امنیت غذایی، از مزرعه تا سفره

مریم جباری| اراک- خبرنگار:

تغذیه صحیح در سلامت افراد جامعه نقش مهمی دارد. نشاط، شادابی، کاهش بیماری‌ها و رشد فکری و ذهنی با سلامت مواد غذایی در ارتباط مستقیم است. امروزه بیماری‌های مختلفی که شیوع یافته و مردم را نگران کرده به اذعان کارشناسانِ طب ناشی از تغذیه نامناسب است. بدون تردید برای داشتن جامعه سالم به بازنگری در شیوه تغذیه نیاز است. اطلاع‌رسانی درباره چگونگی تهیه و آماده‌سازی مواد غذایی و ارائه آگاهی درباره غذای سالم به افراد جامعه بسیار مهم است که باید به آن توجه ویژه شود. بر اساس آمار و اطلاعاتی که سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) اعلام کرده، کشورهای زیادی دچار ناامنی غذایی هستند که کشور ما هم جزو آنهاست.

مرکزی نیز به‌عنوان یکی از استان‌های کشور با توجه به ظرفیتی که در حوزه کشاورزی دارد باید این مساله را با جدیت بیشتری پیگیری کند. به اعتقاد کارشناسان، برای دست‌یابی به این مهم در استان باید در زمینه رفع موانع و محدودیت‌ها در بخش زمین‌های کشاورزی، کمبود آب، قیمت بالای انرژی، افت سرمایه‌گذاری در زمینه تحقیقات کشاورزی و افزایش ضایعات غذایی گام برداشته شود و سند امنیت غذایی استان هر چه زودتر تدوین شود. 


همت مسئولان استان برای تهیه سند امنیت غذایی

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک و کارشناس امنیت غذایی در این باره می‌گوید: تعریفی که بانک جهانی برای امنیت غذایی ارائه داده‏ عبارت است از «امکان دسترسی تمام مردم در تمام اوقات به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم». این موضوع زمانی محقق می‌شود که در زمینه 3 عاملِ موجود بودنِ غذا، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا مشکلی وجود نداشته باشد. در صورت بروز مسأله در یکی از این 3 بخش قطعاً امنیت غذایی با چالش مواجه خواهد شد.

«افشین اسماعیلی‌فر» بیان می‌کند: هر کدام از 3 عنصری که در زمینه امنیت غذایی اهمیت دارند تابع شرایط خاصی هستند. بر همین اساس می‌توان گفت امنیت غذایی نه‌تنها مستلزم عرضه کافی مواد غذایی در سطح کلان است، بلکه همچنین مستلزم توزیع عادلانه غذا به منظور دست‌یابی تمامی افراد جامعه به آن است.

وی با اشاره به اهمیت تولید محصولات استراتژیک غذایی -به دلیل اینکه مصرف عام دارند- ادامه می‌دهد: در زمینه تولید محصولات استراتژیک که در سبد مصرفی کالای خانوار قرار دارند هم‌اکنون در کشور دچار مشکل هستیم. یکی از این محصولات گندم است که می‌توان گفت 40 درصد پروتئین کشور به وسیله آن تأمین می‌شود. البته مرکزی با توجه به ظرفیتی که در بخش کشاورزی به ویژه تولید گندم دارد، می‌تواند در بخش امنیت غذایی نقشی بسیار مهم و تأثیرگذار داشته باشد. به همین منظور مسئولان باید تدوین سند امنیت غذایی در استان را به عنوان یک اصل مهم پیگیری کنند.

اسماعیلی‌فر اظهار می‌کند: محصول استراتژیک دیگری که در زمینه امنیت غذایی دارای اهمیت است و در سبد خانوار وجود دارد روغن و دانه‌های روغنی است که شامل کلزا، سویا، آفتابگردان و گلرنگ می‌شود. متأسفانه در این بخش نیز ما به شدت به واردات وابسته هستیم، در صورتی که مرکزی در زمینه تولید دانه‌های روغنی کلزا ظرفیت‌های خوب و بالقوه‌ای دارد که باید با برنامه‌ریزی اصولی و هدفمند بالفعل شود.
وی می‌گوید: از دیگر عواملی که می‌تواند امنیت غذایی را با مشکل مواجه کند دسترسی نداشتن افراد به غذا به دلیل بالا بودن نرخ تورم و همچنین مشکل بیکاری است. بنابراین برای رفع این مشکلات نیز باید برنامه‌ریزی وجود داشته باشد. به منظور دست‌یابی به امنیت غذایی در کشور باید در سطح کلان کمیته‌ای از وزارتخانه‌های جهادکشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، و نیز مراکز آموزش عالی و دانشگاهی تشکیل شود که بتوانند اختیارات لازم برای تصمیم‌گیری در این زمینه را داشته باشند.


تهیه سند امنیت غذایی در استان تا چند ماه دیگر

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری نیز می‌گوید: دستگاه‌هایی که در زمینه تحقق سند امنیت غذایی از مزرعه تا سفره نقش دارند باید با حساسیت بیشتری در این بخش گام بردارند. یکی از این دستگاه‌ها مجموعه جهاد کشاورزی است که تاکنون عملکرد خوبی داشته است.
«فتح‌الله حقیقی» بیان می‌کند: با تولید مواد غذایی سالم و اصلاح عادات تغذیه‌ای نامناسب بسیاری از بیماری‌های غیر‌واگیر قابل کنترل و پیشگیری خواهد بود. بیماری‌های غیرواگیر یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ و میر شناخته می‌شود و به همین منظور تدوین سند امنیت غذایی در این بخش در استان در دستور کار قرار گرفته است.

وی ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه ظرفیت‌های بسیار مناسبی در حوزه کشاورزی به ویژه تولید محصول استراتژیک گندم در استان وجود دارد، یکی از اصلی‌ترینکارها راهبرد بهره‌وری در حوزه کشاورزی است که این مسئولیت به جهاد کشاورزی سپرده شده است. این بخش شامل افزایش راندمان آبیاری، تولید و توزیع نهاده‌های کشاورزی، توزیع کودهای استاندارد و آبیاری نوین است.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار می‌افزاید: خوشبختانه در بخش بهره‌وری با استفاده از فناوری‌های نوین، استفاده از نهاده‌های کشاورزی و سایر موارد مرتبط با سند امنیت غذایی و با توجه به اقدامات جهاد کشاورزی استان، افزایش 21میلیون تنی در زمینه تولیدات کشاورزی وجود داشته است.
حقیقی اظهار می‌کند: تدوین سند امنیت غذایی استان در حال انجام است و تا چند ماه آینده تنظیم و تحویل خواهد شد که می‌تواند در زمینه مهار و کنترل بسیاری از بیماری‌ها مفید باشد.