ماجرای سفر رئیسی به اندونزی چه بود؟

رضا عمویی- روزنامه‌نگار

صبح سه شنبه فرودگاه جاکارتا، پایتخت اندونزی یک مهمان ویژه داشت. او «سید ابراهیم رئیسی»، رئیس‌جمهور ایران بود. ماجرای سفر رئیسی به این کشور آسیایی اما خواندنی است. وقتی چند ماه پیش، موضوع جنجالی لغو میزبانی اندونزی از رقابت‌های جام جهانی فوتبال جوانان زیر ۲۰ سال پیش آمد و جاکارتا به‌خاطر مخالفت با حضور تیم رژیم صهیونیستی از میزبانی این مسابقات حذف شد، رئیسی طی تماس تلفنی با «جوکو ویدودو» همتای اندونزیایی خود، از این اقدام شجاعانه در دفاع از آرمان فلسطین تقدیر کرد و حمیت دولت و مردم اندونزی را در دفاع از مظلوم ستود. رئیس‌جمهور اندونزی نیز به پاس این قدردانی، از رئیس جمهور کشورمان برای سفر به جاکارتا دعوت کرد. بالاخره موعد این سفر فرا رسید و رئیسی دیروز در پایتخت این کشور مهم آسیایی مورد استقبال گرم مقامات اندونزیایی قرار گرفت.
دیدار با رئیس‌جمهور اندونزی و امضای اسناد مهم همکاری‌های دوجانبه از سوی مقامات دو کشور و همچنین دیدار با رئیس اتحادیه آ.سه.آن، رئیس مجلس نمایندگان، رئیس مجلس مشورتی خلق اندونزی و ملاقات و گفت‌وگو با تجار و بازرگانان اندونزی و ایران بخشی از برنامه‌های رئیس‌جمهور در این سفر دو روزه است.
فراتر از مسائل اقتصادی و حوزه‌های تجاری، ایران و اندونزی در جهت‌گیری‌های سیاسی به‌ویژه در موضوع فلسطین طی چند سال گذشته موضع‌گیری‌های همسو و مشترکی دنبال کرده‌اند. رئیس جمهور ایران در نشست مطبوعاتی مشترک خود با «جوکو ویدودو» رئیس جمهور اندونزی به حوزه مشترک همکاری‌های سیاسی میان دو کشور به‌ویژه در موضوع فلسطین اشاره و تاکید کرد که ایران و اندونزی نسبت به مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله مسئله فلسطین و وضعیت افغانستان دیدگاه‌های مشترکی دارند.

بیانیه حمایت ایران از اندونزی
اشاره رئیس‌جمهور ایران به موضوع فلسطین به‌عنوان مسئله مشترک تهران و جاکارتا نخستین بار نیست که صورت می‌گیرد. نهاد ریاست‌جمهوری کشورمان کمتر از 2ماه پیش نیز وقتی موضوع جنجالی لغو میزبانی اندونزی از رقابت‌های جام‌جهانی فوتبال جوانان زیر ۲۰سال پیش آمده بود، طی بیانیه‌ای از رئیس‌جمهور و نخبگان کشور اندونزی به‌دلیل مخالفت با حضور تیم رژیم صهیونیستی در «جام‌جهانی فوتبال جوانان زیر ۲۰سال» در این کشور تشکر و قدردانی کرده بود. نهاد ریاست‌جمهوری ایران همچنین در آن زمان تأکید کرد که مخالفت دولت و نخبگان اندونزی با حضور صهیونیست‌ها در کشورشان، نشان‌دهنده آن است که در نقاط مختلف جهان - اعم از کشورهای اسلامی و غیراسلامی - مردم و دولتمردان نسبت به جنایات آنها آگاه‌تر شده و نمی‌توانند نسبت به آن بی‌تفاوت باشند.

موج حمایت از اندونزی در میان کشورهای جهان
ماجرای لغو میزبانی اندونزی در رقابت‌های جهانی در کمتر از 2‌ماه پیش، مسئله بسیار پرسروصدایی بود و در آن زمان نه فقط ایران، بلکه بسیاری از کشورهای حامی فلسطین از مواضع اندونزی در برابر فلسطین حمایت کردند. این جنجال از آنجا شروع شد که در نیمه فروردین‌ماه امسال و به فاصله 8 هفته تا آغاز مسابقات جام‌جهانی زیر ۲۰ سال فوتبال در اندونزی، میزبانی این رقابت‌ها به‌دلیل واکنش تند افکار عمومی آن کشور نسبت به حضور تیم رژیم صهیونیستی در این مسابقات، از این کشور شرق آسیایی سلب شد.
آنگونه که رویترز در آن زمان گزارش داد، فیفا اعلام کرده بود که اندونزی «به‌دلیل وضع موجود» از میزبانی این تورنمنت ۲۴ تیمی کنار گذاشته شده و توضیحات بیشتری در این‌باره ارائه نکرد، اما ماجرا از این قرار بود که رژیم صهیونیستی از ژوئن سال گذشته میلادی به جام‌جهانی زیر ۲۰سال راه یافته بود و حضور صهیونیست‌ها در مراسم قرعه‌کشی مسابقات با مخالفت‌های بسیاری در اندونزی روبه‌رو شد. همین مسئله نیز باعث شد تا فیفا حق میزبانی اندونزی را لغو و اتحادیه فوتبال اندونزی را نیز تحریم مالی کند. بسیاری در همان زمان این موضوع را یک مسئله سیاسی عنوان کردند و اعتراضات زیادی نیز علیه فیفا در سراسر اندونزی برگزار شد. این اعتراضات تا آنجا شدت یافت که حتی افراد ناشناس، چندین مجموعه ورزشی و ساختمان دبیرخانه ورزش «حاجی آگوس سلیم» (GOR) در شهر پادانگ استان سوماترای غربی را به آتش کشیدند.

تلاش عامدانه فیفا برای جلوگیری از تکرار جام‌جهانی قطر
حذف اندونزی از میزبانی رقابت جهانی فوتبال زیر 20سال، کمتر از 4‌ماه پس از برگزاری جام‌جهانی فوتبال در قطر صورت گرفت. حمایت گسترده تماشاچیان جام‌جهانی قطر از فلسطینی‌ها تقریبا در طول همه بازی‌ها باعث شد تا بسیاری، فلسطین را پیروز واقعی آن بدانند و حتی بسیاری از رسانه‌های صهیونیستی به فضای شدید ضداسرائیلی در طول این رقابت‌ها اذعان کردند. 2 ‌ماه پیش نیز وقتی اندونزی به دلیل حمایت از فلسطین از رقابت‌های جام‌جهانی زیر 20سال حذف شد، برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن بود که شاید فیفا نخواسته تجربه قطر در اندونزی تکرار شود و لذا حذف اندونزی اقدامی عامدانه برای جلوگیری از تکرار فضای ضداسرائیلی مشابه جام‌جهانی قطر بود. رقابت‌هایی که در آن پرچم فلسطین بیش از پرچم دیگر کشورها در طول همه رقابت‌‎ها و در حاشیه بازی‌ها دست به‌ دست شد. در عین حال حمایت اندونزی از فلسطین در جریان میزبانی از جام ‌جهانی زیر 20سال با حمایت منطقه‌ای روبه‌رو شد و حزب‌الله لبنان از حکومت اندونزی به‌دلیل مخالفت با حضور بازیکنان اسرائیلی در جام‌جهانی فوتبال جوانان زیر 20سال قدردانی کرد. علاوه بر این، گروه‌های مقاومت فلسطین به همراه تشکیلات خودگردان فلسطین نیز مواضع دولت اندونزی در حمایت از فلسطین را ستودند.