گزارش
23 استان درگیر کانون‌های گردوغبار هستند
85درصد گردوغبار کشور از 6استان خراسان جنوبی، خراسان رضوی، کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و هرمزگان برمی‌خیزد
زهرا رفیعی-روزنامه‌نگار
«بروز پدیده گردوغبار» که نتیجه خشکی وسیع در مناطق مختلف کشور است، به هشدار ثابت سازمان هواشناسی تبدیل شده. کمتر نقطه‌ای از کشور را می‌توان یافت که این پدیده در آن رخ ندهد. حتی در برخی مناطق استان‌های شمالی که بیشتر از میانگین کشوری بارش دارد، محیط‌زیست طبیعی و انسانی درگیر پدیده گردوغبار در نیمه اول سال است. آخرین مطالعات ستاد ملی مقابله با گردوغبار که با همکاری سازمان‌های هواشناسی، زمین‌شناسی و منابع طبیعی انجام شده است، نشان می‌دهد که از میان 31استان کشور 23استان دارای کانون‌های گردوغبار هستند؛ به‌خصوص در سال‌هایی که بارش کمتر از قبل باشد.
بهبود نسبی اوضاع در جنوب‌غربی ایران
احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی: برخی کانون‌های گردوغبار به پدیده دائمی تابستانی تبدیل شده‌اند. کانون‌های گردوغبارکشور به 2دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. کانون‌های شایع خارجی از عراق، سوریه و عربستان است و کانون‌های خارجی با انتشار کمتر، مربوط به شمال آفریقا‌ست. بدین معنا که گاه سیستم‌های جوی از شمال آفریقا عبور می‌کند و به‌ندرت در ترازهای میانی و بالاتر گردوغبار را به فلات مرکزی می‌رساند. در سال آبی جاری جنوب ترکیه و عراق بارندگی بهتر داشتند. بنابراین رودخانه‌های عراق شرایط بهتر دارند و نسبت به سال قبل شرایط بدتر نخواهد شد. هسته‌های دائمی گردوغبار در شرق کشور اما ناشی از عدم‌تامین حقابه تالاب هامون از سوی افغانستان است. گردوغبار ناشی از بادهای 120روزه سیستان و بلوچستان، شهرهای زهک و زاهدان را درگیر می‌کند و گاه تا هرمزگان و کرمان می‌رسد. 3سال خشکسالی مداوم، وسعت این پدیده را بیشتر کرد و امسال پتانسیل بیشتر‌شدن نسبت به گذشته دارد. تالاب‌های صالحیه در غرب و دریاچه نمک در جنوب تهران خشکیده‌اند و انتظار می‌رود شرایط بروز گردوغبار پایتخت بدتر شود. وسعت خشکیدگی تالاب‌ها در مناطق مرکزی و شرقی کشور نسبت به سال‌های قبل بیشتر شده و در نتیجه بروز پدیده گردوغبار بیشتر از قبل خواهد بود. اما در غرب ایران خوشبختانه به‌دلیل بارش‌های خوب در استان‌های ایلام، خوزستان، کردستان، لرستان و چهارمحال‌و‌بختیاری، وضعیت بهتر از قبل می‌شود اما بدین معنا نیست که این پدیده کلا رخ ندهد. بارش‌ها در خاورمیانه یک‌چهارم میانگین جهانی است و از ویژگی‌های این اقلیم بروز گردوغبار از ابتدای تابستان تا بارش‌های پاییزی است.
سیاست‌های مصوب ستاد مقابله با گردوغبار
کاهش فشار بهره‌برداری از منابع زیستی در مناطق غبارخیز و پیشگیری از توسعه آنها
ارتقای توان آمادگی مقابله و سازگاری با پدیده گردوغبار در مناطق غبارخیز و غبارناک
ارتقای اعتماد و سرمایه اجتماعی برای مدیریت مناطق غبارخیز
ارتقای همکاری‌های بین‌المللی برای کنترل منشأهای خارجی گردوغبار با مشارکت کشورهای همسایه و استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی.
