فرصتها و چالشهای سریالهای کرهای در ایران
محمد صادق افراسیابی-معاون کاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا
با ورود سریالهای کرهای به سبد مصرف نوجوانان ایرانی در سالهای گذشته، همواره سؤالات و نکاتی درخصوص فرصتها و آسیبهای این سریالها توسط روانشناسان، جامعهشناسان و متخصصان حوزه فرهنگ و ارتباطات مطرح شده است.
برخی با تأکید بر اینکه سریالهای کرهای پخش شده از شبکههای تلویزیونی سرشار از «ادب»، «جدیت» و «تعهد» است، این سریالها را فرصتی مناسب برای ترویج فرهنگ مورد تأیید جامعه ایرانی دانستهاند. این گروه معتقدند فرهنگ، آداب و رسوم مورد ترویج سریالهای کرهای بر پایه احترام به بزرگتر، ضرورت تلاش و جدیت برای رسیدن به مقصود و توجه به عشق و دوست داشتن در زندگی بهعنوان شاهکلید برخورداری از زندگی ایدهآل شکل گرفته است و وجوه اشتراک بسیاری با فرهنگ ایرانی دارد.
در مقابل، برخی نیز بر این باور هستند که اولا سریالهای کرهای باعث ترویج سبک زندگی کرهای میشود که تناسبی با سبک زندگی اسلامی - ایرانی ندارد و ثانیا با استناد به برخی سریالهای کرهای یا سکانسهای وایرال شده در فضای مجازی به این موضوع میپردازند که همه سریالهای کرهای باعث ترویج فرهنگ متناسب با جامعه ایرانی نمیشوند و بعضا تعدادی از این سریالها آموزههای غیرالهی را ترویج میکنند.
با مروری بر این دو رویکرد این سؤال مطرح میشود که راهبرد جامعه ایرانی در مقابل سریالهای کرهای چگونه میتواند باشد؟
برای پاسخگویی به این سؤال لازم است به این موضوع توجه کنیم که اساسا هر سریالی فارغ از اینکه توسط کدام کشور تولید شده است میتواند مناسب یا در نقطه مقابل آسیبرسان باشد.
همانطور که سریالهای ایرانی مروج فرهنگ ناب اسلامی - ایرانی کم نیستند، در سالهای گذشته شاهد تولید برخی سریالهای نمایش خانگی بودیم که یا بهدلیل بروز اعتراضات اجتماعی رسانهها و مردم توسط سکوی انتشاردهنده به شکل داوطلبانه متوقف شدند یا با شکایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و یا سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی متوقف شدند.
از سوی دیگر همانگونه که پیشتر اشاره شد سریالهایی را هم شاهد بودیم که بهخاطر توجه به ویژگیهای مخاطب در جامعه ایرانی و یا پرداخت صحیح و هنرمندانه به مشکلات و چالشهای جامعه و در عین حال پرهیز از القای ناامیدی به مخاطب و اتفاقا بر عکس بهخاطر ترویج امید و نشاط اجتماعی مورد اقبال مردم و مخاطبین و تشویق نهادهای تنظیمگر واقع شدهاند. بنابراین هر چند بهصورت کلی میتوان گفت که سریالهای ایرانی، کرهای، هندی و برخی از کشورهای آسیایی دیگر بهدلیل قرابت فرهنگی بیشتری که با جامعه ایرانی دارند، معمولا با استقبال بیشتری از سوی مخاطب مواجه میشوند اما آنچه تکلیف یکسریال را تعیین میکند سناریو و نحوه پرداخت به محتوای سریال است.
در عین حال نباید از اهمیت نحوه ممیزیها و دوبله یکسریال هم صرفنظر کرد. ممیزیهای ضروری باعث میشود تا یکسریال که سناریوی اصلی آن، عشق به خوبیها و امید به آینده است بتواند با کمترین آسیب و انشاءالله بدون هرگونه آسیب در جامعه ایرانی نمایش داده شود. همچنین دوبله مناسب باعث میشود تا شاهد پخش سریالهای کرهای از سکوهای نمایش خانگی متناسب با ذائقه جامعه ایرانی و گفتارهای منطبق بر سبک زندگی نزدیک بهخودمان باشیم. بنابراین از این منظر توجه به نحوه ممیزی و دوبله 2 اصل بسیار مهم در میزان توفیق یکسریال کرهای در جامعه ایرانی است.
در این میان با توجه به اینکه مسئولیت ممیزی پیشینی سریالهای خارجی در حال حاضر براساس آییننامههای محتوایی سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به سکوهای انتشار محتوا نظیر فیلیمو، نماوا، فیلمنت، دیجیتون، گپ فیلم، فانو فیلم، فیلم ناب، اپیزود و... واگذار شده است و نظارت ساترا از طریق هوش مصنوعی و بهکارگیری نیروی انسانی و دریافت گزارشهای مردمی بهصورت پسینی است، چنانچه خانوادهها و عموم مردم شاهد نمایش هرگونه محتوای آسیبرسان بودند پیشنهاد میکنیم از طریق سامانه ساپرا شکایت خود را با مسئولین ساترا در میان بگذارند تا ضمن برخورداری جامعه از محتوای مفید برخی سریالهای کرهای، انشاءالله با مشارکت مردم و پیگیری و نظارت ساترا از نمایش هرگونه محتوای آسیب رسان جلوگیری شود.