طلای اصفهان از بازار جهانی جا ماند

نفیسه زمانی‌نژاد| اصفهان- خبرنگار:

کاهش صادرات طلا و جواهرات از رقم ۷۵۰ میلیون دلار به 60 میلیون دلار زنگ خطر نابودی این صنعت در قطب تولید طلا و جواهر کشور است که نباید نادیده گرفته شود و لازم است مسئولان این بخش با ارائه راهکارهای اجرایی زمینه توسعه دوباره صادرات طلا به دیگر کشورها را فراهم آورند. 


صادراتی که از دست می‌رود

کاهش تقاضای داخلی و خارجی طلای ایرانی باعث شده است بسیاری از کارگاه‌های طلا‌سازی استان به سمت ورشکستگی گام بردارند و بسیاری هم ترجیح به تعطیلی داده‌اند. با این اوصاف، اصفهان دیگر توان صادراتی درحوزه طلا برایش باقی نمانده است. در برابر این معضل، کشورهایی مانند ایتالیا، ترکیه و سنگاپور بازارهای صادراتی را تسخیر کرده‌اند و حتی بازار داخلی ایران را هم در دست گرفته‌اند. 
به گفته فعالان این بازار، مهم‌ترین موضوعی که منجر به رکود تولیدات و ناتوانی در رقابت با بازارهای بین‌المللی و حتی محصولات خارجی بازارهای داخلی شده است، وضع مالیات بر ارزش افزوده بر اصل طلاست.

 این در حالی است که همواره تولیدکنندگان نسبت به این موضوع انتقاد شدیدی دارند و معتقدند اصل طلا افزوده‌ای ندارد که بر آن مالیات وضع شود. از طرفی رکود دیگربازارها به علاوه نوسان نرخ ارز و نبود نقدینگی کافی باعث شده است این صنعت درآمدزا که روزگاری صادرات بالایی را به خود اختصاص داده بود، امروز با مشکلات بسیاری دست‌وپنجه نرم کند. 

در این مورد «هوشنگ شیشه‌بران» رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان با اشاره به افت صادرات طلای اصفهان و گرانی‌های اخیر طلا بیان می‌کند: آنچه تعیین‌کننده نرخ طلاست مرتبط با میزان عرضه و تقاضا و مسائلی دیگر چون نرخ ارز و قیمت جهانی است. به گفته این مسئول، قیمت جهانی طلا بستگی به تغییر و تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در کشورهای مختلف دارد و سعی ما نیز تطبیق با نرخ جهانی طلاست. وی می‌افزاید: برای رسیدن به این هدف، بانک مرکزی، اتحادیه، گمرک، صندوق توسعه ملی و اداره استاندارد همگی در حال تلاش برای قابل رقابت شدن نرخ طلای تولید داخل کشور با قیمت‌های جهانی است و اگر این اتفاق بیفتد صادرات طلا هم رونق می‌گیرد. 
این فعال اقتصادی در مورد وضعیت فعلی صادرات طلا از اصفهان به کشورهای دیگر، می‌گوید: در حالی که در سال‌های ۹1‌ـ۹0 میزان صادرات طلا از اصفهان حدود ۷۵۰ میلیون دلار بود، اما متأسفانه این رقم به میزان بسیار کمی کاهش یافته
 است. 

وی در مورد دلایل کاهش صادرات اظهار می‌کند: بحث مالیات بر ارزش افزوده باعث شده، قیمت تمام‌شده طلا در ایران با کشورهای دیگر فاصله بگیرد؛ همچنین هزینه‌های دیگر مانند حق بیمه نیز در این موضوع تأثیرگذار بوده است؛ در حال حاضر بالاترین حق بیمه از کارگران طلاسازی دریافت می‌شود. 

دلیل دیگر آن است که در چند سال اخیر در رابطه صادرکنندگان طلا با خریداران خارجی، وقفه‌ای ایجاد شد و کشورهای دیگر مانند ترکیه، جایگزین صادرکنندگان ایرانی شده‌اند. به علاوه آن که رکود اقتصادی در کشورمان و در کشورهای دیگر دنیا، به‌طور طبیعی باعث کاهش مصرف طلا در دنیا شد و این موضوع نیز در کاهش صادرات کشور ما نیز تأثیر‌گذار بود. 
 

بلاتکلیفی خریداران

در ادامه شیشه‌بران با اشاره به ورشکستگی تعدادی از کارگاه‌های طلا‌سازی در اصفهان می‌گوید: برای ممانعت از پیشروی چنین موضوعی و جلوگیری از کسادی بیشتر این بازار در قدم نخست لازم است نرخ ارز ثبات پیدا کند. با ثابت بودن نرخ ارز خریداران و افرادی که متمایل به سرمایه‌گذاری در این بازار هستند از بلاتکلیفی رها می‌شوند؛ فعلاً به دلیل افزایش قیمت ارز، نرخ طلا هم با افزایش مواجه شده و تمایلی به سرمایه‌گذاری در این بازار
 نیست. با شرایط فعلی که بر بازار طلا حاکم است افراد اگر تصمیم به سرمایه‌گذاری داشته باشند سرمایه خود را در بازاری دیگر وارد می‌کنند. به علاوه آن که مردم قدرت خرید در حد مصرف معمول هم ندارند، اما ثابت بودن قیمت ارز در این میان بسیار تأثیر‌گذار است.
 وی اظهار می‌کند: با کاهش نرخ طلا ورقابتی شدن بازار نه‌تنها خرید داخلی رونق می‌گیرد بلکه با توسعه صادرات هم روبه‌رو می‌شویم. 


احیای مشاغل نابودشده

 «رضا چینی»، عضو هیأت‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت اصفهان با اشاره به افت تولید طلا در اصفهان می‌گوید: تا چند سال گذشته با تولید بالا و صادرات جالب توجه طلا شرایط بسیار خوبی در این صنعت وجود داشت، اما با تغییراتی در شرایط تولید طلا مانند دریافت مالیات بر ارزش افزوده از قیمت کل طلا، وضعیت تا میزان بسیاری تغییر کرد تا جایی که تولید طلا افت جالب توجهی پیدا کرد و کشوری مانند ترکیه در تولید طلا جایگزین تولیدکنندگان اصفهان شده است. وی اظهار می‌کند: چنین تصمیمی معنایی جز افزایش هزینه‌های تولید، از دست دادن بازارهای صادراتی و از بین رفتن هزاران شغل نداشت، این‌گونه که منجر به آن شد اصفهان با توانایی بالا در تولید طلا، به جای تولید وصادرات به یک وارد‌کننده طلا تبدیل شود. چون بسیاری از واحدهای تولید‌کننده طلا ورشکسته و تعطیل شدند و البته بسیاری هم که مشغول هستند با ظرفیت اندکی فعالیت می‌کنند. 

این مسئول با اشاره به فاجعه بودن تعطیلی این میزان از واحدهای تولیدی در اصفهان به ظرفیت‌های این استان در تولید طلا تأکید می‌کند و می‌گوید: با رفع مشکل دریافت ارزش افزوده از قیمت کل طلا، به صادراتی بسیار بالاتر از قبل خواهیم رسید ضمن آن که مشاغل نابود شده مرتبط با این صنف نیز احیا خواهند شد.