شرط وزیر ارتباطات برای فعالیت استارلینک

مدت کوتاهی پس از آنکه ایلان‌ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس از فعال شدن ۱۰۰ترمینال اینترنت ماهواره‌ای استارلینک در ایران خبر داد، عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد: ایران از فعال شدن اپراتورهای اینترنت ماهواره‌ای استقبال می‌کند.
به گزارش همشهری، زارع‌پور در حاشیه نشست هیات دولت در این رابطه گفت: ما از فعال شدن اپراتورهای اینترنت ماهواره‌ای استقبال می‌کنیم. همین الان هم 3،2 اپراتور هستند که روستاهای دورافتاده را پوشش می‌دهند.
او ادامه داد: طبق قواعد بین‌المللی هر اپراتور ماهواره‌ای بخواهد در قلمروی سرزمینی کشوری فعالیت کند باید قواعد سرزمینی (Landing Right) آن کشور را رعایت کند. این را به همه اپراتورهای ماهواره‌ای از جمله استارلینک، وان‌وب و… ابلاغ کرده‌ایم. اگر این قواعد را بپذیرند استقبال می‌کنیم. هم‌اکنون نزدیک به 3هزار روستا داریم که هنوز به اینترنت متصل نیستند.
3ماه قبل وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر اینکه بعید است استارلینک بتواند به این زودی‌ها اینترنت ماهواره‌ای را فعال کند، اعلام کرده بود که این شرکت باید قوانین ایران را رعایت کند.
او در آن زمان هم گفته بود: شورای عالی فضای مجازی برای اپراتورهایی که بخواهند به‌طور قانونی سرویس اینترنت ماهواره‌ای ارائه دهند، قواعد و مقرراتی تنظیم کرده است. شرکت‌های خواهان مجوز نیز باید این موارد را در نظر بگیرند. براساس قواعد بین‌المللی، اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات اینترنت ماهواره‌ای باید قواعد اینترنتی کشورها را رعایت کنند. اینترنت ماهواره‌ای با دور زدن حاکمیت کشور در حوزه فرکانسی، حقوق کشور در فضای مجازی را زیر پا می‌گذارد. تا پیش از این ورود اینترنت به کشور تنها از طریق شرکت زیرساخت به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های وزارت ارتباطات صورت می‌گرفت، اما در صورت تایید فعال شدن ترمینال‌های استارلینک این حاکمیت زیر پا گذاشته شده است که نیاز به اقدام جدی دارد.

پرتاب نسل جدید ماهواره‌ها
این در حالی است که روز گذشته اسپیس ایکس نسل جدید ماهواره‌های تامین اینترنت خود را به مدار زمین فرستاد. نسل دوم ماهواره‌های استارلینک قوی‌تر از 3هزار ماهواره‌ای خواهد بود که در‌حال‌حاضر در مدار  زمین فعال هستند.
ظاهراً این شرکت به پهنای باند بیشتری در شبکه خود نیاز دارد و امیدوار است که این مشکل را تا حدی با ماهواره‌های نسل دوم برطرف کند. ماهواره‌های نسل دوم احتمالاً امکان ارتباط مستقیم با گوشی‌های موبایل را خواهند داشت و اسپیس ایکس اخیراً برای ارائه این قابلیت از کمیسیون ارتباطات فدرال درخواست مجوز کرده است.
کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا (FCC) در تاریخ اول دسامبر به اسپیس ایکس مجوز داد تا 7500 ماهواره نسل دوم را به مدار پرتاب کند. این شرکت حالا در تلاش است تا مجوز بزرگ‌تری برای پرتاب 30هزار ماهواره نسل دوم به مدار دریافت کند.  

بررسی خسارت واردشده به اپراتورها
همچنین چند روز پس از انتشار نامه‌های مدیران اپراتورهای  اینترنت کشور به وزیر ارتباطات درباره کاهش درآمدشان به خاطر اختلالات اخیر سرانجام روز گذشته وزیر نسبت به این مسئله واکنش نشان داد.
وزیر ارتباطات با اشاره به خسارت‌هایی که فیلترینگ به اپراتورهای موبایل زده است، گفت در‌ حال بررسی این موضوع هستند. زارع‌پور همچنین از پیشنهاد طرحی برای جبران ضرر اپراتورها در شورای عالی فضای مجازی خبر داد.
براساس اعلام زارع‌پور، وزارت ارتباطات مصوبه‌ای به شورای عالی فضای مجازی فرستاده که در آن مدل جدید درآمدی‌ برای اپراتورها پیشنهاد شده است. وزیر ارتباطات همچنین کاهش درآمد اپراتورها از ترافیک بین‌الملل را تایید کرد، اما گفت درآمد اپراتورها از ترافیک داخلی و صوت افزایش یافته و حتی مجموع میزان ترافیک داخل و خارج نسبت به گذشته زیاد شده است. ایرانسل در نامه‌های خود گفته بود ۸۰۰ میلیارد تومان از درآمدهایش طی مدت یک‌ماه کاسته شده است. گزارش‌های درآمدی همراه اول نیز از کاهش چند صدمیلیاردی درآمد اپراتور اول حکایت دارند.
 زارع‌پور در پاسخ به سوالی در مورد ورشکستگی اپراتورها گفت: «فقط رایتل بود که در مورد ورشکستگی حرف زده بود. درست است ترافیک بین‌الملل اپراتورها به خاطر محدود شدن 2پلتفرم [اینستاگرام و واتساپ] که سهمی جدی در ترافیک بین‌الملل داشتند کاهش یافته است، اما درآمد اپراتورها که فقط از ترافیک بین‌الملل نیست و از راه‌های دیگری ازجمله صوت و ترافیک داخل درآمد دارند.
زارع‌پور به راهکار وزارت ارتباطات برای حل مشکلات اپراتورها نیز اشاره کرد و گفت: «به هر صورت در حال بررسی هستیم. ما بالاخره متولی این حوزه هستیم و نباید بگذاریم مشکلی برای اپراتورها پیش بیاید؛ چون اینها پیشران حوزه اقتصاد دیجیتالی کشور هستند و اگر مشکلی پیدا کنند بقیه هم دچار مشکل می‌شوند. مصوبه‌ای پیشنهاد کردیم که در شورای عالی فضای مجازی در حال بررسی است که امکانات جدیدی برای اپراتورها فراهم می‌کند و مدل جدیدی در زنجیره اقتصاد دیجیتالی پیشنهاد کرده‌ایم تا وضعیت‌شان بهتر شود.»