برنج‌کاران تضمین می‌خواهند

رسول عوده‌زاده| اهواز- خبرنگار :

برنج‌کاران خوزستانی همچنان به دلیل ممنوعیت کشت برنج دلخور و ناراضی هستند. آنها در روزهای گذشته برای رساندن صدای اعتراض خود به گوش مسئولان، به سازمان آب و برق استان مراجعه کردند.

اعتراض برنج‌کاران به مسئولان اعلام ممنوعیت کاشت برنج در خوزستان و تحت تاثیر قرار گرفتن معیشت و اقتصاد و درآمدشان است و پاسخ و دلیل مسئولان برای اعلام این ممنوعیت «کم‌آبی» است.
برنج‌کاران می‌گویند: دولت در بخش‌نامه اخیر از یک طرف می‌گوید خوزستان آب ندارد و کاشت برنج در آن ممنوع است و از طرف دیگر رئیس سازمان حفاظت محیط‌‌ زیست کشور (عیسی کلانتری) در ماه‌های اخیر اعلام کرده که خوزستان مشکل آب ندارد و می‌توان از کارون آب برداشت کرد. اما دولت تاکید دارد که وضعیت منابع آب کشور در 50 سال اخیر بی‌سابقه بوده و برنج‌کاران خوزستانی باید به کشت جایگزین رو بیاورند تا هم اقتصادشان بر اثر تعطیلی کشت برنج به خطر نیفتد و هم بحران آب شدیدتر نشود.

نمایندگان مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی نیز مکرر می‌گویند که چرا باید آب خوزستان برای مصارف صنعتی و کشاورزی به دیگر مناطق کشور منتقل شود، در حالی که خود خوزستان برای کشاورزی نیاز مبرم به آب دارد.


الزامات کشت جایگزین

نماینده شوش در مجلس شورای اسلامی درخصوص کشت جایگزین به نکته مهمی اشاره می‌کند و به همشهری می‌گوید: امکان کشت جایگزین در برخی نقاط استان وجود ندارد. بنابراین دولت باید الزامات کشت جایگزین را درنظر بگیرد.
«سید راضی نوری» با اشاره به موضوع ممنوعیت کشت تک‌محصولی در خوزستان اظهار می‌کند: تمام استان‌ها باید از دستورالعمل دولت مبنی بر ممنوعیت کشت تابستانه تمکین کنند و قانون منع کشت تک‌محصولی نباید تنها برای خوزستان اعمال شود.
وی می‌گوید: دولت در این زمینه موضوع کشت جایگزین را مطرح کرده که البته در برخی نقاط استان ممکن است با مشکلاتی مواجه شود و شرایط برای عملیاتی کردن این طرح وجود نداشته باشد.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس ادامه می‌دهد: در صورت کشت جایگزین نیز دولت باید با نگاه کوتاه‌مدت و بلندمدت، الزامات خاصی همچون آموزش و ترویج را در نظر بگیرد تا کشاورزان را مجاب به کشت جایگزین کند.

وی می‌افزاید: از طرف دیگر دولت باید خرید محصول جایگزین از کشاورزان را تضمین کند، به نحوی که کشت جدید برای این قشر به اندازه تک‌محصول مورد کشت آنها صرفه اقتصادی داشته باشد.


اجرای مصوبه ستاد خشکسالی ممکن نیست

بحران آب در خوزستان امروز برنج‌کاران را به ستوه آورده است. خوزستان بعد از مازندران و گیلان سومین استان در کشت برنج است و کشاورزان از دولت می‌خواهند که اگر اجازه برنج‌کاری به آنها نمی‌دهد، دست‌کم جبران مافات کند و اصطلاحا «معوض کشت» بدهد.
مسئولان اما پاسخ می‌دهند که محصولات دیگر بکارند، مثل حبوبات و سویا یا یاد بگیرند به شیوه‌های صرفه‌جویانه‌تر برنج بکارند، مثلا به شیوه خشکه‌کاری.

اما برنج‌کاران تمام عمر و مهارت و سرمایه خود را را به برنج‌کاری صرف کرده‌اند و می‌گویند غیر از کشت برنج چیز دیگری نمی‌دانند.
عضو هیأت مدیره نظام صنفی کشاورزی خوزستان در این باره می‌گوید: اجرای مصوبه ستاد خشکسالی استان در خصوص برخی محدودیت‌های کشت از سوی کشاورزان خوزستان ممکن نیست.
«سید محمد هاشمی» اظهار می‌کند: مصوبه ستاد خشکسالی در ۲۲ اردیبهشت امسال به مسئولان و تشکل‌های کشاورزی ابلاغ شده و هنوز به کشاورزان ابلاغ نشده است. براساس اطلاعات موثق از سراسر استان، کشاورزان و خصوصا برنج‌کاران تمام اقدامات لازم را مانند تهیه زمین، بذر، کود و عقد قرارداد اجاره و مشارکت را به علت عدم اطلاع‌رسانی سازمان آب و برق و استانداری خوزستان در مورد کمبود آب انجام داده‌اند و عملا اجرای مصوبه ستاد خشکسالی از سوی کشاورزان غیرممکن است.

وی می‌گوید: از ابتدای تشکیل ستاد خشکسالی استان از ماه‌ها پیش، کمیته اطلاع‌رسانی به ریاست سازمان صداوسیما برای اطلاع‌رسانی از وضعیت کمبود منابع آبی تشکیل شده بود، اما این کمیته عملا هیچ گونه اقدامی در این مورد انجام نداده است.

عضو هیأت مدیره نظام صنفی کشاورزی خوزستان تاکید می‌کند: مسئولان باید راهکار جدیدی برای عبور از بحران خشکسالی مطرح کنند. البته از سوی برخی سازمان‌های دولتی و کارشناسان مستقل، وجود بحران آب به‌جز در حوضه زهره، مارون و جراحی مورد تردید جدی واقع شده است. بنابراین به نظر می‌رسد کشت در حوضه‌های کرخه، کارون و دز از سوی کشاورزان انجام شود.

*** 
زمانی خوزستان به پرآبی و فصل‌های آن به ترسالی مشهور بودند، اما حالا کم‌آبی صدای همه را درآورده و آنها را کلافه کرده است؛ از شهروندان گرفته تا دامداران و کشاورزان.

کارشناسان معتقدند دولت باید در زمینه توزیع منابع آبی کاری کند که برنده یا بازنده‌ای نداشته باشد. در غیر این صورت بحران آب شدیدتر خواهد شد و هولناک‌ترین خروجی آن «مهاجرت» است که از همین حالا در استان خوزستان کلید خورده و سال به سال در حال افزایش است.