تهران ایمن‌تر می‌شود

مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار

در دوازدهمین شنبه امید و افتخار، از 6طرح و برنامه ایمنی و مدیریت بحران رونمایی شد. قرارگاه ایمنی کالبدی کلانشهر تهران، طرح ارزیابی ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه، برنامه پاسخ اضطراری توفان کلانشهر تهران، بهره‌برداری از 5دستگاه لرزه‌نگاری درون‌گمانه‌ای، بهره‌برداری از 2پایگاه‌ پشتیبانی مدیریت بحران در مناطق ۱۸ و ۲۰، طرح جامع پدافند غیرعامل شهر تهران و طرح دوام مسجدمحور ازجمله طرح‌ها و برنامه‌های سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران است که از آنها رونمایی شد و به بهره‌برداری رسید. این برنامه صبح شنبه با حضور علیرضا زاکانی، شهردار تهران، مهدی چمران، رئیس شورای اسلامی شهر تهران، محمدحسن نامی، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، خلیل محبت‌خواه، مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران، پرویز سروری، نایب‌رئیس، احمد صادقی، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر و علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و محمدرضا حاتمی، رئیس مؤسسه ژئوفیزیک‌ دانشگاه تهران در ساختمان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران برگزار شد. با بهره‌برداری از سامانه‌های جدید، حالا تهران با داشتن سیستم‌های نوین و هوشمند، نسبت به گذشته در برابر بحران‌های گوناگونی که تهدیدش می‌کنند، آماده‌تر شده است؛ سیستم‌هایی که به‌عنوان نیروهای پشتیبان از نیروهای انسانی متخصص و داوطلب امداد، برای تصمیم‌گیری بهتر در برابر رخدادها حمایت خواهند کرد.

مدیریت مشارکتی و مردمی‌سازی‌ امور
علیرضا زاکانی، شهردار تهران در آیین افتتاح و بهره‌برداری از دستاوردهای سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در دوازدهمین شنبه امید و افتخار، گفت: «خرسندیم که نوع افتتاح و نوع اقدامی که امروز انجام می‌شود به‌صورت عمومی برای کل جامعه نفع و عایدی دارد و متعلق به همه شهر و شهروندان است. امروز یک بسته‌ای ارائه  شد که هم درخصوص پیشگیری از وقوع بحران‌ها، هم درخصوص اقدام به‌موقع و هم درخصوص بعد از وقوع بحران به آنها توجه شده است. درواقع در بسته‌ای که امروز در قالب پروژه‌های شهری افتتاح شده به موضوع قبل از بحران، حین بحران و بعد از بحران توجه شده است و پس از بحران نیز جنبه‌های التیام‌بخش و کارسازی دارد. یک ویژگی را در شروع شورای ششم و مدیریت شهری این دوره دیدیم که مدیریت مشارکتی بود تا با مردم، نخبگان و اجزا و عناصر حکومتی و حاکمیتی ظرفیت‌ها را به اشتراک بگذاریم و امور را مردمی‌سازی‌ کنیم تا به واسطه آن، کار به سمت مردم سوق پیدا کند و مردم‌محور امور انجام شود. علاوه بر آن تکیه بر دانش و بهره‌مندی از ظرفیت حوزه‌های دانشی کشور نیز مدنظر قرار گرفته است.»

در تاریکی حرکت نمی‌کنیم
زاکانی با اشاره به اینکه تکیه بر حوزه دانشی را برای خود اصل می‌دانیم و در تاریکی حرکت نمی‌کنیم، گفت: «موضوعات زلزله‌، توفان، سیلاب و فرونشست 4مخاطره اصلی هستند که در کنار آن سلسله موضوعاتی به واسطه بافت ناپایدار وجود دارد که از آن باید به‌عنوان فرصت استفاده کنیم و به سمت نوسازی شهر که رفاه، آسایش و ایمنی را در پی دارد، برویم و ترافیک، آلودگی هوا و بدمسکنی و بی‌مسکنی را نیز با استفاده از آن حل کنیم.» شهردار تهران با بیان اینکه بسته دیگری که از آن رونمایی شد در رابطه با گروه‌های دوام مسجدمحور است، می‌گوید: «این کار، کار گسترده‌ای است که امکانی را ایجاد می‌کند که در مدارس و مساجد نوجوانان و جوانان ما آموزش ببینند و آن را به بدنه جامعه تسری بدهند تا شبکه‌ای را در جامعه داشته ‌باشیم که آگاهی‌بخشی به‌خود و جامعه را تکلیف خود می‌داند و ما نیز وظیفه کمک و پشتیبانی به این گروه‌ها را داریم.»

صدور شناسنامه ایمنی برای ساختمان‌ها با همکاری ۹دستگاه مرتبط
شهردار تهران با بیان اینکه از اهل دانش در همه حوزه‌ها طلب کمک می‌کنیم تا گام‌های بلندی در زمینه ایجاد یک الگوی نوین در جهت مواجهه با مخاطرات شهر برداشته شود و بتوانیم این الگو را تسری دهیم، گفت: «درخصوص تیم‌های ارزیابی برای ساختمان‌های مهم و بلندمرتبه با ۹ دستگاه که ۴دستگاه آن خارج از شهرداری است، همکاری خواهیم داشت تا غیر از آتش‌سوزی سایر مولفه‌های ایمنی‌بخش ساختمان‌ها چک شود و یک شناسنامه ایمنی برای آنها داشته باشیم تا آرامش را برای جامعه ایجاد کنیم. امیدواریم پیام برنامه امروز، پیام ایمنی‌بخشی، آسایش، آرامش، ایجاد رفاه و دوری از مخاطرات باشد و پیامی که برای جامعه نخبگی داریم نیز پیام نیاز در جهت طلب کمک است. از اهل دانش در همه حوزه‌ها طلب کمک می‌کنیم تا گام‌های بلندی در زمینه ایجاد یک الگوی نوین در جهت مواجهه با مخاطرات شهر برداشته شود و بتوانیم این الگو را تسری دهیم. امیدواریم این گام، گام مؤثری در جهت ایمنی‌بخشی به شهر تهران باشد و ساختمان‌های ما روزبه‌روز از استحکام بالاتر و مردم‌مان از پیوستگی بیشتری برخوردار شوند.»

 سوله‌های بحران باید آمادگی کامل داشته باشند
رئیس شورای شهر تهران هم دیروز به استفاده و بازگشایی سوله‌های مدیریت بحران در مواقع خطر تأکید کرد و گفت: «متأسفانه برخی از این سوله‌ها تعطیل بوده و همین امر مشکلاتی را در مواقع خطر و بحران به‌وجود خواهد آورد و باید سوله‌های مدیریت بحران به لحاظ سوخت و موتور برق آمادگی کامل را داشته باشند.» چمران با اشاره به طرح جدید شهرداری تهران در ارتباط با استفاده از داوطلبان در قالب دوام مسجدمحور و آموزش به شهروندان در مواقع بحران هم گفت: «این امر بسیار مهمی است که می‌تواند از طریق آموزش خانه به خانه و مدرسه و در ستادهای بحران انجام شود.» رئیس شورای شهر تهران همچنین از سازمان مدیریت شهر تهران خواست توجه ویژه‌ای به مسئله برگزاری مانورهای مرتبط با مخاطرات داشته باشد و‌ آن را اجرایی کند و گفت: «آرزو می‌کنیم هیچ‌گاه خطراتی مانند زلزله و... را در تهران نداشته باشیم، اما انسان‌های عاقل باید بحث پیشگیری و پیش‌بینی را مورد توجه قرار بدهند تا در مواقع بحرانی شاهد کاهش خطرات و تلفات باشیم. شهرداری و نظام مهندسی نیز موظف هستند ساختمان‌هایی که احداث می‌شود را به لحاظ پایداری مورد نظارت و پایش قرار بدهند؛ به‌طوری که ما در تهران شاهد بوده‌ایم ساختمانی در حال احداث، فروریخته است و برخی از افراد در چنین حوادثی جان خود را از دست داده‌اند.»

بدون پیوست فرهنگی و اجتماعی محکوم به شکست است
احمد صادقی، رئیس کمیته هوشمندسازی شورای شهر تهران که سابقه ریاست سازمان مدیریت بحران را دارد، در آیین افتتاح و بهره‌برداری از دستاوردهای سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران گفت: «ایمنی شهر برای بحران‌های طبیعی و انسان‌ساز مهم است. اقدامات تاب‌آوری شهری پروژه نیست که ابتدا و انتها داشته باشد، بلکه یک پروسه است که باید به مرور تکمیل شود. یک فصل مشترک در این رابطه وجود دارد و آن هم آموزش و آگاهی‌سازی‌ است. درواقع هر چه امروز افتتاح می‌شود، اگر پیوست فرهنگی و اجتماعی نداشته باشد، محکوم به شکست است. از تمام زحمات سازمان مدیریت بحران تشکر می‌کنم و درخواست دارم کارکرد تمام این پروژه‌ها تکمیل شود. اگر قرار است به‌عنوان مثال داده‌های لرزه‌نگاری تنها در این سازمان استفاده شود و در اختیار سایر سازمان‌ها قرار نگیرد، بهتر است افتتاح نشود.» صادقی یادآور شد: منظور این است که داده‌های جمع‌آوری شده برای ایجاد هم‌افزایی مدیریتی با سایر سازمان‌ها و نهادهای درگیر این مسئله ارائه شود تا مورد استفاده قرار گیرد.

تهران یکی از ۱۰ شهر بحران‌زا در دنیاست

مهدی چمران-رئیس شورای شهر تهران
ایران یکی از ۱۰کشور بحران‌زا در دنیاست و در این میان تهران هم به‌عنوان یکی از 10شهر بحران‌زا در بین شهرهای کشور محسوب می‌شود که ما مخاطرات زیاد طبیعی ازجمله سیل و زلزله را داریم. همچنین باید ناپایداری ساختمان‌ها را نیز به مخاطرات اضافه کنیم که البته این موضوع بستگی به مردم و مجموعه شهرداری دارد؛ بنابراین باید برای ایمن‌سازی شهر تهران تلاش شود که ما نیز ضمن قدردانی از تلاش‌های صورت گرفته باید تلاش‌های بیشتری را نیز انجام دهیم. براساس آمار و ارقام چنانچه زلزله‌ای با درجات بالا در شهر تهران رخ دهد ما فاجعه‌ای در تهران خواهیم داشت که در تاریخ بی‌نظیر خواهد بود؛ شهری که در شرایط عادی نیز با مشکل ترافیکی عدیده‌ای روبه‌روست و به‌خاطر همین ترافیک حتما سیستم‌های مخابراتی مختل خواهد شد؛ اگرچه دوستان ما در سازمان پیشگیری سیستم مخابراتی جدیدی را طراحی کرده‌اند تا در آن مقطع مورد استفاده قرار بگیرد.»

مکث
چگونه تاب‌ تهران بالا رفت؟
■ از 2پایگاه مدیریت بحران بهره‌برداری شده، یکی سوله جدیدالاحداث در محله غنی‌آباد شهرری و دیگری سوله بازسازی شده در منطقه ۱۸ است.
■ میزان اعتبار ساخت این دو پایگاه مدیریت بحران به‌ترتیب ۴۵ و ۷ میلیارد تومان است.
■ با افتتاح آن تعداد پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران به ۱۰۵ پایگاه رسید.
■ ۱۳لرزه‌نگار در تهران وجود داشت و ۵گمانه یا چاه عمیق لرزه‌نگاری جدید برای شناسایی گسل‌های جدید در مناطق ۲۲، ۱، ۴، ۱۸ و ۱۵ ایجاد شد.
■ با افزایش تعداد اعضای گروه‌های دوام، تعدادشان به ۲۲هزار عضو رسید.
■ در طرح دوام مسجدمحور، ابتدا در هر منطقه ۲مسجد منتخب و پس از آن ۳۰۰مسجد که نمازگزاران بیشتری دارند و در مرحله بعد تمامی مساجد شهر تهران درنظر گرفته می‌شود.
■ از ۵سند تخصصی مدیریت بحران رونمایی شد.
■ از ۲کتاب در راستای گسترش دانش عملیاتی حوزه بحران رونمایی شد.