سریالهای فرامرزی
تهیهکنندگان از علل موفقیت و جذابیت سریالهای کرهای میگویند
فهیمه پناهآذر-روزنامهنگار
این روزها سریالهای کرهای، موسیقی کرهای و در مجموع تمام محصولات تولیدشده در کشور کرهجنوبی، توانسته به تمام جهان، نفوذ و مخاطبان زیادی را بهخود جذب کند. توجه به لباس و پوشش بازیگران، چهره بازیگران و موسیقی متن میتواند از فاکتورهای جذابیت سریالهای کرهای باشد اما مهمترین دلیل توجه مخاطبان به این سریالها، فرهنگ متفاوتی است که ارائه میدهند؛ فرهنگی که با فرهنگ غرب تفاوتهای زیادی دارد و هنجارهای اجتماعی متفاوتی را به مخاطبان ارائه میدهد. در این گزارش به شکل اجمالی تهیهکنندگان سینما از علل موفقیت سریالهای کرهای گفتهاند، گاهی قیاسی شده با تولید سریالهای ایرانی و اینکه اهداف تولید سریالهای کرهای کاملا مشخص است و نگاه سازندگانش فرامرزی است.
سریالهایی با استانداردهای جهانی
از دیگر نکاتی که تهیهکنندگان دربارهاش میگویند تنوع ژانرها و تولید سریال برای گروههای مختلف سنی است. سیدجمال ساداتیان، تهیهکننده سینما معتقد است که اغلب سریالهای کرهای برای گروههای سنی مختلف قابل تماشا هستند زیرا صحنههای خشن یا کلمات نامناسبی ندارند. سریالهای کرهای برخلاف سریالهای آمریکایی و اروپایی حاوی تصاویر مستهجن نیستند و از این جهت خانوادهها میتوانند با خیال راحت در کنار هم به تماشای این سریالها بنشینند. نکته دیگری که تهیهکننده فیلم «متری شیش ونیم» به روزنامه همشهری میگوید این است که سریالهای کرهای توانستهاند مطالبات اجتماعی در کشور کره و دیگر کشورها را مطرح و به شکل دقیق به آنها بپردازند؛ سریالهایی که خاصیت جهانی دارند. این تهیهکننده اضافه میکند که دست فیلمسازان و سازندگان سریال باز است و میتوانند قصههای مختلف را به شکل روانشناختی به تصویر بکشند و ارزیابی صحیحی از تولید و نمایش سریالها و مخاطبانی که قرار است درگیر تماشا شوند دارند. ساداتیان در ادامه به سریالهای ایرانی اشاره میکند و اینکه در تولید سریالها همیشه پایمان روی ترمز است و نمیتوانیم به شکل کامل به موضوعات مختلف بپردازیم و همین موضوع باعث میشود که سریالهای ایرانی نه جذابیتی داشته باشند و نه در روایتها موفق باشند. نکته دیگری که ساداتیان به آن اشاره میکند، سریالسازی در کشورهای ترکیه و کره است. وی عنوان میکند که ترکیه در صنعت سریالسازی بیشتر به هزینه و بازگشت هزینه فکر میکند، درصورتی که کره در سریالسازی به محتوا اهمیت میدهد.
عرضه در بازارهای جهانی
رحمان سیفی آزاد، تهیهکننده سینما به روزنامه همشهری میگوید:«سریالها و فیلمهای کرهای به لحاظ ساخت و تکنیکهای روایت فیلمنامه و قصه کاملا متفاوت هستند. این تفاوت به نوعی رفتن به سمت تولید تخصصی سریالهایی است که توانسته شهرت جهانی پیدا کند.
مقوله ساخت سریال در کره بهدست افراد متخصص سپرده شده است. سرمایهگذاران از همان زمان تولید سریال و حتی فیلمهای سینمایی به عرضه و بازارهای جهانی فکر میکنند؛ موضوعی که در ایران کاملا نادیده گرفته میشود و اصلا به این بخش فکر نمیکنیم.» تهیهکننده فیلم «خوابزدهها» در ادامه به تولید سریالهای کرهای در دهههای گذشته اشاره میکند و اینکه در گذشته این سریالها براساس روایت و قصههای افسانهای بوده و همین امر باعث جذابیت سریالهای دهههای گذشته کرهای میشد و امروز هم سازندگان توانستهاند خود را با ژانرهای جدید و آخرین اسلوب سریالسازی وفق بدهند و باز هم این سریالها چه در ایران و چه در کشورهای دیگر خریدار دارد.»
جهان در تسخیر کره
حمیدرضا پگاه، بازیگر تلویزیون هم درباره تولید سریالهای کرهای و اهمیت آن به همشهری آنلاین یادآور میشود:«صنعت سریالسازی کره و ترکیه، اروپا و آمریکا را هم تسخیر کرده. گرچه ترکیه در عرصه سینمای هنری چندان دیده نشده اما کره با کارگردانهایی مانند «کیم کیو دوک» و «کار وای» دارای تنوع سلیقه است.» این بازیگر ادامه میدهد:« همه جای دنیا، آنهایی موفقاند که اتاق فکرهای بزرگ دارند و با سرمایههای هنگفت، سرمایهگذاری میکنند و از حداقل محدودیتها برخوردارند.
مجموعه اینها باعث میشود که چندین و چند کار موفق ساخته شود. صد البته همه کارهای آنها هم که موفق و درخشان نیست. اما در این بین تعدادی سریال، انیمیشن و فیلم سینمایی موفق از آب در میآیند. اما از سوی دیگر به قدری بازار گسترده است و تولید وسیع که حتی کار متوسط و ضعیف هم همچنان وجود دارد.»
اهمیت قصه در سریالهای کرهای
بازیگر سریال «جزیره» به اهمیت قصه در سریالهای کرهای اشاره می کند و توضیح میدهد:« نویسندگان حرفهای متعدد در این بین با علایق و سلایق مختلف کار میکنند. شرایط برای این نویسندگان نیز مهیاست تا کار شسته رفته باشد، دقیقاً همان چیزهایی که ما در بسیاری جاها ازجمله رسانه ملی فقدانش را حس میکنیم، شما چند سلیقه مختلف در عرصه سینما و سریالسازی ما میبینید؟ تعارف نداریم، واقعیت را میگویم که اعمال سلیقه اغلب به یک نگاه واحد تسری مییابد. بیشتر از آنکه در این عرصهها تنوع داشته باشیم، دست بر قضا با محدودیت روبهرو هستیم. همواره گفتهام که سلیقهها در کشورمان باید به قدری متنوع باشد که بیننده آنچه را که میخواهد پیدا کند.»
مخاطبان جهانی
با توجه به این نکته که سریالهای کرهای در سالهای اخیر در خارج از قاره آسیا مورد توجه قرار گرفته و محبوب شدهاند این فقط مربوط به شبکه نتفلیکس نیست، بلکه دیگر شبکهها و پلتفرمهای پخش فیلم و سریال هم به پخش سریالهای کرهای روی آوردهاند. پگاه درباره همین موضوع اضافه میکند:«در همین خاورمیانه، صنعت سریالسازی ترکیه، تجارت قابل ملاحظهای را بهخودش اختصاص داده است. هم در حوزه خلیجفارس بیننده دارد و هم در آمریکا و اروپا. ترکها هم ملتی بودهاند که به اقصی نقاط دنیا مهاجرت کردهاند و شکل فیلمهایشان هم بهگونهای است که پسندیده شده. برای سریال «آوای باران» آنجا بودیم، میگفتند ۱۱۰شبکه خصوصی دارند و همزمان ۱۴۰سریال در حال ساخت است! خب این رقم قابل ملاحظه است! نگاه به سینما و سریالسازی در کشور همسایهمان، نگاهی تجاری- صنعتی است و درپی آن است که مخاطب جذب کند.»
قهرمانانی که به تصویر کشیده میشوند
همچنین سیفی آزاد در ادامه به روند سریالسازی در ایران اشاره کرده و در قیاس با سریالهای کرهای توضیح میدهد:«درباره اسطورهها و قهرمانهای کرهای گفتم که در سریالها به بهترین شکل به تصویر کشیده شده و میشوند، اگر بخواهیم مقایسه اجمالی داشته باشیم ایران غنیترین داستانها ، روایتها و بزرگترین قهرمانها را دارد اما ما نتوانستهایم تا به حال یک سریال خوب و در خور درباره همین اسطورهها تولید کنیم.رویکرد سریالسازی و حتی تولید سینمایی ما هزینه است و محدوده دید ما تماشاگر ایرانی است و لاغیر.»
اهداف فرامرزی در سریالسازی
تهیهکننده فیلم «ماجان» در ادامه از جذابیت سریالهای کرهای میگوید و اینکه ژانرهای مختلف در تولید این سریالها درنظر گرفته میشوند و نگاهشان فرامرزی است. وی توضیح میدهد:«وقتی سریالی در کره و حتی ترکیه و هند تولید میشود نخستین هدفشان جذب توریست و گردشگر است، هدف دیگر بازارهای جهانی و فروش فیلمها و حضور در جشنوارههای مختلف است. سریالها و فیلمهای کرهای درام قدرتمندی دارند و از اسلوب حرفهای تبعیت میکنند و همین باعث درخشش در جشنوارهها میشود که میتوان به فیلم سینمایی «انگل» اشاره کرد. فیلمی که طنز تلخ دارد و سرمایهداری در کره را هدف گرفته؛ حتی سریال «بازی مرکب» که سرمایهداری و فقر را به بهترین شکل نشان میدهد.» این تهیهکننده از سریالسازی و رویه تولید سریالها در ایران میگوید و اینکه حتی سریالهای ناموفق هم از سرمایههای ملی استفاده میکنند و منابع مالی نامعلوم باعث شده که سازندگان به فکر مخاطبان خود نباشند و حتی هدفی از تولید سریالها ندارند چه برسد به آنکه به بازار جهانی فکر کنند.
استاندارد جهانی نداریم
این تهیهکننده یادآور میشود:« در سریالسازیمان هدف تنها هزینه است. فیلمی کم مخاطب از سوی یک ارگان دولتی تولید میشود و هزینه هنگفتی صرف آن میشود و چون در پلتفرمها و پرده سینما فروش ندارد یک سازمان دیگر مثل صدا و سیما آن را خریداری و پخش میکند، هزینههایی که از بین میرود و کسی هم پاسخگو نیست.» وی میگوید:«ما در تولید سریال و حتی فیلم دغدغه بازارهای جهانی را نداریم. در کره چرخه اقتصادی سریالسازی تعریف شده و مشخص است اما در ایران اینگونه نیست. آنجا سریالسازی به روز میشود و مطابق با استانداردهای جهانی پیش میرود اما در ایران با اینکه ظرفیت داریم هیچ اتفاقی نمیافتد.»