احتمال ابتلای مجدد به اومیکرون در مدت کوتاه
با ظهور سویههای جدید اومیکرون و سرعت بالای انتقال آنها، ابهام درباره ابتلای چندباره به آن باعث نگرانی شده است. متخصصان میگویند احتمال عفونت مجدد و مثبت شدن تست پس از بهبودی از عفونت قبلی امکانپذیر است. به گزارش کانورسیشن، عفونت مجدد یکدرصد از کل موارد را در دوره قبل از اومیکرون در انگلستان تشکیل میداد، اما در هفتههای اخیر بیش از 25درصد از موارد ابتلای روزانه آمریکا و 18درصد از آمار در نیویورک را شامل میشود.
با توجه به انتشار زیرسویههای BA.4 و BA.5 که راحتتر منتقل میشوند، افرادی هم که قبلا واکسینه یا به ویروس آلوده شدهاند دچار ابتلای جدید خواهند شد.
اما ابتلای مجدد به 4 عامل کلیدی تقسیم میشود: ویروس، پاسخ ایمنی هر فرد به عفونت گذشته، وضعیت واکسیناسیون و اقدامات محافظتی شخصی. در مورد 2عامل اول کار زیادی نمیشود انجام داد، اما در مورد 2عامل دوم میشود اقداماتی داشت.
فرار بهتر از سیستم ایمنی
در مورد ویژگیهای فرار سیستم از ایمنی زیرمجموعههای اومیکرون بهدلیل جهشهای متعدد و جدید در پروتئین اسپایک SARS-CoV2، مطالب زیادی نوشته شده است. عفونت پیش از اومیکرون به انواع آلفا، بتا و دلتا ایمنی متقابل طولانی مدتی ایجاد میکرد. این عفونتها همچنین محافظت مؤثری در برابر عفونت علامت دار داشتند. با این حال، همهچیز با ظهور اومیکرون BA.1 در اواخر سال2021 تغییر کرد و مطالعات نشان داد که محافظت متقاطع کاهش یافته در برابر عفونت قبلی با پاسخهای آنتی بادی کمتر قوی، مرتبط بود. این نشان میدهد که ابتلا به زیرسویههای اولیه BA.1 و BA.2 لزوما ما را در برابر خواهر و برادرهای جدیدترشان محافظت نمیکند.
نحوه برخورد سیستم ایمنی ما با عفونت قبلی کووید میتواند بر نحوه بررسی قرار گرفتن در معرض سویههای آینده تأثیر بگذارد. ما میدانیم که افراد مبتلا به سرکوب سیستم ایمنی بیشتر در معرض خطر عفونت مجدد یا در واقع عود عفونت مداوم هستند. نظرسنجی بزرگ درباره ابتلا به کووید در بریتانیا نشان میدهد که در جمعیت عمومی، افرادی که هیچ علامتی را گزارش نمیکنند یا غلظتهای کمتری از ویروس در سوابهای PCR خود با عفونت قبلی دارند، نسبت به افرادی که علائم یا غلظتهای ویروسی بالاتری دارند، بیشتر احتمال دارد دوباره آلوده شوند.
پاسخ ما به عفونت مجدد
از زمان آغاز واکسیناسیون کووید در سال2021، محافظت عالی در برابر بیماری شدید (که منجر به بستری شدن در بیمارستان یا مرگ میشود) و هم در برابر عفونت علامتدار ایجاد شد. نکته مهم این است که حفاظت در برابر بیماری شدید، بهدلیل پاسخهای سیستم ایمنی بدن ما در برابر بخشهایی از ویروس بود که از سویه اصلی جهش پیدا نکردهاند و این محافظت همچنان پابرجاست. اما سویههای اومیکرون میتوانند افراد را حتی اگر واکسینه شده باشند آلوده کنند، زیرا راههایی برای فرار از آنتیبادیها خنثیکننده پیدا کردهاند. مطالعهای جدید نشان میدهد که 6ماه پس از دوز دوم واکسیناسیون، سطح آنتی بادی علیه همه زیرشاخههای اومیکرون در مقایسه با سویه اصلی بهطور قابلتوجهی کاهش مییابد. یعنی توانایی واکسن برای محافظت در برابر عفونت با متغیرهای فرعی سریعتر از سویه اصلی ویروس کمتر میشود. نکته جالب توجه در این مطالعه، سطوح آنتیبادی بالاتر در افراد آلوده و واکسینه شده بود. با این حال باز هم بازی به نفع سویههای جدیدتر امیکرون بود.
محافظت شخصی
ویروس SARS-CoV-2 از فردی به فرد دیگر در هوا توسط قطرات تنفسی و آئروسلها و با لمس سطوح آلوده منتقل میشود. ما میتوانیم با انجام تمام کارهایی که طی 2سال گذشته به ما آموزش داده شده، شیوههای انتقال را مختل کنیم مانند، فاصلهگذاری اجتماعی و استفاده از ماسک، شستن مرتب دستها، بهبود تهویه با باز کردن پنجرهها و رعایت قرنطینه درصورت ابتلا.
ابتلای مجدد در آینده
برخی دادههای امیدوارکننده نشان میدهد اگرچه عفونت مجدد ممکن است رایج شود، اما به ندرت با بیماری شدید همراه است. همچنین دوزهای یادآور واکسن تا حدودی از جان ما محافظت میکنند. درحالیکه برخی از افراد در یک بازه زمانی کوتاه (کمتر از 90روز) دوباره ممکن است مبتلا شود اما بهطور عمده این اتفاق در افرادی با سن بالا و وضعیت واکسیناسیون نامناسب رخ میدهد.
طرحهایی که سازندگان واکسن با پلتفرم mRNA برای ساخت واکسن مخصوص سویههای اومیکرون دارند، نوید بازیابی برخی از کنترلهای ایمونولوژیک این سویهها را میدهد.
درهرحال در مورد تکامل ویروس یا سیستم ایمنی خود کار زیادی از هیچ متخصص و دانشمندی بر نمیآید، اما میتوانیم خطر ابتلا به عفونت شدید در خود و اطرافیان را با اختلال در راههای انتقال ویروس و به روز ماندن واکسیناسیونها بهطور چشمگیری کاهش دهیم.