بانی صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیهس در خزانه
حکایت کیف سامسونت آسید عبدالکریم
رضانیکنام-روزنامهنگار
اواخر سال۱۳۵۴ بود که شهید حجتالاسلام سیدعبدالکریم مخبر، مشهور به آسیدعبدالکریم، صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیه(س) را راهاندازی کرد. هدف از ایجاد این صندوق محلی خدماترسانی به خانوادههای محروم و نیازمند بود. در همان ابتدای کار که آسیدعبدالکریم بانی شد، بسیاری از کسبه و بازاریان ساکن در محله خزانه و محلههای اطراف برای شکلگیری این صندوق قرضالحسنه اعلام آمادگی کردند.
مراسم افتتاح صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیه(س) حکایت جالبی دارد. این برنامه در محراب مسجد محله با حضور اهالی و کسبه و با استفاده از یک کیف سامسونت اجرا شد! این کیف سامسونت را شهید آقا سیدعبدالکریم مخبر خریداری کرده بود تا بهعنوان صندوق جمعآوری کمکهای مردمی مورداستفاده قرار گیرد. خیلی وقتها وجوهات و کمکهای نقدی جمعآوری شده داخل کیف سامسونت با حضور روحانی شهید و دیگر نمازگزاران شمارش میشد تا صرف امور خیریه شود. چند سال از شکلگیری صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیه(س) نگذشته بود که آقا سیدعبدالکریم جلوی در خانهاش در محله خزانه بخارایی بهدست منافقان به شهادت رسید. از آن تاریخ به بعد این صندوق قرضالحسنه توسط دوستان و انقلابیون و قدیمیهای محله اداره میشود. حاج زیدالله مرادخانی، مدیر صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیه(س) است و ما را با فعالیتهای این صندوق محلی آشنا میکند.
جلب مشارکت کسبه و بازاریها در امور خیریه
آن وقتها در گوشه و کنار محله خانوادههای فقیر و نیازمند زیادی زندگی میکردند. این موضوع باعث شد شهید حجتالاسلام سیدعبدالکریم مخبر، امام جماعت مسجد فاطمیه(س) به فکر راهاندازی یک صندوق قرضالحسنه برای امور خیریه و کمکرسانی به این خانوادهها بیفتد. حاج زیدالله مرادخانی که از دوران نوجوانی و جوانی در فعالیتها و برنامههای مسجد فاطمیه(س) بوده و اکنون مدیر صندوق قرضالحسنه این مسجد است، میگوید: «قبل از انقلاب اسلامی شرایط زندگی مردم بسیار نامناسب بود. در همین محدوده خانوادههایی سکونت داشتند که حتی برای تهیه نان شب هم مشکل داشتند. راهاندازی صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیه(س) در آن سالها باعث شد بسیاری از خانوادههای نیازمند تحت پوشش قرار گیرند. خدمترسانی به اقشار ضعیف و مستضعف کاملاً محرمانه و دور از چشم بود. این سفارش آقا سیدعبدالکریم بود تا مبادا در جریان کمکرسانی به خانوادههای نیازمند، آبروی آنها ریخته شود. بنابراین کمکرسانی و توزیع کالا و اجناس ضروری زندگی، شبها در تاریکی و خلوتی انجام میشد.»
تهیه زغال و نفت تا خواربار اهالی
فعالیت صندوق قرضالحسنه مسجد فاطمیه(س) از زمان شکلگیری تاکنون فراز و نشیب زیادی داشته است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، فعالیت این صندوق قرضالحسنه اهمیت بیشتری پیدا کرد و مدیران آن نقش زیادی در تأمین خواستهها و نیاز مردم داشتند. آنها حتی در تشکیل کمیته و ستاد بسیج اقتصادی تا توزیع کوپن و خواربار در بین اهالی هم فعالیت داشتند. مرادخانی در اینباره توضیح میدهد: «آن سالها بین ۴۰۰ تا ۴۵۰ خانوار تحت پوشش این صندوق بودند. شاید باورش سخت باشد که این صندوق محلی از نفت و زغال تا موادغذایی شهروندان را تأمین میکرد. آقاسید آنقدر بین اهالی محبوبیت داشت که برخی از کسبه محله ازجمله نانوا، قصاب، میوهفروش و... هم در این کارها پیشقدم بودند.»
شمارش هر شب پولها
روحانی شهید محله با نیت خیرخواهانه این صندوق را راهاندازی کرد و اکنون پس از گذشت بیش از ۳۰ سال از شهادت آقاسید، یاد و خاطرش در ذهنها باقیمانده است. حتی کیف سامسونت آقاسید که آثار و برکات زیادی برای اهالی داشت، اکنون جزو گنجینههای این مسجد است و از آن نگهداری میشود. بهگفته این شهروند قدیمی محله خزانه، نمازگزاران مسجد و کسبه محله وجوهات و کمکهای نقدی خود را داخل کیف سامسونت میگذاشتند و محتویات آن هر شب شمارش میشد تا صرف امور خیریه شود.
مکث
هیئت نورالثقلین را بچههای انقلابی میگردانند
شهید سیدعبدالکریم مخبر، ۲۵ آذرماه سال ۱۳۶۰ توسط منافقان جلوی در خانهاش ترور و به درجه رفیع شهادت نایل شد اما از آن زمان تاکنون خللی در فعالیتهای این صندوق قرضالحسنه ایجاد نشده است. این صندوق محلی بهصورت هیأت امنایی اداره میشود و رمز موفقیت و ماندگاری آن نیز همین است. بهگفته مرادخانی، پس از انقلاب اسلامی با تشکیل کمیته امداد و بهزیستی، بسیاری از خانوادهها تحت پوشش این صندوق و مسجد قرار گرفتند. البته بیش از ۷۰ خانوار ساکن محله خزانه هنوز هم تحت پوشش مرکز خیریه شهید سیدعبدالکریم مخبر به نام هیئت نورالثقلین هستند که بچههای دوران انقلاب ازجمله زیدالله مرادخانی، جعفر عاشورخانی، علیاکبر غفاری، علی رنجبر، سیداسماعیل حیدری، محمد حیدری و... برای بقای آن زحمت زیادی کشیدهاند.