رقم زیان صنعت خودرو‌سازی‌ به 180هزار میلیارد تومان رسید

آمار‌ها نشان می‌دهد جمع کل زیان انباشته تلفیقی شرکت‌های خودرو‌ساز در سال گذشته با 40درصد افزایش به 180هزار میلیارد تومان رسیده است. زیان انباشته شرکت‌های خودروساز در حالی رو به افزایش است که خبری از واگذاری سهام این شرکت‌ها در دست نیست. این در حالی است که رئیس‌جمهور اسفند1400 در بازدید از شرکت‌های خودرو‌سازی‌ در یک فرمان 8ماده‌ای خواستار واگذاری سهام شرکت‌های خودرو‌سازی‌ در اسرع وقت شده بود.
به‌گزارش همشهری، چالش‌های صنعت خودرو‌سازی‌ همچنان ادامه دارد. سال گذشته وزارت صنعت از طرح‌های مختلفی برای نجات صنعت خودرو‌سازی‌ رونمایی کرد که بخش عمده این طرح‌ها مبتنی بر افزایش تیراژ تولید بود اما به اصلاح ساختار مالکیت بهبود رویه‌های مدیریتی و قیمت‌گذاری دستوری کمتر توجه شده بود. درچنین شرایطی اهداف وزارت صنعت تا حدودی محقق شد و تیراژ تولید خودرو‌های سواری در سال گذشته بعد از 5سال از مرز یک میلیون دستگاه فراتر رفت اما با وجود تحقق چنین هدفی، آمار‌ها نشان می‌دهد روند رو به رشد تولید زیان در این شرکت‌های خودرو‌سازی‌ متوقف نشده ‌و زیان این شرکت‌ها نه فقط کاهش نیافته بلکه بیشتر هم شده است. به بیان دیگر، این شرکت‌های خودرو‌ساز بیشتر از آنکه خودرو تولید کنند، در حال تولید زیان هستند و به کارخانه‌های تولید زیان تبدیل شده‌اند.

رشد 40درصدی زیان
آنطور که تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد، جمع کل زیان انباشته تلفیقی شرکت‌های خودرو‌سازی‌ در سال گذشته به‌طور میانگین 40درصد افزایش یافته و به 180هزار میلیارد تومان رسیده است. در این میان بیشترین زیان تولیدشده مربوط به شرکت پارس‌خودرو است که در روزگاری نه‌چندان دور عملکرد مناسبی داشت. طبق این اطلاعات جمع کل زیان تلفیقی این شرکت با 92درصد افزایش از 8هزارو381میلیارد تومان در سال1400 به 16هزارو102میلیارد تومان در پایان سال گذشته رسیده است. بعد از پارس‌خودرو، گروه سایپا بدترین عملکرد را داشته و جمع کل زیان شرکت سایپا همراه سایر شرکت‌های زیر‌مجموعه‌اش با 22هزار میلیارد تومان افزایش معادل 39درصد به 78هزارو511میلیارد تومان رسیده است.
رتبه سوم بدترین عملکرد در میان شرکت‌هایی که خودروی سواری تولید می‌کنند نیز به ایران‌خودرو رسیده و این آمار‌ها نشان می‌دهد که زیان انباشته تلفیقی این شرکت در سال گذشته با 35درصد افزایش به 85هزارو243میلیارد تومان رسیده است.

علت تولید زیان
زیان‌های هنگفت در صنعت خودرو‌سازی‌ در شرایطی در حال افزایش است که طبق گزارش‌های مالی، جمع کل درآمد عملیاتی این شرکت‌ها به‌طور میانگین در سال1401 در مقایسه با سال قبلش 92درصد افزایش یافته است. طبق این اطلاعات، جمع کل فروش 3شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در سال1401 با 156هزار میلیارد تومان افزایش به 325هزارو419میلیارد تومان رسیده است. این جمع کل درآمد عملیاتی و ناخالص شرکت‌های خودرو‌ساز بدون کسر هزینه‌ها‌ست.  معنای واقعی این اعداد این است که با وجود افزایش فروش، این شرکت‌ها نتوانسته‌اند جلوی خلق زیان را بگیرند. کارشناسان بر این باورند که علت این موضوع دلایل مختلفی دارد که بخش عمده آن ناشی از ساختار مالکیتی این شرکت‌ها‌ست و بخش دیگری به افزایش هزینه‌های مالی، نرخ تورم و قیمت‌گذاری دستوری بازمی‌گردد. به‌زعم کارشناسان، با وجود نقش این چند عامل در افزایش زیان صنعت خودرو‌سازی‌، چنانچه دولت ساختار مالکیتی این شرکت‌ها را اصلاح کند، جلوی خلق زیان‌های تازه در این صنعت گرفته خواهد شد.
اسفند‌ماه سال1400 نیز ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در بازدید از شرکت‌های خودرو‌سازی‌ با صدور یک فرمان 8ماده‌ای از وزارت صنعت خواست تا هرچه سریع‌تر سهام شرکت‌های ایران خودرو و سایپا را واگذار کند. رئیس‌جمهور در بند هشتم دستورات خود تأکید کرده بود: واگذاری مدیریت دولتی شرکت‌های ایران خودرو و سایپا به بخش غیردولتی سریعا تعیین‌تکلیف شود. اما با وجود تأکید رئیس‌جمهور برای تعیین‌تکلیف مالکیت این شرکت‌ها، سازمان خصوصی‌سازی‌ تاکنون اقدام عملی را برای تغییر در مالکیت شرکت‌های خودرو‌سازی‌ که می‌تواند منجر به اصلاح رویه مدیریتی در این شرکت‌ها شود، انجام نداده است. پیش از این رئیس هیأت عامل سازمان خصوصی‌سازی‌ گفته بود که بخشی از سهام ایران‌خودرو و سایپا در وثیقه بانک‌ها‌ست و این موضوع مانع از واگذاری سهام این دو شرکت خواهد شد. اما در آذر‌ماه سال گذشته بخشی از این میزان سهام آزاد شد و قرار بود مابقی سهام نیز با سهام سایر شرکت‌ها که در نوبت واگذاری‌های فوری نبودند، جایگزین شود که به‌نظر می‌رسد در دی‌ماه سال گذشته این کار انجام شده است.