چتر حمایتی برای توانیابان

توجه به نیازهای معلولان و افراد کم توان و ایجاد فرصت‌های برابر برای زندگی بهتر، جزو ضروریات مدیریت شهر و از ویژگی‌های شهر سالم و ایمن است. بر همین اساس شهرداری تهران به‌منظور ارائه خدمات مطلوب و تسهیل حضور افراد معلول در جامعه، امکانات ویژه‌تری برای تردد این افراد و بهره‌مندی آنها از خدمات تفریحی- ورزشی فراهم کرده است که برخی از آنها رایگان یا با اعمال تخفیف‌های مناسب به توانیابان ارائه می‌شود.

سامانه حمل‌ونقل رایگان
سامانه حمل‌ونقل ویژه معلولان و جانبازان، یک سیستم حمل‌ونقل شهری است که اواخر سال 1392راه‌اندازی شد تا شاید بخشی از مشکلات رفت وآمد افراد دارای معلولیت کاسته و متعاقب آن شرایط حضور این افراد در شهر فراهم شود. این سامانه که با ۵۰ دستگاه خودروی ون ویژه و ۲۵ دستگاه اتوبوس مناسب‌سازی شده کار خود را آغاز کرد،  طی سال‌ها تقویت شد و امکاناتش افزایش یافت. تازه‌ترین اقدام که مربوط به اردیبهشت‌ماه سال1401 است، 20دستگاه ون ویژه مناسب‌سازی شده، به این ناوگان افزوده شد. خدمات این خودروها گاهی به‌صورت دربستی است و ون‌های مناسب‌سازی شده برای ۲ تا ۳ نفر ویلچرنشین و 4 نفر همراه طراحی شده‌اند.تسهیل تردد معلولان در حیطه وظایف شرکت واحد تعریف شده و افراد دارای معلولیت برای استفاده از ون‌ها باید در سامانه ۶۳۰۵ عضو ‌شوند تا براساس اولویت و نوع درخواست، شرکت واحد اتوبوسرانی به آنها خدمت‌رسانی کند. در حال حاضر این سامانه با 141دستگاه اتوبوس و ون ویژه معلولان و سرویس مدرسه دانش‌آموزان معلول به بیش از 4هزار مشترک ساکن در گوشه و کنار پایتخت خدمت‌رسانی می‌کند.

اختصاص سهمیه طرح ترافیک
از آنجا که بیشتر مراکز درمانی و خدمات پزشکی در داخل محدوده طرح ترافیک قرار دارند و وسایل حمل‌ونقل عمومی برای استفاده افراد کم توان مناسب‌سازی نشده‌اند، اختصاص سهمیه طرح ترافیک به معلولان از اولویت‌های مدیریت شهری برای تسهیل تردد این افراد است. از این‌رو خودروهای پلاک ویلچر، نیازی به پرداخت عوارض طرح ترافیک ندارند و ترددشان در محدوده طرح ترافیک، رایگان است. علاوه بر این مالکان خودروهای پلاک ویلچر نیاز به ثبت نام و ورود اطلاعات‌شان در سایت «تهران من» ندارند. خانواده‌ها و افرادی که دارای معلول هستند برای دریافت پلاک ویلچری و بهره‌مندی از طرح ترافیک رایگان لازم کافی است به بهزیستی مراجعه کنند و برگه تأییدیه
معلولیت بگیرند.

توقف حاشیه‌ای
یکی دیگر از کاربردهای پلاک ویژه معلولان یا پلاک ویلچری، استفاده از خدمات پارک حاشیه‌ای رایگان برای تسهیل تردد در شهر است. این موضوع با توجه به کمبود جای پارک در کلانشهری مثل تهران یک امتیاز ویژه به‌حساب می‌آید. در سال‌های اخیر پارکینگ‌های حاشیه‌ای ویژه افراد کم توان، با تابلوهایی در کنار معابر به‌ویژه نقاط پرتردد و شلوغ شهر نشان‌گذاری شده‌ و درصورتی که خودروهای پلاک عادی بدون توجه به این تابلوها در این پارکینگ‌ توقف کنند تا 100هزار تومان جریمه می‌شوند و ممکن است خودروی‌شان به پارکینگ منتقل شود.

خدمات ورزشی
ساخت 3مجموعه ورزشی مجهز ویژه جانبازان و معلولان حکایت از این دارد که شهرداری در تلاش است تا نقش خود را در ارتقای کیفیت امکانات و خدمات ورزشی برای ورزشکاران جانباز و معلول ایفا کند.مجموعه‌های ورزشی قمربنی هاشم(ع) در منطقه 20، مجموعه حضرت ابوالفضل(ع) در منطقه ۲۲ و باشگاه ورزشی حضرت ابوالفضل(ع) در منطقه ۱۵ خدمات ورزشی رایگان و با کیفیت به شهروندان دارای معلولیت ارائه می‌دهد. همچنین سایر مجموعه‌های ورزشی شهرداری تهران در مناطق 22گانه پایتخت تخفیف‌های مناسب برای استفاده جانبازان و معلولان از خدمات مجموعه درنظر گرفته‌اند. این میان 9مجموعه از مجموعه‌های ورزشی پایتخت برای استفاده از افراد کم توان مناسب‌سازی شده‌اند. امکان دسترسی به سرویس‌های بهداشتی بدون پله، رختکن و رمپ، تعبیه کابین‌های ویژه برای رفاه حال گروه‌های خاص، قرار گرفتن دوش‌ها در سطح همکف و ورودی و خروجی‌های بدون پله ازجمله اقداماتی است که برای مناسب‌سازی این مجموعه‌ها انجام شده است.

کارت بلیت الکترونیک
صدور کارت بلیت الکترونیک برای تردد رایگان با مترو و اتوبوس‌های شهری یکی دیگر از خدمات مدیریت شهری به توانیابان است. معلولان زیرنظر سازمان بهزیستی با ثبت‌نام و بارگذاری مدارک در سامانه صدور بلیت الکترونیک به نشانی eticket.tehran.ir می‌توانند بلیت رایگان دریافت کنند. مدت اعتبار کارت‌ بلیت‌های الکترونیک این افراد یکساله است و پس از پایان اعتبار با ثبت درخواست در سامانه تمدید می‌شود.