عزم جدی مدیریت شهری برای تهران ارزان
میخواستند تهران را گران اداره کنند
شهرداری تهران رویکرد سهگانهای برای پایتخت در نظر گرفته که شامل شهر، مدیریت شهری و شهروند است، اما در میان این سه رویکرد، مدیریت شهری به شهروندان اهمیت میدهد. از دیدگاه شهرداری تهران، این شهروندان هستند که باید از شهر، بهترین بهره را ببرند و باید آسایش و آرامش برای آنها فراهم شود. چنانکه شهردار تهران بارها تأکید کرده در دوره قبل، علاقهمند بودند تهران را گران اداره کنند و حتی این مسئله را بارها به زبان آوردند! اما سیاست و هدف اصلی دوره فعلی مدیریت شهری بر زندگی ارزان در پایتخت متمرکز شده است. برای دستیابی به این هدف، طرحهای بسیاری مانند افزایش نوسازی بافت فرسوده برای تامین مسکن شهروندان، اجرای طرح «من شهردارم»، افزایش سرانه محلهها و تعداد ایستگاههای مترو و کاهش فاصله طبقاتی بین شمال و جنوب تهران در دست اجراست.
راندن ضعفا و فقرا از شهر
تهران ۴مخاطره جدی دارد و از جمله آن گسلهای فعال و ۱۲هزار بافت ناپایدار است، که متأسفانه گذشتگان به شکل اساسی به آن نپرداخته بودند، اما شهرداری در سال۱۴۰۱ توانست این مسیر را عوض کند. بهطوری که شهردار تهران دراین باره تأکید کرده: قبلا مدیران، سیاست راندن ضعفا و فقرا و نشاندن طبقه ممتاز را در شهر دنبال میکردند و عدهای شهر را به سمت فرسودگی بردند، اما ما معتقد به نوسازی و پایدارسازی هستیم تا زمینه خطرآفرینی برای شهر را به حداقل برسانیم. سیاستهایی که ایجاد شده باعث شده از دهه۹۰ شاهد شروع کاهش رشد پروانهها باشیم که تا سال۱۴۰۰ کاهش پیدا کرده و در سال۱۴۰۱ موفق شدیم یک شرایط جدیدی برای تهران رقم بزنیم و این از جهت ایجاد رفاه برای ساکنان تهران مهم است؛ تهرانی که یک میلیون مسکن کم دارد، درحالیکه ۱۶درصد جمعیت کشور در تهران قرار دارند و باید در تهران در زمینه ساختوساز تأکید جدی داشته باشیم.
مردم، تصمیمگیران اصلی مدیریت شهر
شهرداری تهران مدل نگاه از بالا به مردم را تغییر داده و با طرح «من شهردارم» سعی دارد مردم را در تصمیمگیریها و پروژههای بزرگ سهیم کند. این طرح مشارکتی در مدیریت شهری برای توسعه شهر تهران و همچنین پایین آوردن هزینههای زیست شهری بسیار مؤثر است. در این زمینه 2هزار و۸۰ پروژه تعریف شده که نیازهای اساسی شهرند. این پروژهها 4هزار میلیارد تومان هزینه داشت که 1460پروژه از 2هزار و80پروژه از سوی مردم انتخاب شده است. در طرح «من شهردارم» هرکسی مجاز است در حیطه منزل و محل کار خود پروژهها را انتخاب کند. تا به حال ۴۶۰هزار فرم تکمیل شده، ۳۰۰هزار نفر در این طرح مشارکت کردهاند و چنین مدیریت مشارکتی شهر برای نخستین بار شکل گرفته است و همچنان مردم اولویتها و نیازهای شهری خود را انتخاب میکنند. شهرداری تهران از کوچکترین مسئله تا بزرگترین مسائل مرتبط با مردم را دنبال میکند. در همین راستا و در ادامه همین پروژهها ۳۹مرکز سلامتمحور به مردم خدمترسانی میکنند و مراکز شهر سالم نیز در این زمینه فعال هستند.
افزایش سرانههای محلهها
هر محله پایتخت به 7سرانه بهداشتی، فرهنگی، آموزشی، مذهبی، فضای سبز، اقتصادی و بازارچهها نیاز دارد که شهرداری تهران در حال تامین آنهاست. برای دستیابی به این اهداف، شهرکهای نمونهای ساخته میشوند که سرانهها را داشته باشند تا مردم برای تامین نیازهایشان ناچار به تردد در شهر نباشند. این طرح در کاهش هزینههای زندگی شهری بسیار اهمیت دارد چرا که 122محله در تهران بازار میوه و ترهبار ندارند. تا قبل از مدیریت جدید شهری، پایتخت ۲۶۲ بازارچه داشت که تا به حال ۳۰بازارچه به آن اضافه شده است. آمادهسازی ۴۷بازار دیگر نیز آغاز شده که در طرح جدید 2بخش برای میدان میوه و ترهبار درنظر گرفته شده؛ بهطوری که طبقات زیرین به سرانه ورزشی، فروشگاه شهروند و طبقه اصلی به بازار میوه و ترهبار اختصاص یافته است. علاوه بر این هدفگذاری شهرداری تهران برای ۵۰۰بازارچه دیگر است تا همه محلهها به این بازارچهها مجهز شوند و کنترل ارائه خدمات با قیمت مناسب صورت گیرد.
دوبرابر شدن ایستگاههای مترو
مهمترین هزینه جاری برای ساکنان کلانشهرها موضوع رفتوآمد است. توسعه حملونقل عمومی علاوه بر کاهش ترافیک و آلودگی هوا به کاهش هزینههای شهرنشینی کمک شایانی میکند. در راستای این هدف، شهرداری تهران در بهار امسال خط۱۰ مترو را احداث کرد و همچنین ۲۰کیلومتر خط مترو افتتاح شد. امسال ۱۳ایستگاه مترو معادل دوبرابر سال قبل به بهرهبرداری میرسد. خطوط ۸، ۹ و ۱۱ هم بهگونهای طراحی شده که دوبانده باشند و هم زیر زمین و هم روی زمین خط مترو پیشبینی شده است. همچنین خط۶ متروی تهران که از شمال غرب پایتخت تا جنوب شرقی آن امتداد دارد، امکان دسترسی مسافران این خط را به میادین و اماکن مهم شهری مهیا میسازد.
کاهش فاصله طبقاتی بین شمال و جنوب
تهران از دوران قاجار تاکنون به شکل نامتوازنی رشد کرده و نداشتن توازن رشد شهری در بسیاری از مواقع قابل پیشگیری و در برخی موارد هم اجتنابناپذیر بود، اما در نهایت با وسعت جغرافیایی که امروز از تهران سراغ داریم، شکل گرفت. بسیاری از مواقع مهاجرینی که به تهران آمدند در حاشیههای شهر ساکن شدند و به مرور این حاشیه به متن شهر تبدیل شد. این اتفاق و البته وضعیت جغرافیایی شهر باعث شد تا در بعضی از نقاط شهر، زمین و ملک ارزش بیشتری پیدا کند و در برخی نقاط این ارزش کمتر باشد. تفاوت ارزش املاک در نقاط مختلف شهر تهران باعث شد نوع و سبک زندگیها هم در این نقاط مختلف شهر متفاوت باشد تا جایی که این تفاوت در نوع کالا، رسوم و شیوه زندگی در محلات مختلف تهران متفاوت شد. حالا این ضرورت احساس میشود که نباید در یک شهر فاصله طبقاتی این اندازه زیاد باشد. مدیریت شهری به سهم خود برای کاهش فاصله طبقاتی شهر تهران تلاش کرده به نیمه جنوبی پایتخت توجه ویژهای داشته باشد. به این صورت که همهساله در بودجههای مربوط به توسعه و تجهیز فضاهای ورزشی و ردیف بودجهها به مراتب عدد بزرگتری برای نیمهجنوبی شهر نسبت به مناطق برخوردارتر در نظر میگیرد. علاوه بر این در حوزه مشارکتهای مردمی و در بخش پرداختن به سرای محلهها، نیمه جنوبی شهر تهران بیشتر دیده شده و مناطق کمتر برخوردار از میزان بودجه بیشتری بهرهمند میشوند. شهرداری تهران برای کاهش طبقاتی شهر تهران حتی در اختصاص بودجههای مربوط به حوزه فرهنگی و اجتماعی هم تلاش میکند این نابرابری کاهش یابد.
ساخت مسکن نوسازی بافت فرسوده
چارهجویی برای مسکن پایتختنشینان بهطور مستقیم جزو وظایف شهرداری نیست و وزارت راه و شهرسازی متولی این موضوع است؛ با این وجود شهرداری تهران برای تسهیل دستیابی تهرانیها به مسکن، گام بزرگی در این زمینه برداشته و تا به حال برای ۴۵۰هزار واحد، تفاهمنامه با دستگاههای مختلف در قرارگاه جهادی مسکن شهرداری تهران، منعقد و تسهیلات ساخت و ساز برای دستیابی به این هدف پیشبینی شده است. مدت زمان صدور پروانه ساخت مسکن از ۳۵۷ روز به ۶۰ روز رسیده تا روند ساخت و ساز سریعتر انجام شود. 9میلیون و600هزار نفر ساکن شهر تهران هستند. از بعد خانوار هم 2میلیون و900هزار خانوار در شهر داریم. طبق آخرین برآوردها تهران نیازمند یکمیلیون واحد مسکن است. از سال1385 تا سال۱۴۰۰ تنها 5هزار مسکن توسط شهرداری نوسازی شده، اما در دوره جدید با تسهیل طرح نوسازی مسکن توسط شهرداری تهران، تنها در سال گذشته، ۳۲هزار واحد مسکن با زمین و پروانه شهرداری، نوسازی شد که رشد ۶.۵برابری را نشان میدهد. بهطوری که زاکانی در این باره گفته: مردم در نگاه عناصر انقلابی جایگاه رفیعی دارند و سالار هستند و نمیتوان آنها را مورد آزار قرار داد؛ شاید بیشترین چیزی که در سبد خانوار اهمیت دارد مسکن است. این در حالی است که اجاره در سالهای اخیر به شکل سرسامآوری افزایش یافته و مهاجرت معکوس از تهران رقم خورده است. سیاست گرانسازی اگر سیاست مطلوبی بود و موفق به اجرای آن شدند فقط باعث شد مردم به شهرستانهای اطراف رانده شوند. طبق آمار، کرج، بیشترین مهاجرت را داراست و بیشترین مهاجرت به شهرستان کرج از تهران بوده و نشان میدهد که سیاست گرانسازی موفق شده، اما ما شکست این سیاست را در پیش گرفتهایم و میخواهیم سالانه ۱۸۰هزار واحد مسکونی بسازیم و جبران مافات کنیم. تهران در دورههای قبل بهخصوص در 4سال گذشته گران اداره میشد، اما ما تصمیم داریم تهران را به سمت ارزان شدن ببریم.
شهرداری تهران مدل نگاه از بالا به مردم را تغییر داده و با طرح «من شهردارم» سعی دارد مردم را در تصمیمگیریها و پروژههای بزرگ سهیم کند. این طرح مشارکتی در مدیریت شهری برای توسعه شهر تهران و همچنین پایین آوردن هزینههای زیست شهری بسیار مؤثر است