قاچاقچیان دلار زیر ذره‌بین

آرین رضایی- روزنامه‌نگار

یک روز پس از راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران و کشف قیمت ارز در این مرکز، دستگاه‌های متولی برخورد با فعالیت‌های سفته‌بازی و دلالی در بازار ارز عملیات رصد قاچاقیان دلار را کلید زدند و انتظار می‌رود با گسترش چتر شناسایی افراد اخلالگر آرامش نسبی به بازار برگردد. رئیس پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ از آغاز برخورد با اخلالگران ارزی خبر داد و یک مقام بانک مرکزی هم به همشهری می‌گوید: مرکز مبادله ارزی به تمامی نیازهای واقعی پاسخ می‌دهد و دانشجویان برای دریافت ارز دانشجویی نیازی به مراجعه به این مرکز ندارند. یک مقام آگاه در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم از آمادگی این ستاد برای مقابله با کسانی خبر داد که به‌صورت غیرمجاز اقدام به خرید و فروش ارز خارج از چارچوب مرکز مبادله ارز و صرافی‌های قانونی می‌کنند.

   قانون چه می‌گوید؟
به گزارش همشهری، براساس قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز انجام معامله ارزی تحت هر عنوان شامل خرید، فروش، حواله، معاوضه یا صلح خارج از مقررات قانونی قاچاق ارز قلمداد می‌شود؛ مگر اینکه حداقل یکی از طرفین معامله صرافی‌های مجاز یا بانک‌ها باشند و حکم قانون یادشده مشمول معاملات ارزی با اجازه بانک مرکزی توسط واردکنندگان و صادرکنندگان در حدود ضوابط ارزی نمی‌شود.

   معاملات فردایی قاچاق است
این قانون می‌گوید هرگونه معاملات ارزی توسط صرافی‌ها یا غیر آن که تحویل ارز یا مابازای آن به‌روز یا روزهای آینده موکول شود، ولی منجر به تحویل ارز نشود یا از ابتدا هم قصد تحویل ارز نداشته باشد، یعنی معاملات فردایی هم قاچاق ارز قلمداد می‌شود. به این ترتیب هرگونه کارگزاری خدمات ارزی در داخل کشور برای اشخاص خارج از کشور یا دادوستد بر بستر شبکه‌های اجتماعی هم غیرقانونی است.

   ارز بدون فاکتور نگیرید
اگر اقدام به خرید و فروش ارز از طریق صرافی‌ها می‌کنید، بهتر است که فاکتور قانونی از فروشنده بگیرید؛ چراکه اگر معاملات ارزی در سامانه ارزی به‌درستی و دقیق ثبت نشود یا صورتحساب قانونی گرفته نشود، این اقدام هم قاچاق خواهد بود و قانون می‌گوید: هرگونه عرضه، حمل یا نگهداری ارز فاقد صورتحساب خرید معتبر یا فاقد مجوز ورود توسط افراد و اشخاص به‌استثنای صرافی‌های قانونی و بانک‌ها جرم قاچاق خواهد بود.
   مأموران برخورد با اخلالگران
به گزارش همشهری، وزارت اطلاعات و نیروی انتظامی موظفند با هماهنگی مرجع ذی‌صلاح قضایی، خود یا بنا بر اعلام دستگاه کاشف، شبکه‌های اصلی، گروه‌های سازمان‌یافته قاچاق کالا و ارز و دارایی‌‌های آنها را شناسایی و اقدام به تشکیل پرونده و تکمیل تحقیقات کنند و نیروی انتظامی هم وظیفه دارد در اجرای قانون، مأموران انتظامی آموزش‌دیده را در واحد‌های اجرای احکام قوه قضاییه و تعزیرات حکومتی مستقر کند.

   هدف، ایجاد نارضایتی است
سرهنگ کارآگاه هدایت بهرامی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ در گفت‌وگو با همشهری، گفت: در پی التهابات اخیر بازار ارز و طلای آب شده، پلیس امنیت اقتصادی در راستای کنترل قیمت‌ها با مداخله مثبت و انجام اقدامات سلبی نظیر دستگیری دلال‌های ارزی تأثیرگذار و همچنین اقدامات ایجابی شامل تعامل با اتحادیه صنف طلا و جواهر تهران و بهره‌گیری از ظرفیت‌ آنها درصدد تشکیل یک گروه در شبکه اجتماعی برآمد تا زمینه تعدیل قیمت ارز فراهم شود. سرهنگ کارآگاه بهرامی با اشاره به دعوت پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ از اعضای اتحادیه صنف طلا و جواهر گفت: خروجی این جلسه، ایجاد جو اعتماد و اطمینان بین پلیس و صنوف مربوطه و احصای نقاط ضعف و قوت عملکردی و پیش‌بینی راهکارهای موثر به منظور ایجاد ثبات و آرامش در بازار طلا و جواهر و به‌دنبال آن کنترل قیمت ارز و طلا خواهد بود. رئیس پلیس امنیت اقتصادی تهران بزرگ با بیان اینکه ساختار بازار ارز در کشور به‌گونه‌ای است که نوسانات ناشی از قیمت ارز در جامعه دارای تأثیر مثبت و منفی است، افزود: دشمنان و معاندان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران با علم به این موضوع و با استفاده از معاندین و افراد طماع و فرصت‌طلب درصدد ضربه زدن به آرمان‌های مقدس انقلاب اسلامی از طریق ایجاد نارضایتی در بین آحاد جامعه به‌منظور نیل به مطامع نامشروع خود در سطح داخلی و بین‌المللی هستند.

   هشدار پلیس به دلال‌ها
این مقام انتظامی ادامه داد: در جریان اغتشاش‌ها و ناآرامی‌های اخیر و سایر مولفه‌های سیاسی و اقتصادی آنها با تولید اخبار کذب سعی در تهییج بازار طلا و ارز و اخلال در نظام ارزی کشور کردند و با افزایش قیمت ارز به نارضایتی‌های آحاد مردم دامن زدند و با کشاندن برخی به کف خیابان‌ها نسبت به تشدید افزایش قیمت‌ها اقدام کردند. سرهنگ کارآگاه بهرامی تأکید کرد: پلیس امنیت اقتصادی حسب وظیفه ذاتی خود و در اجرای بی‌اثر کردن توطئه دشمنان از بعد اقتصادی اقدام به اجرای طرح‌های مبارزه با اخلالگران ارزی کرده که در این رابطه تعدادی اخلالگر ارزی دستگیر و پرونده برای آنها تشکیل شده و با این اقدامات روند صعودی نرخ دلار متوقف و قیمت‌ها سیر نزولی پیدا کرده است.

   اخلالگران را معرفی کنید
پلیس امنیت اقتصادی همچنین اعلام کرد: مردم می‌توانند افرادی که به‌صورت غیرقانونی اقدام به خرید و فروش ارز می‌کنند یا در معاملات فردایی مشارکت دارند را از طریق 2شماره تلفن 02166747343و 09999871392 معرفی کنند تا نسبت به بازداشت آنها حسب مقررات قانونی اقدام شود. پلیس امنیت اقتصادی فراجا یکی از یگان‌های فرماندهی انتظامی است که وظیفه پیش‌بینی، کنترل، پیشگیری، شناسایی، کشف و مقابله با فعالیت‌ها و جرائم اقتصادی را برعهده دارد. پلیس امنیت اقتصادی پیش‌تر به‌عنوان اداره مبارزه با جرائم اقتصادی و مبارزه با قاچاق کالا و ارز زیرمجموعه پلیس آگاهی فعالیت می‌کرد که در فروردین ۱۳۹۸ به‌عنوان یک پلیس جدید و مستقل تشکیل و راه‌اندازی شد. یک مقام آگاه که نخواست نامش فاش شود به همشهری گفت که از این پس خرید و فروش دلار و دیگر ارزها خارج از نرخ کشف شده در مرکز مبادله ارزی قانونی نیست و مشمول مجازات‌های قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز می‌شود و این مجازات مشمول صرافی‌هایی که اقدام به خرید و فروش ارز با نرخ‌های بالاتر هم می‌کنند، خواهد شد. او با بیان اینکه قانون، مجازات را هم مشمول خریدار و هم فروشنده می‌داند، افزود: هرگونه خرید و فروش ارز غیرقانونی یا نرخ‌سازی در شبکه‌های اجتماعی جرم محسوب می‌شود.

مکث
کف بازار ارز چه خبر است؟
  تعداد دلالان بازار ارز بعد از اعلام ممنوعیت خریدوفروش ارز در بازار غیررسمی بسیار کاهش یافته است. دیروز کاهش قابل‌توجه تعداد دلالان مقابل صرافی‌ها محسوس بود؛ هرچند فعلاً رصد دلالان بازار آغاز شده و هنوز هستند دلالانی که خریدوفروش ارز با نرخ‌های کاذب انجام می‌دهند و با نرخ‌سازی قصد مقاومت در برابر نرخ‌های بازار مبادله‌ای را دارند.
  پیش‌بینی‌ها این بود که برخی صرافی‌ها و دلالان در مقابل اجرای طرح جدید ارزی دولت مقاومت کنند. همچنان صرافان مقابل صرافی‌ها، نرخ دلار را با احتیاط ۵۰هزار تومان اعلام می‌کنند و مدعی هستند با این نرخ خریداری هم می‌کنند، اما زمانی که با پیشنهاد خرید ارز مواجه می‌شوند، عقب می‌نشینند.
  آنچه در بازارهای ارز بسیار نمایان است، خلوت بودن صرافی‌هاست. ماجرا این است که فعالیت صرافی‌ها با اجرای قانون جدید بازار ارز و بازار متشکل ارزی متوقف شده و فعلاً عرضه ارز در قالب مصارف ۶۸ گانه از طریق مرکز مبادله ارزی و طلای ایران انجام می‌شود؛ بر همین اساس، صرافی‌ها فروش ارز ندارند و درون صرافی‌ها بسیار خلوت شده است.
  در کنار تمهیداتی که برای اصلاح سازوکار بازار ارز و مقابله با نرخ‌سازی‌ بازار غیررسمی اندیشیده شده است، بازار سکه و طلا نیز از نتایج این تمهیدات متأثر خواهد شد و لاجرم با اصلاح قیمت ارز، قیمت انواع مسکوک طلا نیز که در شرایط فعلی با نرخ بازار غیررسمی قیمت‌گذاری می‌شود، باید با نرخ اصلاح شده ارز همسان‌سازی شود.‌