«بیرقدار»، گره گشای رابطه ترکیه و ایتالیا
فروش پهپادهای ترکیهای بیرقدار، میتواند یخ روابط این کشور با ایتالیا را ذوب کند
ماه گذشته وقتی جورجیا ملونی، نخستوزیر جدید ایتالیا با رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در حاشیه اجلاس گروه 20در بالی اندونزی دیدار کرد، هیچکس انتظار نداشت که این دیدار حاشیهای، بتواند یخ روابط 2 کشور را آب کند.
ملونی در گذشته، مواضع سختی علیه عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا اتخاذ کرده بود. همچنین ایتالیا از جمله کشورهای اروپایی است که نسلکشی ارامنه توسط دولت عثمانی را بهعنوان یک حادثه تاریخی، به رسمیت میشناسد؛ موضوعی که همواره عامل تنش در روابط ترکیه با دیگر کشورها بوده است. با این حال ملونی در دیدار با اردوغان چهره خندانی از خود به نمایش گذاشت و سخنان اردوغان پس از این دیدار، حکایت از رضایتمندی او از مذاکراتش با نخستوزیر ایتالیا داشت. اردوغان پس از نخستین دیدار خود با ملونی گفت: «او فردی صریح است. ما با ایتالیا در اروپا همسویی خواهیم داشت.»
وب سایت «میدل ایستای» به نقل از برخی منابع ترکیهای گزارش داد که ملونی در این دیدار درخواست خرید پهپادهای نظامی مشهور ترکیه با نام «بیرقدار» را مطرح کرده است. این ادعا البته کمی تعجب برانگیز بهنظر میرسید؛ زیرا هماکنون ایتالیا از پهپادهای امکیو 9ریپر (MQ-9Reaper) آمریکایی که پیشرفتهتر است، استفاده میکند. با این حال یک منبع آگاه که از نزدیک در جریان دیدار اردوغان و ملونی بوده، در گفتوگو با میدل ایستای، درخواست نخستوزیر ایتالیا از اردوغان برای خرید پهپادهای ترکیهای را تأیید کرده و گفته است که این پهپادها بیشتر برای نظارت و گشتزنی مرزی و کنترل عبور مهاجران مدنظر ایتالیاست.
این منبع آگاه همچنین گفت که اردوغان در مقابل، خواستار همکاری ایتالیا برای تولید مشترک سامانه پدافند هوایی سمپ/تی SAMP/T شده است. این سامانه پدافندی توسط ترکیه، فرانسه و ایتالیا در مرحله تولید قرار گرفته، اما مقامات ترکیه و فرانسه میگویند که این پروژه به دلیل برخی ایرادهای فنی وارد شده از سوی ایتالیا پیشرفتی نخواهد داشت. این مذاکرات از سال 2017بدون هیچ نتیجهای همچنان ادامه دارد و اکنون اردوغان این امید را دارد که نخستوزیر جدید ایتالیا نرمش بیشتری درباره دستیابی به یک راهحل برای تولید سامانه موشکی سمپ/تی داشته باشد.
برخلاف روایت منابع ترکیهای، روایت ایتالیاییها از این دیدار متفاوت است. حتی برخی منابع ایتالیایی درباره درخواست نخستوزیر این کشور برای خرید پهپادهای ترکیهای ابراز تردید کرده و برخی منابع دیگر، چنین خواستهای را در حد یک شایعه ارزیابی کردهاند. براساس گزارش منابع ایتالیایی، این کشور به دنبال ارتقاء پهپادهای آمریکایی خود است و اگر نخستوزیر بخواهد پهپادهای جدیدی از دیگر کشورها خریداری کند، این تصمیم مستلزم تخصیص بودجه و تصویب در پارلمان است. همچنین در سند برنامه ارتش ایتالیا برای سالهای 2022تا 2034هیچ اشارهای به خریدهای جدید پهپادی نشده و تنها به مدرنسازی پهپادهای آمریکایی امکیو9 ریپر و پهپادهای پریدیتور (Predator) اشاره شده است.
پهپادهای بیرقدار در درگیریهای لیبی، قرهباغ و اوکراین مورد استفاده قرار گرفته است. اکنون بهنظر میرسد که آنکارا این امید را دارد که بیرقدار را محل معامله خود با ایتالیا درباره سامانه موشکی سمپ/تی قرار دهد. خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه هم 2هفته پیش به همتای ایتالیاییاش گفته بود که 2کشور میتوانند همکاریهای نظامی خود را در چارچوبی که اردوغان و ملونی در نظر دارند، تقویت کنند.