رهبری
حاشیه‌های یک جلسه به معنای واقعی کلمه دانشجویی
پیشنهادها، گله‌ها و اعتراض‌ها
دیداری هرساله در بیت رهبری، این‌بار کمی صریح‌تر. دانشجویان به حسینیه دفتر رهبری انقلاب رفته بودند اما راحت‌تر سخن گفتند و بی‌رودربایستی. همین شفافیت هم مورد استقبال رهبری انقلاب قرار می‌گیرد تاجایی که ایشان می‌گویند: «مطالب را من یادداشت کردم، انتقاد، گِله، اعتراض، تأیید؛ همه‌‌چیز بحمدالله بود؛ یک جلسه به‌معنای واقعی کلمه دانشجویی.»
شروع جلسه دوشنبه بعد از ظهر رهبری انقلاب با دانشجویان با هیجان و شعار حضار آغاز می‌شود؛ شعارهایی که در غیاب رهبری حکایت از انتظار آنها برای شروع جلسه داشت. شعار‌ها به سومی نمی‌رسد که جلسه شروع می‌شود و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای روی جایگاه حاضر می‌شوند. ابتدای دیدار هم وقتی مجری خطاب به آیت‌الله خامنه‌ای می‌گوید اگر اجازه دهید از دانشجویان دعوت کنیم، ایشان می‌گویند اصلا برای شنیدن همین حرف‌ها آمده‌ام.
مجری هم اجازه سخن و وقت داشت
خبرگزاری فارس در حاشیه‌نگاری از این مراسم نوشت: در ابتدای این مراسم نجم‌الدین معلمی، دانشجوی رشته علوم سیاسی دانشگاه آزاد با بیان سلام و ارادتی خدمت رهبری، خودش را مجری برنامه معرفی می‌کند و تأکید می‌کند که در این مراسم برای نخستین بار زمانی هم برای مجری درنظر گرفته شده و زمان هر دانشجو برای صحبت کردن فقط 7دقیقه است و از سخنرانان درخواست همکاری می‌کند.
فرشاد متبوع، دانشجوی دکتری مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی شریف نخستین دانشجویی است که صحبت می‌کند و از دغدغه‌هایش می‌گوید و از مشکلاتی که سد راه پیشرفت کشور شده‌اند. حرف‌هایش را زود تمام می‌کند و با نخستین تذکر مجری عقب می‌کشد و جا را برای حسین اخگرپور، دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان باز می‌کند که تأکید دارد دانشگاه‌ها برای رژیم سکولار دانشجو تربیت می‌کنند و باید روح جدیدی در کالبد شورای انقلاب فرهنگی دمیده شود. وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با بغضی در گلو می‌گوید: عده‌ای در پنهان و عیان بی‌شرفانه فردای بعد از رهبری را برنامه‌ریزی می‌کنند.
پای خندوانه و دورهمی به میان آمد
حسین اخگرپور دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در انتقاد از عملکرد صدا و سیما گفت: حضرت آقا! صدا و سیما به جای اینکه ملی رفتار کند و از ظرفیت تمام استان‌ها بهره گیرد، به‌صورت فاحش به تریبون افراد و هنرمندان و تهیه‌کنندگان ثابتی بدل شده است به‌گونه‌ای که در شبکه‌های جدید این مسئله به وضوح دیده می‌شود. وی تأکید کرد: بارها و بارها ثابت شده است که اگر تلویزیون برنامه‌هایی بسازد که نیازهای مردم را بازگو کند، مخاطب خواهد داشت. چه بسا که برنامه‌های پرمخاطب مثل خندوانه و دورهمی از این قبیل بوده‌اند. رهبرانقلاب هم در سخنرانی‌شان به بخشی از این انتقادات پاسخ گفتند. ایشان در بیان دیدگاهشان درخصوص صدا و سیما فرموده‌اند: آنچه مربوط به نیروهای مسلّح و مانند اینهاست که آنجا بحث مدیریت رهبری است؛ یعنی آنجا رهبری مدیریت می‌کند اما صداوسیما این‌جوری نیست، قوه قضاییه این‌جوری نیست. بله، رئیس قوه قضاییه را رهبری منصوب می‌کند امّا رهبری قوه قضاییه را مدیریت نمی‌کند؛ باید بین اینها تفاوت قائل شد. صداوسیما را رهبری مدیریت نمی‌کند؛ البته شما بدانید که من در مواجهه با صداوسیما همیشه موضع انتقادی دارم؛ هم در مدیریت فعلی، هم در مدیریت‌های قبلی دائما من انتقاد دارم به چیزهای مختلف؛ از‌جمله همین چیزهایی که شماها در بیاناتتان گفتید و در ذهن بنده هم هست و انتقاد هم می‌کنم. مدیران هم نه‌اینکه بخواهند با ما لج کنند؛ نه، می‌خواهند اقدام کنند منتها خب اقدامش آسان نیست، اقدام مشکل است.
نگرانیم رهبر انقلاب
برخورد با مسئله آزادی، زندانیان سیاسی، حصر و لزوم توجه حقوق زنان کلید واژه‌هایی بود که سحر مهرابی، نماینده مدیران مسئول در شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت علوم رو در رو با رهبر انقلاب مطرح کرد؛ سخنرانی‌ای که بیشترین بازتاب را در فضای مجازی هم داشت. سخنانش گاه با مخالفت عده‌ای از دانشجویان در حسینیه امام خمینی(ره) هم همراه می‌شد که او با صدای بلندتری حرف‌هایش را ادامه می‌داد تا به گوش رهبری انقلاب برسد.
صحبت‌هایش که تمام می‌شود به سوی رهبری می‌رود و آقا لحظاتی هرچند بیشتر از سایرین با وی به گفت‌وگو می‌پردازند. اینجا هم گوش‌ها تیز می‌شود هرچند که چیز خاصی شنیده نمی‌شود. او در سخنرانی‌اش گفت: «ایران، این روزها شرایط حساسی را تجربه می‌کند. راهکار خروج از بحران، در یک کلام تعمیق دمکراسی است و ما به تصمیم بزرگ شما در این خصوص امید داریم. به خوبی می‌دانیم که به براندازان پوشالی و خارج‌نشینان منفعت‌طلب و تروریست‌ها و زادگان سلطنت و ایادی وطنی استکبار جهانی امیدی نیست. در یک کلام راهکار در جمهوری اسلامی است؛ نه یک کلام بیشتر، نه یک کلام کمتر.»
در بخشی از متن سخنرانی مهرابی آمده است: «نگرانیم رهبر انقلاب! نگران نفس‌تنگه‌های طولانی‌مدت دانشگاه، حال دانشگاه خوب نیست. از برخوردهای امنیتی و انضباطی با دانشگاه خبر دارید. از بازداشت دانشجویان و صدور احکام حبس بلندمدت برای برخی از آنها خبر دارید. از نظارت پیش از انتشار و توقیف نشریات دانشجویی خبر دارید. از اینکه تنها چند مجموعه دانشجویی غالبا هم‌فکر و هم‌نظر امکان تشکل‌یابی داشته‌اند و مابقی نهادهای دانشجویی از شوراهای صنفی و کانون‌های فرهنگی گرفته تا بسیاری از تشکل‌های دانشجویی، هنوز اتحادیه ندارند، خبر دارید.»
گزینش‌های سلیقه‌ای برای تحصیل و اشتغال، برخوردهای خلاف موازین شرعی با زنان به بهانه ارشاد آنها، نقض حق دادرسی عادلانه در خلال رسیدگی در دادگاه‌های ویژه و یا نقض مکرر حقوق متهمان مانند حق دفاع و یا دسترسی به وکیل خصوصا در پرونده‌های سیاسی و محدودیت خودسرانه آزادی اشخاص مانند 8سال حصر غیرقانونی، تنها نمونه‌هایی از تعرض به حقوق اولیه انسانی است که صیانت از آن، وظیفه بدیهی هر حاکمیتی و به‌ویژه حاکمیت دینی است.
محمدرضا گلرو مفرد، دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل سخنران بعدی بود که بخشی از سخنانش را متوجه صحبت‌های سخنران قبلی جلسه یعنی مهرابی کرد و با انتقاد از او گفت: عده‌ای دم از قانون می‌زنند اما از قانون اطاعت نمی‌کنند، هر‌چه می‌خواهند با آزادی تمام مطرح می‌کنند اما از در اینجا که بیرون می‌روند دم از عدم‌آزادی بیان می‌زنند. گلرو مفرد تأکید می‌کند که ارتجاع و رادیکالیسم باعث شده احساس وجود آزادی در جامعه از واقعیت آن کمتر باشد. و در بخش دیگری از صحبت‌هایش می‌گوید: سوءمدیریت باعث شده ورود زنان به ورزشگاه، فیلترینگ و ممنوع‌التصویری اشخاص به مسائل اصلی تبدیل شود.
باشگاه احزاب یا خانه ملت
سیدمحمدعلی واردی، نماینده بسیج دانشجویی و مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف هم در این دیدار از مجلس شورای اسلامی انتقاد کرد. او گفت: معتقدیم آنچه کشور را در برابر بسیاری از فشارها مقاوم ساخته، جایگاه ویژه‌ای است که برای نقش مردم قائل شده است؛ جایگاهی که گاهی به واسطه عملکرد برخی کارگزاران با چالش‌های مهمی روبه‌روست و به همین واسطه است که امروز شاهد عدم‌بسط مفهوم مردم‌سالاری در حوزه‌های فرهنگی، رسانه‌ای و اقتصادی هستیم که عاملی اثرگذار در تحقق ناقص مردم‌سالاری سیاسی نیز هست. وی ادامه داد: از مصادیق آن، روی کار آمدن مجلسی است که بیشتر شبیه باشگاه احزاب است تا خانه ملت و شاید بیراه نباشد اگر بی‌اهمیتی مسئولان دو قوه دیگر به امر مهم پاسخگویی و اقناع مردم را نتیجه چنین عملکردهایی در نماد مردم‌سالاری کشور بدانیم.
اسماعیل کوهی‌مقدم، دبیر انجمن اسلامی دانشجویان (دفتر تحکیم وحدت) هم طی سخنانی در محضر رهبر معظم انقلاب گفت: حرف نوی انقلاب اسلامی در بسیاری از مسائل کرامت انسانی و تجلی آن در مسائل سیاسی چیزی نیست جز مردم‌سالاری دینی، چرا که رأی مردم براساس کرامت انسان در پیشگاه خدای متعال معتبر است.
وی افزود: مردم‌سالاری دینی دارای دو مرحله است؛ نخست آنکه تشکل نظام به وسیله اراده و رأی مردم اتفاق بیفتد دوم مسئولان نظام نسبت به مردم وظایف خود را انجام دهند.
کوهی‌مقدم ادامه داد: اما این وظایف اول، دخیل‌کردن نظرات و مطالبات مردم در امور (در یک کلام مشارکت دادن آنها) و دوم، اقناع مردم و تبیین مسائل. نظام اسلامی در مرحله اول مردم‌سالاری دینی یکی از بی‌سابقه‌ترین عملکردها را به نمایش گذاشته است؛ یعنی مشارکت پر‌شور در انتخابات.
کوهی مقدم تصریح کرد: اما از سویی معاونت امور زنان و مثلا! خانواده و فراکسیون زنانِ مجلس بر خاکستر فمنیستی‌کردن جامعه می‌دمند و از سوی دیگر تنها نهاد حاکمیتی سیاستگذار از فهم زنان و دخترانِ امروزِ جامعه درمانده است.
دبیر تحکیم وحدت ادامه داد: این تخاصم گفتمانی در حوزه زنان از یک سو و سیاسی‌بازی و انحصار‌طلبی جریانات حاکم از سوی دیگر نوعی تضاد و تعارض در بطن زندگی زنان ایجاد کرده که زندگی آنان را تبدیل به صحنه امتیاز‌گیری از رقیب کرده است.
انتقاد از قوه قضاییه
محمدجواد معتمدی‌نژاد، دبیر اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی هم در سخنانی گفت: اکنون‌که 4دهه از انقلاب اسلامی گذشته، وقت آن رسیده که آرمان‌های اصلی بازخوانی شده تا براساس آن، خودمان و حرکت نظام مورد بررسی و تصحیح قرار گیرد تا نهایتا موجب رشد و تداوم پیشرفت انقلاب شود.
وی برخی رویه‌ها در قوه قضاییه را ناعادلانه دانست و افزود: طبق قانون اساسی قوه قضاییه به‌عنوان یک نهاد «پشتیبان حقوق فردی و اجتماعی و مسئول تحقق بخشیدن به عدالت» نقش اصلی و اساسی در تحقق عدالت دارد. ایستادگی قوه قضاییه بر برخی احکام اسلامی زمینه حمله ضدانقلاب و فرصت‌طلبان به این قوه را فراهم کرده؛ اما برخی رویه‌های اشتباه و ناعادلانه زمینه‌ساز عدم‌تحقق کامل عدالت شده است. معتمدی‌نژاد تصریح کرد: طبق فرمایش شما در سال گذشته «قوه قضاییه باید پرچمدار حقوق عمومی در جامعه شود و در هر زمینه‌ای که لازم بود، از حقوق مردم با قدرت دفاع و با متخلفان و قانون‌شکنان مقابله کند.» یک‌سال از این گفته می‌گذرد، اما به‌راستی مردم ما چقدر بر این امر باور دارند که قوه قضاییه حافظ حقوق آنهاست؟
هدیه رهبری به دختر منتقد
رهبر انقلاب متن سخنرانی سحر مهرابی را از او می‌خواهند و از او تحویل می‌گیرند. مقام معظم رهبری می‌گویند: «دانشجو‌ها همه بچه‌های من هستند.» مهرابی به ایشان می‌گوید شیرازی است و درخواست یک هدیه می‌کند. ایشان هم می‌گویند قرآن بهتان هدیه می‌دهم. در پایان سخنرانی نماینده تشکل‌های دانشجویی هم یکی از آن وسط بلند می‌شود و اجازه صحبت می‌خواهد. آقا با خنده می‌گویند. «می‌دانید که در این جلسه من کاره‌ای نیستم؛ همه‌کاره ایشان (مجری) است؛ اگر به من باشد می‌گویم همه صحبت کنند.» مجری تذکر می‌دهد که وقت گذشته، اما دانشجو دست‌بردار نیست و فقط 2دقیقه وقت می‌خواهد. آقا می‌گویند از همانجا حرفت را بزن؛ او گلایه‌هایی در مورد وضعیت سیستان و بلوچستان بیان می‌کند و می‌نشیند. ایشان همچنین در پاسخ به برخی حضار که گفتند جلسه بعد از افطار هم ادامه داشته باشد، فرمودند: آقایان از کیسه خلیفه می‌بخشند! [می‌گویند] بعد از افطار. [خنده حضار].
سخنرانی 11 دانشجو
در ابتدای دیدار رمضانی مقام معظم رهبری با دانشجویان ۱۱ نفر از نمایندگان تشکل‌های دانشجویی، آقایان فرشاد متبوع دانشجوی دکتری مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی شریف، حسین اخگرپور دبیر اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان، اسماعیل کوهی مقدم دبیر تشکیلات دفتر تحکیم وحدت، محمدجواد معتمدی نژاد دبیر جنبش عدالتخواه دانشجویی، سیدمحمدعلی واردی عضو شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی دانشگاه‌های تهران، حسن بکتاشی دبیر اتحادیه دوم دانشگاه آزاد اسلامی، سیدمهدی خلیق رضوی دکتری علوم شناخت، محمد رضاپور نماینده کانون‌های فرهنگی و هیئت‌های مذهبی، محمدرضا گلرو مفرد دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل و خانم‌ها: حسنا جمشیدی مسئول گروه جهادی دندانپزشکی و سحر مهرابی، عضو شورای مرکزی ناظر بر نشریات وزارت علوم به‌مدت ۲ ساعت دیدگاه‌ها و نظرات خود را بیان کردند. در این دیدار وزرای علوم و بهداشت، معاون علمی رئیس‌جمهور، رئیس هیأت مؤسس و هیأت امنای دانشگاه آزاد و رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها هم حضور داشتند.
واکنش‌های مجازی به سخنرانی سحر مهرابی
ماجرای انتقادات صریح و بی‌لکنت یک دانشجو برای نخستین‌بار نیست که در دیدارهای دانشجویی با رهبر معظم انقلاب صورت می‌گیرد. این موضوع رویه هر ساله دیدارهای رهبر معظم انقلاب با دانشجویان است. بعد از انتشار سخنان سحر مهرابی در مراسم دیدار با رهبری در فضای مجازی واکنش‌های مختلفی نسبت به سخنرانی وی مطرح شد. کاربری با اشاره به توییت قبلی سحر مهرابی که نوشته بود در دیدار دانشجویی روحانی نتوانسته است صحبت کند نوشت: خانم سحر مهرابی از دانشجویان اصلاح‌طلب که امشب (دوشنبه‌شب) به‌عنوان یکی از سخنرانان افطاری دانشجویی رهبرانقلاب، تندترین و صریح‌ترین انتقادات را مطرح کرد؛ در دیدار دانشجویی روحانی حتی مجال صحبت هم پیدا نکرده بود چه رسد به انتقاد!
کاربر دیگری با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب بعد از سخنرانی سحر مهرابی، متن مکتوب سخنرانی وی را برای مطالعه گرفته است، نوشت: صحبت‌های سحرمهرابی جدید نیست؛ کمی صراحت بیشتر دارد که لابد اگر می‌دانست رهبری متن مکتوب را برای مطالعه می‌گیرند، به‌جای این تندی‌ها، مستدلش می‌ساخت و به جریان همفکرش، نزد رهبری وزن می‌داد.
کاربر دیگری هم نوشت: این حقیقتا اوج موکراسی است، در مقابل کدام رهبر جهان می‌توان این‌قدر صریح صحبت کرد؟
کاربری دیگری نیز با اشاره به نقدها و سخنانی که در این جلسه مطرح شده است نوشت: این مثال عینی وجود «آزادی بیان» در کشور است که رهبری پیش‌تر در سخنرانی‌هایشان به آن اشاره کردند.
کاربر دیگری هم نوشت: آن مدیران رسانه که تصورمی‌کنند با انعکاس انتقادهای مردم، نظام صدمه می‌خورد و آن مقامات قضایی که دائم منتقدان را احضار می‌کنند، فیلم مراسم دیدار دانشجویان با رهبر انقلاب را خوب تماشا کنند که سحر مهرابی چطور آزادانه، شجاعانه و بدون لکنت در بیت رهبری از نظام انتقاد می‌کند و آقا چطور پدرانه و صمیمانه پاسخ می‌دهند.
