سهمیه‌بندی گاز در انتظار آلمانی‌ها

آژانس بین‌المللی انرژی به اروپا هشدار داده که با کاهش میزان مصرف برق و فعال نگه داشتن نیروگاه‌های برق هسته‌ای، خود را برای قطع واردات گاز روسیه در فصل زمستان آماده کند. به ‌گفته این سازمان، نوساناتی که در هفته‌های اخیر از سوی روسیه در روند گازرسانی به اروپا رخ داده، مرحله اول طرح اصلی روسیه برای قطع کامل گاز اروپاست تا مانع تکمیل ذخایر گازی ویژه زمستان کشورهای اروپایی شود.
به نوشته خبرگزاری رویترز، در پی این هشدار، آلمان روز پنجشنبه فاز دوم طرح اضطراری گاز خود را که به فاز هشدار معروف است، به اجرا گذاشت تا برای کاهش مصرف و سرعت بخشیدن به روند ذخیره‌سازی گاز اقدام کند. آلمان بزرگ‌ترین واردکننده گاز از روسیه است و قطع گاز روسیه بدون شک این کشور را با یک بحران جدی روبه‌رو خواهد کرد. گاردین به نقل از کلاوس مولر، رئیس آژانس شبکه گاز آلمان نوشته است: «اگر روسیه گاز خود را به روی آلمان ببندد، فقط می‌توانیم 2ماه و نیم دوام بیاوریم.» به‌گفته مولر این دو ماه و نیم هم درصورتی است که ذخایر گاز آلمان کاملا پر باشند. از این‌رو آلمان باید آغاز به ذخیره گاز کرده و به‌دنبال تامین‌کننده‌های جدید باشد. به‌گفته مولر ممکن است قیمت گاز در آلمان 3برابر افزایش یابد.
آغاز فاز دوم طرح اضطراری گاز به این معنی است که تامین‌کنندگان گاز اجازه دارند قیمت‌ها را با هماهنگی با آژانس شبکه گاز آلمان افزایش دهند. به‌گفته مولر، درصورتی که فاز سوم این طرح آغاز شود تبعاتی وحشتناک و شدید در انتظار صنعت گاز آلمان خواهد بود زیرا در این مرحله گاز سهمیه‌بندی شده و اولویت مصرف گاز با خانوارها خواهد بود، نه صنایع. اگرچه هنوز اجازه افزایش قیمت داده نشده، اما دولت آلمان اعلام کرده که درصورتی که کمبود گاز و افزایش قیمت انرژی ادامه پیدا کند، این بند از طرح هم اجرایی خواهد شد.
هم‌اکنون از 27کشور عضو اتحادیه اروپا، 10کشور فاز اول طرح اضطراری گاز را در واکنش به کاهش جریان گاز از روسیه به اجرا گذاشته‌اند؛ فازی که خطر بازگشت به استفاده از زغال‌سنگ به‌عنوان یکی آلوده‌ترین منابع انرژی در جهان را افزایش می‌دهد. اتحادیه اروپا همچنین به تازگی قراردادی با نروژ به امضا رسانده تا میزان واردات گاز را از این کشور افزایش دهد. اتحادیه اروپا تا پیش از آغاز جنگ اوکراین یک پنجم گاز مورد نیاز خود را از نروژ تامین می‌کرد.
آلمان وابستگی زیادی به واردات گاز از روسیه دارد و همواره فاصله خود را از موضوع تحریم گاز روسیه در واکنش به حمله این کشور به اوکراین حفظ کرده است. حال، روسیه خود پیش‌دستی کرده و کشورهای اروپایی را به بهانه‌های مختلف از گاز محروم می‌کند. گازپروم، شرکت ملی گاز روسیه، اوایل ماه جاری میلادی اعلام کرد انتقال گاز به آلمان از مسیر خط لوله نورداستریم-1را کاهش خواهد داد. گازپروم همچنین صادرات گاز به ایتالیا و فرانسه را هم کاهش داده است. هفته گذشته حجم گاز پمپ شده به نورداستریم-1از سوی گازپروم به 40درصد ظرفیت خط کاهش پیدا کرد. مسکو تحریم‌های غرب و عدم‌تامین قطعات لازم برای تعمیر این خط لوله را دلیل کاهش ظرفیت اعلام کرده است. آلمان با هدف تنوع‌بخشی به منابع گازی خود به تازگی با قطر قراردادی امضا کرده و همزمان قصد دارد نیروگاه‌های زغال‌سنگی خود را دوباره فعال سازد؛ باوجود اینکه این اقدام، عقبگردی اساسی از طرح‌های محیط‌زیستی این کشور محسوب می‌شود.
اگرچه اجرای فاز دوم یا مرحله هشدار طرح اضطراری گاز آلمان برای خانوارها و شرکت‌ها سیگنالی نمادین به شمار می‌رود، اما نشانگر آغاز تغییری اساسی در آلمان است. داده‌های جدید نشان می‌دهند آلمان در 4 ماه اول سال‌جاری میلادی، 22درصد از واردات گاز خود را از روسیه کاهش داده، اما همزمان هزینه گاز در همین دوران 170درصد افزایش یافته است.
در این میان، روسیه اعلام کرده که نورداستریم- 1از چند هفته آینده به‌منظور انجام تعمیرات به‌مدت 10روز غیرفعال خواهد شد. این به معنی قطع کامل بخش اصلی گاز اروپا به‌مدت 10روز خواهد بود و ممکن است روسیه به دلایل مختلف این مدت را تمدید کند. در چنین شرایطی قیمت انرژی، جهشی بی‌سابقه خواهد یافت و پرکردن ذخایر گازی اروپا دشوارتر خواهد شد.