سربالایی انحصارزدایی از خودرو
صنعت خودرو یکی از حوزههای برجسته و پرحاشیه اقتصاد ایران است. به همین واسطه وزیران صنعت در دورههای متوالی، برنامههای پر صدایی برای ارتقا، توسعه و اصلاح این صنعت ارائه دادهاند. برنامههایی که البته غالباً به هدف اصابت نکردهاند و گذر زمان، آرمانگرایی ارائهدهندگان آنها را تأیید کرده است.
در دوره اخیر اما، سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در حالی بر کرسی وزارت نشسته و ناگزیر به ارائه برنامه برای صنعت خودرو شده است که این صنعت یکی از بدترین دورههای تاریخی خود را ازنظر تولید، تأمین مواداولیه و فروش سپری میکند و نتیجه آن فقط برای 2گروه خودروساز بزرگ کشور، زیان انباشته 125هزارمیلیاردتومانی تا پایان سال1400 بوده است.
با این شرایط، برنامهریزی حتی برای احیای توان تولیدی صنعت خودرو و افزایش نسبی سهم داخلیسازی نیز میتواند رؤیاپردازی تلقی شود، اما فاطمی امین میگوید: طبق برنامههای تدوین شده، تا سال ۱۴۰۴ تیراژ تولید خودرو باید به ۳میلیون دستگاه در سال برسد، او از هدفگذاری برای انحصار زدایی از 2صنعت خودروسازی بزرگ کشور و سپرده شدن سهم 30درصدی بازار به سایر خودروسازان کشور خبر داده است.
طبق گزارش وزارت صنعت، کل تولید خودروسازان کوچک و بزرگ کشور در سال ۱۴۰۰ بالغبر ۹۶۳هزار و ۱۷۹دستگاه بوده است. با این حساب، تولید خودروی ایران تا 3سال دیگر باید 211درصد افزایش پیدا کند که حتی اگر روی کاغذ احتمال تحقق آن وجود داشته باشد اما در عمل و با شناخت کمی، کیفی و قیمتی خودروهای ایرانی میتوان به آن شک کرد. نکته دیگر اینکه طبق برنامههای فاطمی امین باید در سال 1404یکمیلیون دستگاه از خودروهای تولیدی کشور صادر شود که این مهم نیز اگر از محل تولید مشارکتی با خودروسازان تراز اول جهانی نباشد، بعید است که با صادرات چند هزار دستگاه از یکی دو محصول مشخص به بازارهای بستهای نظیر روسیه، عراق و سوریه دستیافتنی باشد.