جادوی رنگ در صفحه سیاه و سفید

جواد نصرتی

تصور تلویزیون‌هایی که همه‌‌چیز در آنها سیاه و سفید بودند، امروز دیگر برای نسل جوان کمی غیرممکن است، اما حتی تا همین 2،3دهه پیش، دیدن قهرمان‌ها و ستاره‌های فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیون به‌صورت رنگی، در بسیاری از نقاط دنیا آرزویی محال بود. رویای رنگی کردن تلویزیون، به ابتدای قرن گذشته بازمی‌گردد، اما نخستین برنامه رنگی تجاری تلویزیون، ‌در چنین روزی در سال 1951 (دهه 30شمسی خودمان) پخش شد؛ هرچند فقط تعداد اندکی توانستند آن را به‌صورت رنگی ببینند. در دهه‌های ابتدایی قرن، ابتدا در آلمان و بعد در روسیه، 2مخترع طرح خود را برای تلویزیون رنگی به‌صورت رسمی ثبت کرده بودند، اما رقابت اصلی در آمریکا در جریان بود، ‌تا اینکه سی‌بی‌اس در عصر 25ژوئن سال 51، نخستین برنامه رنگی را پخش کرد. آنها درواقع در رقابت با شرکت آر‌سی‌ای پیش افتادند. اما اختراع آنها چندان فراگیر نبود؛ چون مشکلات فنی پخش وجود داشت. در زمان پخش نخستین برنامه رنگی، حدود 12میلیون تلویزیون در آمریکا وجود داشت، اما تنها کمتر از30تلویزیون امکان پخش رنگی برنامه سی‌بی‌اس به اسم «پرمیر» را داشتند. این برنامه، یک شو با حضور ستاره‌ها بود. داشتن تلویزیون در آن دوران، نشانه‌ای از برخورداری و تمکن بود، اما خرید تلویزیون رنگی حتی برای نخبگان هم کمی سخت بود؛ درحالی‌که قیمت تلویزیون سیاه و سفید 300دلار بود، مردم برای خرید تلویزیون رنگی در همان سایز باید 1000دلار پرداخت می‌کردند. تازه در دهه 60میلادی بود که تلویزیون رنگی مقرون به‌صرفه شد و در دهه 80، این تلویزیون‌ها عملا تلویزیون‌های قدیمی‌تر سیاه و سفید را بازنشسته کردند. امروزه تلویزیون‌های دیجیتال عظیم، در هر خانه‌ای در سراسر دنیا پیدا می‌شوند، اما جوان‌تر‌ها، صفحه‌های کوچک‌تر موبایل را برای دیدن برنامه‌ها و سریال‌هایشان ترجیح می‌دهند و تلویزیون، دیگر آن ارج و قرب و جایگاه سابقش را ندارد و چه بسا صفحه جادویی خانه‌ها در دهه‌های گذشته، برای همیشه خاموش شود.