صنعت آلوده پوشاک

وقتی به محیط‌زیست و آلاینده‌هایش فکر می‌کنیم، تـصویر دودکــــش‌هــای قطور کارخانه‌ها، ریختن فاضلاب در رودخانه‌ها و در نهایت زباله‌های جا مانده در طبیعت می‌آید جلوی چشم‌مان؛ چیزهایی که همیشه در تلویزیون و دیگر رسانه‌ها و حتی در واقعیت دیده‌ایم و افسوس خورده‌ایم که محیط‌زیستمان دارد از بین می‌رود. اما چیزی که شاید فکرش را هم نکنیم این است که صنعت مد و پوشاک بعد از نفت آلوده‌ترین صنعتی است که محیط‌زیست را به فنا می‌دهد.
 بله همین لباس زیبا که کلی هم پول بابتش می‌دهیم، یکی از عوامل آلاینده زیست‌بوم ماست. شاید فکر کنید چطور ممکن است پوشاک آلاینده باشد؟ آنطور که معاون آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفته، صنعت پوشاک علاوه بر مصرف زیاد آب برای تولید هر لباس، میزان بسیار بالایی آلاینده در محیط‌زیست رها می‌کند که مخاطرات بسیاری را به همراه دارد. به‌عبارتی بیش از 8هزار ماده شیمیایی مضر در این صنعت کاربرد دارند که مقصد نهایی تمام آنها جایی نیست جز خاک، آب‌های زیرزمینی و آب‌های‌ جاری. همچنین حدود ۱۰ درصد از گازهای گلخانه‌ای در دنیا توسط صنعت پوشاک تولید می‌شود. بگذارید توضیح بیشتری بدهیم؛ همانطور که می‌دانید برای کشت پنبه نیاز به آب و حتی سمپاشی داریم. پنبه ازجمله محصولاتی است که بیشترین نیاز آبی را دارد و برای مثال یک کیلو پنبه ۲۰‌هزار لیتر آب مصرف می‌کند. علاوه بر اینکه کارشناسان در بررسی 5/2درصد از زمین‌های کشاورزی کشت پنبه متوجه‌ شدند که از ۱۶‌درصد آفت‌کش‌های جهان برای تولید پنبه استفاده می‌شود و کارگرهایی که سر زمین‌های پنبه مشغول فعالیت هستند، در تماس مستقیم با این سموم قرار دارند و حتی گاهی دچار اختلالات ژنتیک شده‌اند. در رنگرزی پارچه‌ها هم اغلب از مواد شیمیایی استفاده می‌شود و پس از رنگ آمیزی پارچه گندآب آن به سمت رودخانه‌ها و خاک رها و تبدیل به تهدیدی علیه سلامت انسان و سایر موجودات زنده می‌شود. از آن‌جایی که خیلی از رنگ‌های مورد استفاده در این صنعت ارگانیک نیستند و خواص صنعتی دارند، آلودگی زیادی را وارد طبیعت می‌کنند. 70درصد از مقدار کربن منتشر شده در جهان نیز از تولید پوشاک به‌وجود می‌آید و پس از تولید و استفاده از پوشاکی که با صرف هزینه‌های زیست‌محیطی فراوان به بازار مصرف راه پیدا کرده‌اند، با حجم بسیار زیادی از پوشاکی روبه‌رو می‌شویم که حالا تبدیل به زباله شده‌اند و قابل تجزیه نیستند و طبیعت را با سیل انبوهی از آلودگی‌های تازه مواجه می‌کنند. بنابراین صنعت پوشاک از زمان تولید تا زمان پخش بین قاره‌ای و حتی زمان دفع محصولات استفاده شده، درست مثل یک نابودگر عمل می‌کند. قاعدتا این صنعت عظیم تعطیل‌بردار نیست و تنها راه مقابله با این همه آلودگی، تعیین ضوابط و مقررات محیط‌زیستی سفت و سخت و آموزش افرادی است که در این صنعت مشغول به کارند تا با راهکارهای زیست‌محیطی، از شدت این آلایندگی‌ها بکاهند.