اندیشه اجتماعی
نفرین زمین؛ روایت داستانی آل‌احمد از تکنولوژی
«نفرین زمین» یکی از خواندنی‌ترین و شاید مهم‌ترین آثار جلال آل‌احمد است که در قالب رمان به تأثیر تکنولوژی بر جوامع و نزاع سنت و مدرنیته می‌پردازد. در این رمان معلمی برای تدریس به روستایی دورافتاده فرستاده شده است؛ او ماجرای تحولات و رویدادهای آبادی و هر آنچه در مدت 9ماه اقامت خود در ده دیده، شنیده و آزموده را به‌صورت یادداشت‌های روزانه ثبت می‌کند.
آقا معلم در یادداشت‌های روزانه خود ما را از نزدیک در جریان تأثیر ورود تکنولوژی‌هایی همچون تراکتور و آسیاب‌برقی بر سبک زندگی مردم روستا به‌عنوان جامعه‌ای سنتی می‌گذارد. بنا بر اعتقاد برخی، کتاب نفرین زمین بیش از اینکه یک اثر هنری باشد، سندی اجتماعی محسوب می‌شود. آل‌احمد در این اثر ارزشمند که در سال1346 نوشته شده، کوشیده است تا تحلیلی اجتماعی از عصر خود ارائه و نسبت به وقوع تجدد که از دیدگاه او آفت‌هایی ویرانگر همراه خواهد داشت، هشدار دهد.
در این کتاب آل‌احمد نشان می‌دهد که چگونه ورود تراکتور در جامعه‌ای، موجب تغییر باورها و وجه معرفتی و نگاه افراد به مسئله کار می‌شود و چگونه تراکتور که نمادی از تکنولوژی است می‌تواند به تغییرات اجتماعی بزرگ بینجامد.
