ضرر26 میلیارد دلاری؛ ارمغان شورای رقابت برای بورس

انتشار دستور‌العمل جدید شورای رقابت برای قیمت گذاری خودرو در روز یکشنبه به نزول بورس و سقوط ارزش کل بازار سهام به زیر 160 میلیارد دلار در مبادلات دیروز منجر شد. مجموع ارزش بازار سهام، شامل بورس ، فرابورس و بازارپایه در‌پی مداخله شورای رقابت در فرایند قیمت‌گذاری و عرضه خودرو 26 میلیارد دلار کاهش یافته است.  از زمان مطرح شدن بحث قیمت گذاری و خروج خودرو از بورس کالا 8200 میلیارد تومان نقدینگی سهامداران خرد از بورس خارج شده و ارزش کل بازار سهام 26 میلیارد دلار افت کرده است.
به گزارش همشهری،بحث قیمت‌گذاری خودرو به یک چالش اساسی برای بازار سهام تبدیل و ورود نهادهای مختلف و در راس آنها شورای رقابت به بحث قیمت‌گذاری خودرو به افت سنگین شاخص‌های بورس منجر شده است. علت اینکه موضوع یادشده اثر فراگیری بر سهام شرکت‌های بورس دارد، این است که صنعت خودرو در طول ماه‌های گذشته به لیدر یا رهبر بازار تبدیل شده بود و رشد قیمت سهام این شرکت‌ها یک محرک بنیادی قوی برای رشد شاخص‌های بورس بود. به زعم کارشناسان با وجود آن‌که شرکت‌های خودروساز فقط 4‌درصد ارزش بازار سهام را در اختیار دارند اما ضریب اثرگذاری و تاثیر روانی آنها در بازار سهام به مراتب بیش از این مقدار است و در هر دوره ای که سهام این شرکت‌ها با رشد مواجه می‌شود شاخص‌های بورس هم به حرکت در می‌آیند. ضمن این‌که باید توجه کرد تعداد سهامداران این شرکت‌ها  نیز طیف گسترده‌ای از سهامداران را شامل می‌شود.
 این اثر پرقدرت همچنین به این موضوع باز می‌گردد که خودروسازها پس از سال‌ها با عرضه محصولاتشان در بورس کالا از زیان خارج شده بودند و این امیدواری ایجاد شده بود که صنعت خودرو پس از سال‌ها زیان بالاخره سودآور شود. اما روز یکشنبه شورای رقابت بار دیگر با تدوین دستورالعمل تازه‌ای فرمول‌های تازه‌ای برای قیمت‌گذاری تعیین کرد. طبق این دستورالعمل، عرضه خودرو دوباره باید مثل گذشته و از طریق سامانه یکپارچه عرضه شود. یعنی عرضه خودرو در بورس کالا متوقف خواهد شد و این موضوع می‌تواند چشم‌انداز بهبود عملکرد خودروسازها را با ابهام‌های جدی مواجه کند. درطول ماه‌های گذشته سهامداران با این تصور که درآمد شرکت‌های خودروساز به دلیل عرضه محصولاتشان در بورس کالا درحال افزایش است به خرید سهام شرکت‌های این گروه اقدام کرده بودند اما حالا که دستورالعمل جدید شورای رقابت، به ابهام در روند سودآوری این صنعت منجر شده  است ،سهامداران در حال فروش سهام شرکت‌های این گروه هستند و این موضوع به افت قیمت سهام این شرکت‌ها و شاخص‌های بورس منجر شده است.

آغاز نزول از ابتدای بهمن
از ابتدای بهمن که خبرهای اولیه درباره توقف عرضه خودرو در بورس کالا و قیمت‌گذاری در شورای رقابت مطرح شده شاخص کل بورس تهران 10‌درصد افت کرده و ارزش کل بازار سهام نیز 26‌میلیارد دلار کاهش یافته است. آمارها نشان می‌دهد سهامداران  از اول بهمن تاکنون به دلیل نگرانی از سیاست های شورای رقابت ، 8 هزارو 200‌میلیارد تومان نقدینگی از بورس خارج کرده اند و  ارزش کل معاملات خرد سهام نیز در این مدت به نصف کاهش یافته است. همه این اتفاق‌ها در حالی رخ داده که از ابتدای آبان شاخص‌های بورس وارد یک روند صعودی شده‌بودند و این امیدواری ایجاد شده بود که بازده بورس عقب‌ماندگی خود را از سایر بازارها جبران کند. مقایسه آمارها نشان می‌دهد با وجود رشد تورم، شاخص بورس ظرف 30‌ماه گذشته نه فقط نتوانسته رشدی متناسب با تورم و بازارهای طلا و ارز و مسکن داشته باشد بلکه در این مدت 260‌میلیارد دلار از ارزشش را نیز از دست داده است.

نزول به زیر 160 میلیارد دلار
آمارها نشان می‌دهد بازار سهام دیروز و در ادامه واکنش به انتشار دستورالعمل جدید شورای رقابت درباره قیمت‌گذاری خودرو، با 0.15‌درصد نزول مواجه شد. ارزش کل بازار سهام نیز با سقوط به زیر 160‌میلیارد دلار به 159‌میلیارد دلار رسید. این پایین‌ترین ارزش بازار سهام در طول3‌سال گذشته است.اهمیت این موضوع در این است که طبق آمارهای موجود حتی در دوره‌ای که شاخص‌های بورس با نزول‌های سنگین در مرداد‌1399 مواجه شده بود، ارزش کل بازار سهام در محدوده 200‌میلیارد دلار حفظ شده بود و در چند ماه گذشته نیز شاخص هرگز به زیر مرز 160‌میلیارد دلار تنزل نکرده بود.
اما دیروز همگام با صدور دستورالعمل جدید قیمت‌گذاری خودرو از سوی شورای رقابت، ارزش کل بازار سهام به زیر محدوده مقاومت خود نزول کرد. مشخص نیست این روند نزولی تا چه زمانی ادامه خواهد یافت.
 دیروز همچنین تحت تاثیر جو منفی که برای سهام شرکت‌های خودروساز در بورس به وجود آمده بود 368 میلیارد تومان نقدینگی سهامداران خرد از بازار خارج شد و  ارزش معاملات خرد نیز با 1272 میلیارد تومان نزول به 4 هزارو 168 میلیارد تومان رسید . این مقدار نصف معاملات ابتدای بهمن ماه است و نشان می‌دهد تمایل برای سرمایه‌گذاری در بورس به شدت کاهش یافته است.