هوش‌مصنوعی؛ رقیب یا رفیق

عمادالدین قاسمی‌پناه-روزنامه‌نگار

بخش قابل توجهی از مردم نه‌تنها با نام فناوری هوش مصنوعی آشنا هستند، بلکه این روزها یکی از محصولات این فناوری با عنوان ChatGPT آنها را به‌شدت شگفت زده کرده است. در کشورهای توسعه یافته، این محصول علاوه بر شگفتی، به نگرانی‌های زیادی هم دامن زده است. چراکه ChatGPT به‌عنوان یک بات پاسخگو و کار راه‌انداز نوشتاری می‌تواند کارهایی را انجام دهد که پیش از این، تنها از عهده انسان ساخته بود. نوشتن مقالات دانشگاهی و ژورنالیستی، نوشتن برنامه‌های کامپیوتری، توصیه‌های پزشکی، نوشتن لایحه حقوقی و موارد دیگر ازجمله کارهایی است که نیاز به تحلیل و هوش انسانی دارد، اما حالا با قدرت‌نمایی این بات، بیکار شدن بخشی از نیروی انسانی دور از ذهن نیست. استقبال از ChatGPT به حدی بوده است که طی 40روز توانسته چیزی حدود 10میلیون کاربر را به‌خود جذب کند. این در حالی است که از همین حالا، مخالفت‌ها و مقابله‌هایی با این محصول آغاز شده است که نمونه آن را از طرف دانشگاه استنفورد می‌توان مشاهده کرد. البته از سوی دیگر، عده‌ای معتقدند که به جز موارد خاص، با این فناوری و محصول باید کنار آمد و دنیا به جای مقابله با آن بهتر است خود را با آن تطبیق دهد.

استنفورد در برابر ChatGPT
از آنجا که این محصول هوش مصنوعی توانایی نگارش مقالات علمی را دارد، می‌تواند به‌زودی باعث فارغ‌التحصیلی کسانی شود که از توان واقعی علمی برخوردار نیستند و این اتفاق می‌تواند به معنی در خطر افتادن علم باشد. به همین‌خاطر دانشگاه استنفورد تصمیم گرفته با استفاده از این ابزار مقابله کند. جامعه علمی دانشگاه استنفورد اکنون ابزاری به DetectGPT را توسعه داده‌اند که استفاده از هوش مصنوعی در نگارش یک مقاله را می‌تواند تشخیص دهد. این ابزار روشی به نام zero-shot استفاده می‌کند تا بدون در اختیارداشتن هیچ اطلاعاتی از هوش مصنوعی سوژه، متون ماشینی را تشخیص دهد. این گروه DetectGPT را روی مجموعه‌ای از اخبار تولید شده با هوش مصنوعی آزمایش کرده‌اند که موفقیت‌آمیز بوده است.

خطر در کمین برنامه نویسان
شاید ChatGPT نخستین ضربه را به‌خود کارکنان شرکت OpenAI که درواقع سازنده این محصول است وارد کند. ChatGPT به شکل شگفت‌انگیزی می‌تواند از حجم کار برنامه نویسان کامپیوتری کم کند. به‌عنوان مثال، این محصول کدهای تکراری زمانبر را برای برنامه نویسان تولید می‌کند. علاوه بر این موضوع، شرکت OpenAI ظاهرا بی‌سروصدا صدها پیمانکار بین‌المللی را استخدام کرده تا در آموزش هوش مصنوعی به آنها کمک کنند. برخی از این متخصصان مهندسی نرم‌افزار را به هوش مصنوعی این شرکت می‌آموزند تا احتمالا شرایط برای جایگزین‌ شدن این فناوری با برنامه‌نویسان مهیا شود. چت‌بات فعلی این شرکت، یعنی ChatGPT همین حالا به‌عنوان تهدیدی برای بسیاری از صنایع شناخته می‌شود.

جذابیت بیشتر از اینستاگرام
اکنون ChatGPT توانسته طی 40روز 10میلیون کاربر را جذب خود کند. برای اینکه میزان محبوبیت ChatGPT مشخص شود، کافی است به‌خاطر بیاورید که اینستاگرام به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های تصویری دنیا که هم ارتباطات بین فردی را ممکن می‌کند و هم کسب‌وکارها را رونق می‌بخشد، طی حدود یک سال(355روز) توانست 10میلیون کاربر رجیستر شده را جذب کند. این میزان از جذب کاربر نشان می‌دهد که انسان در آینده راهی جز تطبیق خود با این محصول هوش مصنوعی و سایر محصولاتی که در آینده سهم خود را از بازار طلب می‌کنند، نیست.

رقیب یا دستیار؟
اخیرا دانشمندان برای سنجش تواناییChatGPT این محصول را در آزمون گواهی پزشکی آمریکا شرکت دادند. این آزمون 3بخش دارد که پزشکان آینده در فاصله میان دانشکده پزشکی و دوره رزیدنتی آن را پشت سر می‌گذارند. آنچه دانشمندان را شگفت‌زده کرد، نمره قبولی یا نزدیک به قبولی ChatGPT در این 3آزمون، بدون پشت‌سر گذاشتن آموزش‌های تخصصی بود.
علاوه بر این، ChatGPT در 4دوره دانشکده حقوق دانشگاه مینه‌سوتا هم موفق بود. این محصول به بیش از 95سؤال چندگزینه‌ای و 12سؤال تشریحی پاسخ داد و اگرچه نمره چندان بالایی نگرفت، اما ‌توانست با موفقیت این دوره‌ها را به اتمام برساند. نکته جالب ماجرا این است که دانشمندان می‌گویند که ChatGPT دانش کافی برای کسب مدرک دکترای حرفه‌ای از یک دانشکده حقوق را دارد. این در حالی است که ChatGPT از عهده نوشتن یک لایحه حقوقی هم برآمده است.
آزمایش‌های مختلف نشان می‌دهد که ChatGPT همچنین توانایی پشت‌سر گذاشتن یک آزمون 10سؤالی میکروبیولوژی را داراست. این محصول، علاوه بر این، توانسته از آزمون ام‌بی‌ای دانشکده وارتون دانشگاه پنسیلوانیا سربلند بیرون بیاید.
با این اوصاف، می‌توان ChatGPT را یک رقیب یا یک دستیار برای انسان دانست.