قیمت‌های تازه ، ویراست‌های قدیمی

اگر از علاقه‌مندان به مطالعه کتاب‌های سینمایی باشید، احتمالا با نام ناشرانی که به‌صورت اختصاصی در این حوزه کار می‌کنند یا توجه ویژه‌ای به موضوع سینما در میان آثارشان دارند، آشنا هستید. ناشرانی همچون انتشارات بنیاد سینمایی فارابی یا نشر ساقی صرفا ناشر کتاب‌های سینمایی‌اند و در طول سال‌ها، افتان‌وخیزان، به انتشار کتاب‌هایی که جنبه‌های مختلف سینما را بررسی کرده‌اند اشتغال داشته و در میان خوانندگان شناخته ‌شده‌اند و به‌عنوان ناشران سینمایی شناخته می‌شوند. ناشران دیگری مثل نشر هرمس، نشر چشمه، نشر مرکز، نشر لِگا، نشر بان، انتشارات علمی فرهنگی، انتشارات ققنوس، انتشارات شورآفرین، انتشارات روزنه و...، در کنار سایر آثارشان در زمینه‌های مختلف دیگر، به انتشار کتاب‌های سینمایی هم توجه کرده و به قوام‌یافتن ادبیات سینمایی یاری رسانده‌اند. کتاب‌های سینمایی طبیعتا مخاطب خاص خود را دارند و مثل رمان یا کتب تاریخی و حتی کتب فلسفی کتابخوانان را به‌خود جلب نمی‌کنند. معمولا کسانی که به مطالعه کتاب‌های سینمایی می‌پردازند، ابتدا به سینما علاقه دارند و بعد برای تعمیق دانسته‌ها و اطلاعاتشان از هنر هفتم جذب مطالعه کتاب‌های سینمایی می‌شوند. در بازار کتاب، محبوب‌ترین کتاب‌های سینمایی، کتاب‌های آموزش فیلمنامه‌نویسی هستند. فیلمنامه‌نویسی از آن دست حرفه‌هایی در سینماست که از دور کاری بی‌دردسر و پردرآمد به‌نظر می‌رسد و خیلی‌ها فکر می‌کنند به‌راحتی از پسش برمی‌آیند. البته مسلم است که این تصور ریشه در واقعیت ندارد، وگرنه وضعیت فیلمنامه‌نویسی در سینمای ما این‌طوری نبود و فیلم‌ها این‌همه عیب و ایراد فیلمنامه‌ای نداشتند. به واسطه علاقه‌مندان بسیار به این حرفه، کتاب‌های آموزش فیلمنامه‌نویسی- حتی در سال‌هایی که انتشار کتاب‌های سینمایی رونق امروز را نداشت- از سایر رشته‌های سینمایی حال‌وروز بهتری داشت. بعد از فیلمنامه‌نویسی، آموزش زیر و بم کارگردانی ازجمله کتاب‌های محبوب و پرفروش در بازار کتاب‌های سینمایی است. کسانی هم که دوست دارند سینما را جدی‌تر از بخش‌های عملی و فنی آن مثل فیلمنامه‌نویسی یا کارگردانی یا حتی فیلمبرداری دنبال کنند، دنبال موضوعات نظری این رشته می‌روند تا بتوانند به سؤالاتی مثل «سینما چیست؟» یا «فیلم‌ها چطور کار می‌کنند؟» یا «روایت سینمایی چه ویژگی‌هایی دارد؟» جواب بدهند یا از توازی‌ها و تقاطع‌های میان سینما با سایر رشته‌های علوم انسانی سر‌دربیاورند.
انتشارات بنیاد سینمایی فارابی چه در زمینه متون سینمایی عملی و فنی و چه در زمینه متون نظری ناشری شناخته شده است. روز گذشته خبر رسید که این انتشارات تعدادی از کتاب‌های مهم خود را که بعضا برخی‌هایشان مدت‌ها نایاب بودند، تجدید چاپ کرده است. کتاب‌هایی مثل «نما به نما» (2جلد) آنقدر از زمان چاپ نخست‌شان در میان علاقه‌مندان به سینما جاافتاده‌اند که هر گاه برای مدتی نایاب و چاپ‌تمام می‌شوند، نسخه‌های غیرقانونی و افست‌شان در برخی فروشگاه‌ها پیدا می‌شود. این کتاب از آن کتاب‌هایی است که هر کسی که سودای کارگردان‌شدن دارد، باید حتما یک‌بار آن را بخواند. کتاب‌هایی مثل «روایت در فیلم داستانی» (2جلد) یا «چگونگی درک فیلم» هم در زمینه نظری از کتاب‌های مهم این ناشر هستند. قیمت کتاب که همیشه مسئله بوده و این روزها مسئله‌ای دوچندان شده است. مخاطب این کتاب‌ها دانشجویان و جوانان هستند که شاید تهیه این کتاب‌ها، با این قیمت‌ها، برای‌شان دشوار باشد. هرچند، قیمت کاغذ و سایر ملزومات چاپ روزبه‌روز بالاتر می‌رود و ناشر هم چاره‌ای جز افزایش قیمت کتاب ندارد. نکته دیگر این است که کتابی مثل «چگونگی درک فیلم» تجدید چاپ همان ویراست قدیمی1978 آن است، درحالی‌که نسخه انگلیسی این کتاب در سال2009 به ویراست چهارم رسیده و کاش حالا که به قیمت 250هزار تومان فروخته می‌شود، حداقل ویراست جدید آن به‌دست خواننده می‌رسید. به‌روزکردن کتابی که به چاپ چهارم رسیده، برای انتشارات بنیاد سینمایی فارابی که یکی از وظایفش حمایت از انتشار کتاب‌های سینمایی است، نباید کار سختی باشد. کتاب «نما به نما» که در میان کتاب‌های انگلیسی هم کتابی کلاسیک درباره آموزش کارگردانی به شمار می‌رود، در سال2019 نسخه ویژه 25سالگی‌اش منتشر شد که یادداشتی از استیون دی کاتز به همین مناسبت داشت. بد نبود که ترجمه آن یادداشت هم به این چاپ جدید فارسی اضافه می‌شد. جدا از کتاب، سایر شیوه‌های آموزش مثل انتشار فیلم‌های آموزشی کارگردانان مشهور سینما همچون مارتین اسکورسیزی یا دیوید لینچ هم می‌تواند در برنامه این بنیاد قرار بگیرد. حالا که فارابی ناشر تخصصی سینماست، بد نیست با جدیت بیشتری در استفاده از کتاب‌های روز و شیوه‌های نو به بحث انتشار محتواهای آموزشی و نظری توجه کند.

مکث
از« نما به نما» تا «چگونگی درک فیلم»
کتاب‌های تجدید چاپ‌شده انتشارات بنیاد سینمایی فارابی به شرح زیر است:
1‌.«نما به نما: کارگردانی فیلم از تصور ذهنی تا تصویر سینمایی»، نوشته: استیون دی کاتز، برگردان: محمد گذرآبادی، نوبت چاپ: دهم، 180هزار تومان
2.«نما به نما: جلد دوم: نمای متحرک»، نوشته: استیون دی کاتز، برگردان: محمد گذرآبادی، نوبت چاپ: هفتم، ‌150هزار تومان
3.«اصول اساسی کارگردانی سینما (پیش از فیلمبرداری فیلم خود را ببینید)»، نوشته: نیکلاس تی پروفرس، برگردان: شاپور عظیمی، نوبت چاپ: دوم، 250هزار تومان
4.«چگونه مشکلات فیلمنامه‌مان را حل کنیم؟»، نوشته: سیدفیلد، برگردان: حمیدرضا گرشاسبی، نوبت چاپ: دوم، 150هزار تومان
5.«روایت در فیلم داستانی (جلد اول)»، نوشته: دیوید بردول، برگردان: سیدعلاءالدین طباطبایی، نوبت چاپ: چهارم، 100هزار تومان
6.«روایت در فیلم داستانی (جلد دوم)»، نوشته: دیوید بردول، برگردان: سیدعلاءالدین طباطبایی، نوبت چاپ: چهارم، 120هزار تومان
7.«فرهنگ فیلمنامه، واژگان و اصطلاحات تخصصی برای فیلمنامه‌نویسان»، نوشته: محمد گذرآبادی، نوبت چاپ: دوم، ‌160هزار تومان
8.«فیلمنامه‌نویسی پیشرفته»، نوشته: لیندا سیگر، برگردان: محمد گذرآبادی، نوبت چاپ: سوم، 120هزار تومان
9.«چگونگی درک فیلم»، نوشته: جیمز موناکو، برگردان: حمیدرضا احمدی‌لاری، نوبت چاپ: چهارم، 250هزار تومان