادن ظرفیت‌ها به یک مسیر درست سرفصل‌های بعدی را شامل می‌شوند.
زاکانی می‌گوید: در سرفصل دهم باید همه این ظرفیت‌ها را در یک بستر مجازی و ایجاد یک داشبورد برای آن به هم پیوسته کنیم. با استفاده از نظرات اعضای جلسه و تجمیع آنها می‌توانیم به یک سند و صورت‌بندی جدید و تقسیم کار مشخص در این زمینه برای مشارکت همگان برسیم. جامعه، نیازهای متنوعی دارد و دور از انصاف است که این نیازها را ببینیم و حاشیه‌نشینی کنیم. همچنین جامعه ما عناصر مشتاقی برای ایفای نقش مسئولیت‌پذیری اجتماعی خود دارد که می‌خواهند کمک کنند و باز هم دور از انصاف است که این پیوستگی را بیشتر برقرار نکنیم.
صحبت‌های شهردار تهران حول محور مسئولیت اجتماعی مدیریت شهری به همین موارد ختم نمی‌شود. او فروردین‌ماه سال‌جاری نیز درباره مسئولیت‌پذیری شهرداری در حوزه‌های مختلف توضیحاتی را ارائه کرد.
علیرضا زاکانی گفت: شهر یک محیط به‌هم‌پیوسته است و در نوع مسئولیت‌پذیری‌مان هم کار را برعهده خودمان می‌گیریم  و هم به دیگران کمک می‌کنیم تا کار درست انجام شود. تلاش ما این است که عدالت را در شهر حاکم کنیم؛ لذا توزیع خدمات و بازتوزیع آن را به‌ویژه در مناطق محروم با شدت دنبال می‌کنیم.
او ادامه داد: سعی ما بر این بوده که هر کس کار خوبی در گذشته انجام داده است را ادامه دهیم و هر کس کار بدی کرده، از او عبرت بگیریم و آن را انجام ندهیم. همچنین سعی‌مان بر این بوده که مسئولیت‌پذیری داشته باشیم و هر چه که از قبل مانده است را نگوییم «چون قبلی‌ها کرده‌اند، پس ما مسئولیت آن را نمی‌پذیریم»؛ بلکه ما مسئولیت همه را بپذیریم و فرافکنی نکنیم. وظیفه داریم که مسئولیت‌پذیری‌مان را فراتر از مسئولیت‌پذیری مدیریت شهری قرار دهیم؛ لذا هر کاری که به ما برمی‌گردد را بگوییم ما وظیفه داریم انجام دهیم و پاسخگو هستیم و هر کاری هم که به ما برنمی‌گردد را وظیفه داریم که به دیگری کمک کنیم تا به‌درستی انجام شود؛ چون آن کس که در این بین منتفع می‌شود، مردم هستند و مردم خدمتی را که دریافت می‌کنند، یکپارچه می‌بینند.
شهردار تهران می‌افزاید: بنای ما این است که کل پرونده‌های موجود مفتوح شهر که ده‌ها سال مفتوح است را ببندیم و پرونده‌ای برای بعد نگذاریم. مردم ده‌ها سال است به‌خاطر این مسائل مفتوح تحت فشار هستند. مهم‌ترین بخش ماجرا در دوره جاری مدیریت شهری، تغییر رویکردهای ماست. با تغییر در رویکردها، خدا به ما برکت داد و در سال اول ظرف یک هفته با انضباط مالی از تنش مالی خارج شدیم. در سال اول استقرار دوره جاری مدیریت شهری، ۹۹درصد و در سال دوم ۱۴۳درصد بودجه‌مان محقق شد.