روز طوماری مجلس

مجید مهرابی دلجو | دبیر گروه سیاسی:

بازیگران اتفاقات دیروز مجلـس همه آن نماینده‌هایی نبودند که طومارهای بلندبالا در کف صحن علنی پهن می‌کردند و فریاد می‌زدند «نمی‌گذاریم ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم بپیوندد»، همه آن نفراتی هم نبودند که از افطار تا سحر را بسیج شده و قریب به 600پیامک فقط به گوشی نماینده‌ای مثل مصطفی کواکبیان فرستاده و از او و بقیه خواسته بودند- یا هشدار داده بودند- به لایحه مقابله با تأمین مالی تروریسم رأی مثبت ندهد. مجلس، بازیگرانی در هر دوره دارد که صحنه‌گردان رویدادهای صحن هستند، یکی مثل محمدرضا باهنر می‌خواست که دیروز در هماهنگی با رئیس مجلس، با پیشنهادی میانه، ملغمه و آشفتگی صحن را خاتمه بدهد و مخالف و موافق را راضی نگه‌دارد و اگر باهنری در مجلس نباشد؛ این هنر را باید در غلامرضا تاجگردون جست؛‌ یار عارف و همراه لاریجانی.

علی لاریجانی که دیروز با طومار پراکنی‌ جمعی از نمایندگان اصولگرا مواجه شده بود از آن‌ها خواست دست از این اقدامات خلاف آیین نامه مجلس بردارند و در مقابل فریادهای جواد کریمی قدوسی گفت: در مجلس حقوق می‌گیرید که رای دهید و بحث کنید، بروید با صحبت بقیه را راضی کنید با زور که نمی‌شود کسی را راضی کرد.

تصویب لایحه سوم، پرهیز از لایحه چهارم

لایحه مقابله با تأمین مالی تروریسم یکی از 4لایحه‌ای است که در مجلس باید برای عضویت ایران در FATF یا همان «گروه ویژه اقدام مالی» تصویب شود. گروه ویژه اقدام مالی به‌منظور توسعه برای مبارزه با پولشویی تأسیس شده است. FATF در مورد پولشویی 40توصیه و در مورد تأمین مالی تروریسم 9توصیه دارد که براساس آنها کشورهای مختلف را بررسی و رده‌بندی می‌کند. ایران در کنار کشورهایی مثل پاکستان، ازبکستان و ترکمنستان در لیست سیاه این گروه بود و حتی وضعیت ایران در کنار کره‌شمالی بدتر از بقیه بود و گروه ویژه اقدام مالی توصیه می‌کرد اقدامات مقابله‌ای با این کشورها صورت بگیرد. در 2سال اخیر و بعد از برجام، نام ایران از فهرست سیاه FATF تعلیق شده بود اما این فرصت تا اوایل تیر امسال باقی است و باید 4لایحه مرتبط در مجلس تصویب می‌شد. دیروز مجلس سومین لایحه که همان لایحه پالرمو بود را تصویب کرد اما درباره لایحه چهارم و آخرین آن مته به خشخاش گذاشت تا تکلیف مذاکرات برجامی ایران و اروپا مشخص شود.

«منافع ملی» کلید واژه‌ موافقان و مخالفان پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم بود. سیدحسین نقوی حسینی با لایحه مخالفت می‌کرد به‌خاطر منافع ملی کشور و مصطفی کواکبیان موافقت می‌کرد به‌خاطر منافع ملی کشور؛ نقوی‌حسینی می‌گفت پیوستن ایران به این لایحه یعنی اینکه آمریکا تحریم‌ها را نقطه‌زن می‌کند و دقیق جایی را که می‌خواهد نشانه می‌گیرد. کواکبیان می‌گفت: «چه‌کسی گفته است که اگر ما این کنوانسیون را تصویب کنیم، باید امثال سردار سلیمانی را تحویل آمریکا بدهیم؟ غلط کرده‌اند کسانی که بخواهند چنین کاری انجام دهند» و درعین حال ارجاعشان به نهادهای حاکمیتی کشور بود که مخالفان می‌گفتند شورای‌عالی امنیت ملی کشور درباره این موضوع به جمع‌بندی نرسیده است و موافقان می‌گفتند علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی در جلسه غیرعلنی مجلس نظر مثبت خود را درباره پیوستن ایران به این کنوانسیون اعلام کند.

جلسات لاریجانی

غلامرضا تاجگردون باید نقش اصلی جلسه علنی دیروز را بازی می‎کرد که با پیشنهادی میانه، هم خواسته موافقان و هم نظر مخالفان را برآورده می‌کرد، پیشنهاد او برای تعلیق دو ماهه پیوستن ایران به FATF و مشروط کردن تصویب نهایی این لایحه در مجلس به نتایج مذاکرات برجامی ایران و اروپا از دل جلسات یک هفته‌ای بزرگان مجلس با مخالفان لایحه و برخی نهادهای حاکمیتی بیرون آمده بود. چه بسا اینکه در جلسه ویژه‌ای که شب قبل‌تر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با حضور علی لاریجانی، احمد امیرآبادی و مجتبی ذوالنور نمایندگان قم برگزار شده بود برخلاف اصرار اعضای جامعه مدرسین و استدلال‌های ذوالنور در مخالفت با پیوستن ایران به FATF، علی لاریجانی پیوستن ایران به این کنوانسیون را در شرایط فعلی هم‌راستا با منافع ملی کشور دانسته و از این موضوع دفاع کرده بود. دیروز تاجگردون در مجلس درباره پیشنهاد خود گفت: بعد از خروج آمریکا از برجام هنوز اقدام جدی‌ای از سوی اروپا نداشتیم و پیشنهاد مسکوت ماندن لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم فرصتی است تا دولت تضامین لازم را از اروپا بگیرد. این پیشنهاد به رأی گذاشته شد و با موافقت مجلس مواجه شد.

بازوی دیگر علی لاریجانی در این سیاستی که مجلس در پیش گرفته است کاظم جلالی بود که هشدار دیگر را او به اروپا داده بود. رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در نامه‌هایی جداگانه به ۳ مقام مجالس ملی و سنای فرانسه و پارلمان اروپا نسبت به تحرکات منافقین در اروپا به‌ویژه فرانسه هشدار داده بود. این نامه از آن جهت اهمیت پیدا می‌کند که یادآوری حمایت اروپاییان از یکی از مهم‌ترین گروه‌های تروریستی اهرم فشاری بود از سوی ایران برای گرفتن حق تحفظ در لایحه مقابله با تأمین مالی تروریسم.

با این پیشنهاد اروپا باید برادری خود را ثابت کند تا ایران به‌صورت قطعی به کنوانسیون گروه ویژه اقدام مالی یا همان FATF بپیوندد، این شرط دوجانبه‌ای است که مجلس برای دولت ایران و دولت‌های اروپایی گذاشته است تا درصورت نتیجه بخش بودن مذاکرات برجامی ایران و اروپا تا 2‌ماه آینده تکلیف پیوستن ایران به FATF روشن شود. هر چند برخی نمایندگان معتقدند این اتفاق می‌تواند مقدمه بازگشت ایران به لیست سیاه FATF باشد.