دورهگردی ضدایرانی زلینسکی
زلینسکی برای دریافت کمکهای مالی بیشتر، پهپادهای ایرانی را بهانه کرده است
کمتر از یکماه پس از سقوط شهر باخموت بهدست نیروهای واگنر و تحویل این شهر به ارتش روسیه، «آندری یرماک»، رئیس دفتر «ولودیمیر زلینسکی»، رئیسجمهور اوکراین به تازگی اعلام کرده است که زلینسکی قصد دارد لایحهای را به پارلمان این کشور ارائه کند که براساس آن بهمدت «۵۰سال» تحریمهایی علیه ایران بهعنوان متحد روسیه وضع خواهد شد.
این اظهارات زلینسکی به بهانه استفاده از پهپادهای ایرانی از سوی ارتش روسیه عنوان شده است، ادعایی که حتی از نظر حقوقی نیز نمیتواند محل اعتنا باشد. اگرچه پهپادهای ایرانی ارتش روسیه قبل از جنگ اخیر در اوکراین در اختیار روسها قرار گرفته بود و این موضوع را هم مقامات ایرانی و هم روسیه تأیید کردهاند، اما بهنظر نمیرسد اوکراین در جایگاهی باشد که بتواند نوع روابط و حجم معاملات تجاری و اقتصادی میان روسیه و ایران را تعیین کند. به همان میزان که اوکراین خود را مستحق دریافت انواع کمکهای مالی و نظامی از غرب میداند، روسیه و ایران نیز بهعنوان 2کشور مستقل در تصمیمگیریها درباره حجم تجارت و بازرگانی دوطرفه دارای استقلال عمل هستند و تعاملات خود را میتوانند بیتوجه به فشار کشورهای غربی دنبال کنند. از اینرو ادعاهای رئیسجمهور اوکراین درباره روابط روسیه و ایران و ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه نمیتواند مستند باشد.
دیدار در هیروشیما، باخت در باخموت
از سوی دیگر، طرح ادعاهای زلینسکی علیه ایران در شرایطی صورت میگیرد که ارتش اوکراین طی چندماه گذشته نتوانسته به دستاورد قابلتوجهی در حوزه میدانی دست یابد و به تازگی نیز نیروهای اوکراینی ناگزیر به واگذاری شهر راهبردی باخموت به نیروهای روسی شدند. پذیرش شکست ارتش اوکراین در باخموت درست در همان روزی صورت گرفت که زلینسکی در هیروشیمای ژاپن و در اجلاس گروه7 در حال دیدار با رهبران کشورهای غربی بود. زلینسکی در دوماه گذشته همچنین چندین سفر پیاپی به خارج از این کشور و بهطور کل در کشورهای اروپایی داشته است و در همه این سفرها تأکیدش بر ادامه و افزایش کمکهای غرب به اوکراین بوده است. شورای روابط خارجی آمریکا میزان کل کمکهای دریافتی اوکراین از کشورهای غربی متحد خود را تا 76.8میلیارد دلار طی 15ماه گذشته اعلام کرده، اما بهنظر میرسد که رئیسجمهور اوکراین هنوز از این کمکها راضی نیست و خواستار کمکهای مالی بسیار بیشتری است. طی یکماه گذشته رئیسجمهور اوکراین به 4 کشور اروپایی ایتالیا، آلمان، فرانسه و انگلیس سفر کرد و پس از آن با حضور در نشست اتحادیه عرب در جده عربستان خواستار کمکهای بیشتر بینالمللی به کشورش شد.
نعل وارونه زلینسکی در اعتراض به ایران
در رم، دفتر ریاستجمهوری ایتالیا بر حمایت کامل ایتالیا از اوکراین در زمینه کمکهای نظامی، مالی، بشردوستانه و بازسازی اوکراین در کوتاهمدت و بلندمدت تأکید کرد و همین وعدهها نیز در پاریس، برلین و لندن به زلینسکی داده شد. وقتی زلینسکی در برلین بود، آلمان از بزرگترین بسته کمک نظامی خود به اوکراین رونمایی کرد و خبرگزاری رویترز به نقل از مقامات آلمانی اعلام کرد که برلین ۱۲میلیارد یورو کمکهای مالی دیگر برای اوکراین ارسال خواهد کرد. همچنین کاخ ریاستجمهوری فرانسه موسوم به کاخ الیزه نیز پس از دیدار3 ساعته امانوئل مکرون با ولودیمیر زلینسکی اعلام کرد که پاریس طی هفتههای آینده دهها تانک سبک و خودروی زرهی به اوکراین تحویل خواهد داد. فرانسه همچنین متعهد به تحویل سامانههای دفاع هوایی به کییف شد، هرچند جزئیات بیشتری از این کمکهای نظامی منتشر نشده است. همچنین همزمان با حضور زلینسکی در لندن، دفتر ریشی سوناک، نخستوزیر انگلیس اعلام کرد که درنظر دارد «صدها» موشک و پهپاد تهاجمی به اوکراین تحویل دهد، هرچند میزان این کمکها اعلام نشده است. با وجود سیل کمکهای مالی و نظامی کشورهای اروپایی و متحدان غربی به اوکراین جای سؤال است که مبنای اعتراض رئیسجمهور اوکراین درباره روابط رو به گسترش روسیه و ایران براساس کدام منطق شکل گرفته است؟