آبله میمونی به ایران نرسیده است

سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد: شیوع «آبله میمونی» در بیش از ۷۰کشور جهان، یک وضعیت فوق‌العاده است که اکنون می‌توان آن را یک وضعیت اضطراری جهانی توصیف کرد. به‌گفته تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت «ما با شیوعی روبه‌رو هستیم که به‌سرعت در سراسر جهان از طریق روش‌های انتقال جدیدی که ما درباره آن خیلی کم می‌دانیم، گسترش یافته است. میزان خطر در جهان در سطح متوسط و در اروپا بالاست.» آبله میمونی ده‌ها سال است که در بخش‌هایی از مرکز و غرب آفریقا شیوع پیدا کرده، اما چند ماهی است که ده‌ها ابتلا در اروپا، آمریکای شمالی و کشورهای دیگر هم گزارش می‌شود. البته به‌گفته محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت «به‌نظر می‌رسد این بیماری در اروپا در حال گسترش باشد و در منطقه ما تنها ۱۲ تا ۱۳مورد ابتلا در امارات و ترکیه گزارش شده که دلیل آن ترانزیتی و گردشگرپذیر بودن این کشور‌هاست. در ایران هم هیچ مورد آبله میمونی گزارش نشده و جای نگرانی نیست.» اما اعلام وضعیت اضطراری جهانی به این معناست که این بیماری می‌تواند به کشورهای بیشتری ازجمله ایران سرایت کند و نیاز به یک واکنش هماهنگ جهانی دارد. سازمان جهانی بهداشت پیش از این برای بحران‌های بهداشت عمومی مانند کووید-19، شیوع ابولا در غرب آفریقا در سال2014، ویروس زیکا در آمریکای لاتین در سال2016 و تلاش مداوم برای ریشه‌کن کردن فلج اطفال، شرایط اضطراری اعلام کرده بود.
به‌گفته علیرضا خوشدل، رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی آزاد تهران آبله میمونی تاکنون در بیش از 75کشور دنیا و بیش از 15هزار مورد قطعی گزارش شده که بیشترین موارد غیراندمیک بیماری یعنی حدود 87درصد از مجموع بیماری در اروپا گزارش شده که 99.5درصد مبتلایان مرد و 44درصد مبتلایان 30 تا 40سال دارند. این اپیدمیولوژیست درباره انتقال آبله‌میمونی به همشهری می‌گوید:‌ «انتقال از حیوان به انسان در تماس با ضایعات پوستی یا گوشت و خون آلوده حیوانات روی می‌دهد. در انتقال انسان به انسان هم تماس مستقیم با بثورات، ترشحات بدن و تنفسی، زخم‌ها، تماس چهره به چهره طولانی، تماس با لوازم شخصی، ملحفه و البسه فرد مبتلا، تماس جنسی، در آغوش کشیدن و بوسیدن، انتقال از مادر به جنین از طریق جفت و... خواهد بود. بیشترین زمان انتقال از آغاز راش تا بهبود کامل ضایعات پوستی هم حدود 2تا 4هفته است.» واکسن آبله یکی از روش‌های محافظت‌کننده درباره این بیماری مطرح می‌شود، اما به‌گفته خوشدل برنامه واکسیناسیون عمومی در این‌باره توصیه نمی‌شود و برای مسافران به مناطق اندمیک هم ضرورت ندارد:‌ «اثربخشی واکسن‌ها در طغیان امروز بیماری مشخص نیست. بعد از تماس، بهترین زمان واکسیناسیون 4روز اول است و بعد از 4روز تا 14روز صرفا از شدت علائم درصورت ابتلا کم می‌کند، اما احتمال انتقال به دیگران وجود دارد.» این اپیدمیولوژیست درباره علائم مشکوک آبله میمونی می‌گوید:‌ «سردرد، تب حاد بیش از 38.5درجه، کمردرد، بی‌حالی و ضعف شدید را باید در موارد راش پوستی حاد درنظر گرفت، اما می‌تواند شامل بیماری‌های دیگر ازجمله آبله‌مرغان، تبخال، سرخک، عفونت‌های باکتریال، سیفیلیس اولیه یا ثانویه، حساسیت و واکنش آلرژیک موضعی و... هم باشد. همچنین فرد باید ارتباط با فرد محتمل یا قطعی مبتلا به آبله میمونی و همان شرایط انتقال انسان به انسان یا سابقه سفر به کشورهای اندمیک بیماری در 21روز گذشته را داشته باشد. موارد مشکوک هم بعد از مثبت شدن تست PCR یا نتیجه توالی‌سنجی به‌عنوان موارد قطعی درنظر گرفته می‌شوند.» به‌گفته خوشدل خطرسنجی، نظام مراقبت، ظرفیت تشخیص، بیماریابی، پیگیری تماس‌ها، لوارم حفاظتی، واکسیناسیون، اطلاع‌رسانی و آموزش، داروی ضدویروسی، مدیریت حیوانات خانگی و کنترل ازجمله اقدامات پیش‌مراقبتی است که باید درباره آبله‌میمونی انجام شود.