دیدار«لولا» و «شی»؛ ترسیم مسیر جهان چندقطبی

«آمریکا باید تشویق به جنگ در اوکراین را متوقف کند.» این بخشی از اظهارات «لولا داسیلوا»، رئیس‌جمهور برزیل، در آخرین روز سفرش به چین است. لولا همچنین به اوکراین پیشنهاد داده که برای پایان دادن به جنگ، کریمه را به روسیه واگذار کند. او یک روز پیش‌تر نیز در دیدار با «شی جین‎پینگ»، رئیس‌جمهور چین، از لزوم پایان دادن به ه‍ژمونی دلار آمریکا گفته بود.
خبرگزاری رویترز نوشته که سفر لولا داسیلوا به پکن با هدف از سرگیری روابط با چین به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری برزیل، پس از 4سال که روابط دو طرف در دوره ریاست‌جمهوری
«ژائیر بولسونارو»، رئیس‌جمهور سابق راست افراطی برزیل به سردی گراییده بود، صورت گرفته است. برزیل و چین هر دو عضو گروه بریکس هستند؛ گروهی از کشورهای در حال توسعه ازجمله هند، روسیه و آفریقای جنوبی که لولا از زمان بازگشت به دفتر ریاست‌جمهوری در برزیل به‌دنبال تقویت آن بوده است. در جریان این دیدار ده‌ها توافقنامه به ارزش 10میلیارد دلار میان دو طرف امضا شده است. برزیل از چین انتظار دارد صندوقی را برای کمک به احیای جنگل‌ها و توسعه پایدار در برزیل ازجمله تولید هیدروژن سبز، ایجاد کند.
فایننشال‌تایمز نیز با اشاره به اهمیت سفر رئیس‌جمهور برزیل به چین نوشته: سفر لولا به پکن با انتصاب «دیلما روسف»، رئیس‌جمهور سابق برزیل، به‌عنوان رئیس «بانک توسعه جدید» همزمان بوده است؛ بانکی که تحت حمایت چین قرار دارد. این بانک قرار است پروژه‌های زیرساختی در برزیل و سایر نقاط جهان در حال توسعه را تامین مالی ‌کند. این بانک خود را جایگزینی برای صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی معرفی می‌کند که اغلب شروط زیادی برای اعطای وام‌ وضع می‌کنند؛ شرایطی که کشورهای در حال توسعه به‌شدت منتقد آن هستند. به‌گفته وزارت خارجه چین، این سازمان به‌عنوان بخشی از یک چارچوب بزرگ‌تر همکاری بین کشورهای بریکس تأسیس شده و 99پروژه وام به ارزش بیش از 34میلیارد دلار را تصویب کرده است که عمدتا پروژه‌های زیرساختی هستند.
رئیس‌جمهور برزیل همچنین در جریان سخنرانی خود در شهر شانگهای از گروه بریکس خواسته است تا در تجارت خود از ارز جایگزین برای دلار استفاده کند. لولا گفته: «هر شب از خودم می‌پرسم چرا همه کشورها باید تجارت خود را بر مبنای دلار قرار دهند.»
رئیس‌جمهور برزیل که بارها اعلام کرده از طرح چین برای صلح و پایان جنگ اوکراین حمایت می‌کند با انتقاد از کشورهایی که بر آتش این جنگ می‌دمند، گفته است: «آمریکا باید تشویق به جنگ را متوقف کند و صحبت از صلح را آغاز کند. اتحادیه اروپا هم باید صحبت از صلح را آغاز کند. تنها در این صورت است که جامعه جهانی می‌تواند ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و همتای اوکراینی‌اش را متقاعد کند که برقراری صلح به نفع کل جهان است.»‌
لولا داسیلوا همچنین به اوکراین پیشنهاد داده است برای پایان جنگ، شبه‌جزیره کریمه را به روسیه واگذار کند؛ پیشنهادی که با واکنش تند دولت اوکراین روبه‌رو شده است. فایننشال‌تایمز درباره سفر لولا نوشته: «رئیس‌جمهور برزیل از دیدار 3روزه خود از چین برای تقویت روابط با پکن و ترسیم مسیر نظم جهانی چندقطبی استفاده کرده؛ امری که به مرکز ثقل دیپلماسی بین‌المللی چین تبدیل شده است.»
چین بزرگ‌ترین واردکننده محصولات برزیلی است و هر ساله از این کشور ده‌ها میلیارد دلار سویا، گوشت گاو، سنگ آهن، مرغ، نیشکر، پنبه و روغن خام خریداری می‌کند. همچنین گرچه لولا داسیلوا مخالف مالکیت چینی‌ها در برزیل است، اما چین بیشترین سرمایه‌گذاری در آمریکای لاتین را در برزیل داشته است.