پسماند
کیسه‌های پلاستیکی، دومین زباله تولیدی در تهران
معاون اجتماعی و فرهنگی سازمان مدیریت پسماند: روزانه در شهر تهران ۹۷میلیون قطعه پلاستیک وارد چرخه زباله می‌شود
محمد سرابی-روزنامه‌نگار
بخش زیادی از زباله شهری، شامل کیسه‌های پلاستیکی است که در هر خرید روزانه از مغازه‌ها به خانه می‌آید و بعد روانه سطل زباله می‌شود. کیسه‌هایی که بازیافت نمی‌شوند و در طبیعت نیز تجزیه نمی‌شوند. در بعضی از کشور‌های جهان استفاده از کیسه‌های پلاستیکی تجزیه‌ناپذیر ممنوع یا محدود شده است.
مدتی پیش سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران مسابقه طراحی و دوخت کیسه‌های پارچه‌ای را برگزار کرد. کیسه‌هایی که استفاده از آنها جایگزین کیسه پلاستیکی می‌شود. معاون امور اجتماعی و فرهنگی این سازمان در این باره اظهار کرد: «بعد از پسماندهای مواد غذایی که حدود ۶۴درصد حجم پسماندهای تولیدی را در شهر تهران دارند، کیسه‌های پلاستیکی با تولید ۱۰درصدی دارای رتبه دوم هستند. روزانه در شهر تهران ۹۷میلیون قطعه پلاستیک وارد چرخه زباله می‌شود که بین ۱۰۰ تا ۴۰۰سال طول می‌کشد که تجزیه شوند و به طبیعت بازگردند». محمد کیخا گفت: «در انواع پسماندهایی که در شهر تهران تولید می‌شوند، معضل اصلی مربوط به بخش خانگی است که بعد از پسماندهای مواد غذایی، کیسه‌های پلاستیکی با تولید ۱۰درصدی دارای رتبه دوم هستند». او افزود: «روزانه در حدود 5 هزار و ۵۰۰ تا 6 هزار تن در تهران زباله جمع‌آوری می‌کنیم که حدودا به اندازه وزن ۳۵فروند هواپیمای بوئینگ می‌شود».
نزدیک به 40کشور دنیا استفاده از کیسه پلاستیکی را ممنوع و محدود کرده یا برای آن مالیات وضع کرده‌اند. رواندا، موریتانی، تانزانیا، آفریقای جنوبی، بنگلادش، هند، تایوان، هنگ‌کنگ، چین، ایالات متحده آمریکا، کانادا و مکزیک تعدادی از این کشور‌ها هستند.
مقابله با استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در اتحادیه اروپا از 10 سال قبل با وضع قوانین شروع شد زیرا مشخص شده بود که تعداد کیسه‌های پلاستیکی استفاده شده به ازای هر فرد بسیار زیاد است. مدتی برای تحقیق علمی و تصویب قوانین صرف شد. به صنایع تولید‌کننده پلیمر هم فرصت لازم برای تغییر کار داده شد. یک سال قبل محدودیت‌ها به سطح عملی رسید و استفاده از بیشتر محصولات یک‌بار مصرف پلاستیکی ممنوع شد که «کیسه‌های پلاستیکی سبک» شامل این ممنوعیت هستند. مهم‌ترین برنامه‌ای که در اتحادیه اروپا دنبال می‌شود فروختن کیسه پلاستیکی به جای عرضه رایگان آنها به مشتریان است.
در دستور‌العمل 2019 اتحادیه اروپا برای «کاهش اثر برخی محصولات پلاستیکی بر محیط زیست» مواردی مورد بررسی قرار گرفته که نشانه جزئیات و حساسیت این طرح است. به عنوان مثال از آنجا که دستمال‌های مرطوب و ته‌سیگار‌ها همیشه دارای مقداری پلاستیک هستند، این موضوع مورد بحث قرار گرفته است که چگونه باید با این محصولات برخورد کرد. به شکل کلی تولید پلاستیک یک بار مصرف برای گوش‌پاک‌کن، نی نوشابه، کارد وچنگال، بشقاب و مخصوصا وسایل بسته‌بندی و نگهداری غذا به شدت محدود و در مواردی ممنوع شده است. همچنین اروپا به دلیل ساحل طولانی با مشکل زباله‌های دریایی نیز روبه‌رو و قوانین سختی برای آن وضع شده است
