یادداشت
مهم‌ترین راهکارهای بهبود کیفیت هوا؛ مدیریت سبد سوخت
محمدمهدی میرزایی قمی*
یکی از مهم‌ترین منابع انتشار آلاینده‌های هوا در شهرهای بزرگ کشور، منابع متحرک و ناوگان حمل‌ونقل است که سهم مهمی از انتشار این ناوگان مربوط به احتراق صورت‌گرفته در موتور آنها و آلاینده‌های ناشی از آن است. یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در این زمینه، کیفیت سوخت مورد استفاده است که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار‌است.
بهسوزی سوخت از عوامل مهمی است که منجر به کاهش مصرف سوخت و در نتیجه، کاهش میزان گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌های هوا خواهد شد؛ ضمن اینکه با توجه به حجم انبوه استفاده از سوخت، منتج به صرفه‌جویی هنگفت در اقتصاد کلان کشور می‌شود.
با گسترش صنعت و لزوم کنترل آلودگی، استاندارد وسایل نقلیه ارتقا‌یافته و وسایل نقلیه ملزم به استفاده از تجهیزات کنترل آلودگی شده‌اند. بر این اساس و به‌منظور حفظ کیفیت این تجهیزات، استاندارد سوخت نیز نیازمند به‌روزرسانی بوده و ارتقا و بهبود کیفیت سوخت از اهمیت مضاعفی برخوردار است.
از سوی دیگر، برخی مواد موجود در سوخت ازجمله سولفور، بنزن و سرب خود به‌عنوان آلاینده به شمار می‌روند و انتشار آنها در هوا می‌تواند مخاطراتی را برای سلامتی مردم ایجاد کند و به همین علت حذف این مواد از سوخت یا رساندن میزان آنها به حد مجاز، بسیار مهم است. همچنین، درصورتی که سولفور موجود در سوخت از حد مجاز فراتر رود، ضمن آنکه می‌تواند موجب فرسودگی قطعات داخلی خودرو شود، پس از احتراق نیز موجب انتشار آلاینده دی‌اکسید گوگرد در هوا می‌شود؛ گازی که خود به‌عنوان یک آلاینده معیار به شمار می‌رود و در تولید ذرات معلق کوچک‌تر از 2.5میکرون که آلاینده شاخص در بیشتر روزها محسوب می‌شود، مؤثر است.
براساس اندازه‌گیری‌های صورت‌گرفته در سال1390 میانگین محتوای سولفور در بنزین، PPM180 و در گازوئیل توزیعی شهر تهران PPM3700 بود و در این سال میانگین غلظت آلاینده SO2 در هوای پایتخت برابر ppb7/25 اندازه‌گیری شد. این در حالی است که با ارتقای استاندارد سوخت و کاهش شدید محتوای سولفور در سوخت توزیعی پایتخت، میزان غلظت آلاینده SO2 در سال1400 به عدد ppb7/6 کاهش یافت. امید است انتشار سلسله مطالبی که در روزنامه همشهری با موضوع آلودگی هوا و آلاینده‌هایی که شهروندان و سایر کلانشهرهای کشور را به‌صورت جدی مورد تهدید قرار داده‌اند، در آگاهی و شناخت این پدیده و منابع انتشار و عوامل و عوارض آن مؤثر بوده باشد و شرکت کنترل کیفیت هوا توانسته باشد گامی در مسیر آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی این پدیده فراگیر بردارد.
*مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران
