تراژدی تیراندازی‌های مرگبار در سرزمین رؤیاها

رضا عمویی- روزنامه‌نگار

برای بسیاری نام تگزاس هم‌ردیف با هفت‌تیرکش‌های آمریکایی در بیابان‌های گرم این ایالت است، اما واقعیت ماجرا آن است که حداقل از 2روز پیش تاکنون نام تگزاس بارها و بارها با 2تیراندازی دسته‌جمعی در رسانه‌ها تکرار شده است. نخستین تیراندازی اواخر روز جمعه در یک جشن فارغ‌التحصیلی رخ داد که در جریان آن یک نوجوان احتمالا ۱۶ساله قربانی شد. تیراندازی دوم نیز به فاصله کمتر از 24ساعت بعد در صبح شنبه در یک مرکز خرید واقع در شمال شهر دالاس به وقوع پیوست که آن حادثه نیز حداقل ۹ قربانی برجای گذاشت. اگر زخمی‌های این دو حادثه که در مجموع بیش از 12نفر اعلام شده‌اند، زنده بمانند، در خوش‌بینانه‌ترین حالت تگزاس در کمتر از 24ساعت حداقل 10قربانی تیراندازی را ثبت کرده است.
پلیس ایالتی تگزاس اعلام کرده که در دومین حادثه تیراندازی در مرکز خرید «اَلِن پریمیوم آوتلتز» در نزدیکی دالاس حال 3 نفر بحرانی است و شاهدان گزارش داده‌اند کودکانی نیز در میان قربانیان بوده‌اند. در این صورت افزایش تلفات تیراندازی دوم در شهر 100هزار نفری آلن واقع در حومه دالاس، بسیار محتمل است. شهر آلن تاکنون به‌عنوان یک شهر آرام در حومه دالاس معروف بوده اما قتل 10نفر از جمعیت 100هزار نفری این شهر در دو حادثه تیراندازی پشت سر هم نشان می‌دهد که شاید این شهر به نسبت کوچک آمریکا بعد از این درگیر تیراندازی‌های مشابهی شود که سال‌هاست دامن‌گیر شهرهای بزرگ‌تر آمریکاست.

آمار صعودی تیراندازی‌های کور
به‌طور کلی، تیراندازی‌های کور (یا تیراندازی‌های دسته جمعی) در آمریکا یک معضل بزرگ اجتماعی این کشور به شمار می‌رود و آمارها به ما می‌گوید که هرساله ما شاهد تعداد بیشتری از تیراندازی‌های کور و بی‌هدف به‌سوی شهروندان عادی در آمریکا هستیم. آمار مؤسسه «آرشیو خشونت اسلحه» در آمریکا حکایت از آن دارد که حداقل از سال2014 به بعد آمار تیراندازی‌های مرگبار در آمریکا با شیب ملایمی در حال افزایش بوده است و به‌ویژه از سال2020 به بعد یعنی طی کمتر از 3سال گذشته این آمار روند صعودی ناگهانی به‌خود گرفته. بی‌بی‌سی در گزارشی درباره جهش آمار تیراندازی‌‎ها در آمریکا می‌نویسد: «طی 3سال گذشته همه انواع خشونت با اسلحه - از قتل و خودکشی تا تیراندازی‌های دسته جمعی - سیر صعودی در آمریکا داشته است.» در این گزارش گفته شده که یک دلیل عمده افزایش تیراندازی‌ها در آمریکا این است که شهروندان کشور رؤیاها طی چند سال گذشته اسلحه بیشتری نسبت به قبل خریداری کرده و در واقع گرایش به مالکیت سلاح در آمریکا افزایش داشته است. فروش اسلحه در آمریکا در سال2020 به رکورد 23میلیون قبضه رسیده که نسبت به سال2019 افزایش 65درصدی نشان می‌دهد. آمار افزایش خرید اسلحه در همه سال‌های 2021 و 2022 و سال‌جاری میلادی ادامه داشته است.

وحشت از ناامنی
به‌نظر می‌‎رسد که آمریکایی‌ها بیش از گذشته احساس ناامنی می‌کنند و احتمالا این احساس ناامنی یکی از دلایل گرایش بیشتر به مالکیت اسلحه در آمریکاست. «جاش هورویتز»، از کارشناسان مرکز «حل خشونت‌ اسلحه» که وابسته به دانشگاه «جانز هاپکینز» بالتیمور است، در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی معتقد است که افزایش فروش اسلحه در آمریکا به این معنی است که آمریکایی‌ها معتقدند اسلحه آنها را ایمن‌تر نگه می‌دارد.به‌گفته هورویتز، مردم می‌ترسند و می‌خواهند با خرید اسلحه بر احساس ترس خود غلبه کنند. همچنین افزایش استرس‌های زندگی در جوامع سرمایه‌داری غرب به‌ویژه در آمریکا که بارزترین نوع اقتصاد لیبرالی را تجربه می‌کند و در آن مشکلات مالی، مسائل مربوط به حوزه کار یا خانواده و روابط فردی همواره با بالا و پایین‌‎های زیادی روبه‌روست، یکی دیگر از دلایل احساس ناامنی و گرایش بیشتر به سلاح است. تحقیقات سرویس مخفی آمریکا از 130حمله با سلاح گرم حاکی از آن است که تقریبا 93درصد از مهاجمان قبل از حمله با یک چالش شخصی ازجمله طلاق، مشکلات سلامتی، مسائل مدرسه یا مسائل کاری مواجه بوده‌اند.

معضل آزادی سلاح
در این میان دسترسی آزاد به اسلحه در آمریکا و در دسترس بودن آن یکی دیگر از دلایل افزایش تیراندازی‌های مرگبار در آمریکا به شمار می‌رود. تاکنون جنبش‌های بسیاری در جامعه آمریکا برای ممنوعیت خرید و حمل اسلحه به راه افتاده و اعتراضات زیادی برای ممنوع کردن اسلحه در آمریکا شکل گرفته است، اما حقیقت آن است که موضوع آزادی خرید و فروش و حمل سلاح در آمریکا بیش از آنکه یک بحران اجتماعی باشد، یک موضوع پرچالش سیاسی است که همواره محل بده و بستان و بحث و گفت‌وگوها میان دو حزب سیاسی دمکرات و جمهوری‌خواه است. افزون بر این، صنایع تسلیحاتی در آمریکا نقش غیرقابل انکاری در جلوگیری از ممنوعیت حمل آزاد سلاح دارند و ان.آر.ای (NRA) «انجمن ملی سلاح» همواره برای جلوگیری از ممنوع شدن حمل سلاح با سیاستمداران کاخ سفید و کنگره در حال لابی کردن است. استدلال اعضای ان.آر.ا برای آزاد گذاشتن خرید و فروش و حمل اسلحه در آمریکا تأکید روی این شعار محوری است: «اسلحه کشور را امن‌تر می‌کند.» اعضای انجمن ملی اسلحه در همه نشست‌ها و تبلیغات خود این شعار را به‌کار می‌گیرند و تاکنون همه مخالفت‌ها در برابر آنها با شکست مواجه شده است. سی ان ان در گزارشی تعداد اعضای این انجمن را تا 3میلیون نفر اعلام کرده، اما خود انجمن آمار اعضای خود را 5میلیون آمریکایی می‌داند. مؤسسه اوپن سکرت (OpenSecrets) در گزارشی اعلام کرده است که انجمن اسلحه در سال2021، به میزان 4.2میلیون دلار برای تداوم آزادی سلاح لابی‌گری کرده است. به‌طور کلی عمده نامزدهای جمهوری‌خواه در انتخابات کنگره و ریاست‌جمهوری خود را نزدیک به انجمن اسلحه نشان می‌دهند.