عبور زیان انباشته خودروسازان از 122هزار میلیارد تومان

 ماشین تولید زیان در شرکت‌های خودرو ساز، در طول سال گذشته نیز بیش از 33هزار میلیارد تومان زیان ساخته است. محاسبات همشهری برمبنای آمارهای ارائه شده روی سامانه کدال نشان می‌دهد؛ با این میزان زیان، جمع کل زیان انباشته شرکت‌های خودرو ساز، از مرز 122هزار میلیارد تومان عبور کرده است.
به‌گزارش همشهری، سال‌هاست شرکت‌های خودرو‌ساز در حال تولید زیان‌های سنگین هستند. روند تولید زیان، مطابق تازه‌ترین صورت‌های مالی این شرکت‌ها متوقف نشده است. زیان شرکت‌های خودروساز در شرایطی در حال افزایش است که یک بازار انحصاری در اختیار آن‌هاست. درباره دلایل زیان‌کاری شرکت‌های خودرو‌ساز بحث‌های زیادی وجود دارد اما به زعم اغلب کارشناسان، قیمت‌گذاری دستوری و بهره‌وری پایین تولید، ازجمله دلایل این موضوع است. به گفته تحلیلگران از یک طرف مدیریت دولتی، بهره‌وری را در این شرکت‌ها کاهش داده و از طرف دیگر قیمت‌گذاری غیررقابتی و نامتناسب با هزینه‌های تمام‌شده تولید، برای محصولات این شرکت‌ها، ازجمله دلایل افزایش زیان آن‌هاست.

زیان 122هزار میلیارد تومانی
عملکرد مالی شرکت‌های خودرو ساز، ارائه شده روی سامانه کدال، نشان می‌دهد؛ خودروسازان پارسال با وجود آنکه 900هزار دستگاه خودرو فروخته‌اند، 33هزار و334میلیارد تومان زیان شناسایی کرده‌اند، این میزان زیان با وجود آن که اندکی کمتر از زیان سال1399 است اما موجب‌شده جمع کل زیان انباشته شرکت‌های خودرو‌ساز به 122هزار و500میلیارد تومان برسد که در تاریخ اقتصاد ایران برای یک صنعت بی‌سابقه است.
طبق این اطلاعات، جمع کل زیان گروه ایران خودرو در سال گذشته معادل16هزار و244میلیارد تومان بوده که موجب شده زیان انباشته این گروه در پایان سال مالی گذشته به 60هزار میلیارد تومان برسد. با این حال نکته امیدوارکننده آن است که میزان زیان شرکت ایران خودرو در سال قبل، 10درصد کمتر از زیان سال1399 بوده است. گروه خودروسازی سایپا اما شرایط متفاوتی داشته که زیان این گروه در سال گذشته نه فقط کمتر نشده، بلکه 22درصد هم رشد کرده است. عملکرد مالی این شرکت در سال گذشته بیانگر آن است که شرکت سایپا در سال گذشته 15هزار و890میلیارد تومان زیان کرده است که این میزان 2هزار و836میلیارد تومان بیشتر از سال1399 است. با این میزان زیان جمع کل زیان انباشته شرکت سایپا، هم‌اکنون به 54هزار و674میلیارد تومان رسیده است.
با وجود عملکرد نامطلوب سایپا، شرکت پارس خودرو، از زیرمجموعه‌های سایپا، عملکرد بهتری داشته، این شرکت نیز با وجود آن که در سال گذشته زیان‌ده بوده، با این حال نسبت به سال99 زیان‌هایش 67درصد کاهش یافته است.
جمع کل زیان پارس خودرو در سال1400 معادل 1360میلیارد تومان بود، درحالی‌که در سال1399 جمع کل زیان این شرکت از مرز 4هزار میلیارد تومان فراتر رفته بود.  با احتساب زیان تولید شده در سال گذشته، اکنون زیان انباشته پارس خودرو به 7هزار و600میلیارد تومان رسیده است. در میان کل شرکت‌های خودرو‌ساز بهترین عملکرد را زامیاد داشته است. طبق آمار‌های موجود این شرکت در سال گذشته به سود رسیده و جمع کل سود این شرکت در سال1400 به 161میلیارد تومان رسیده است. زامیاد در سال1399 معادل 50میلیارد تومان زیان کرده بود.

آثار مالی زیان خودروسازان
زیان‌های سنگین شرکت‌های خودرو‌ساز یک پدیده تک ‌بُعدی نیست که فقط به تضعیف این صنعت منجر شده باشد، خودرو‌سازی‌ یک صنعت مهم برای اقتصاد ایران محسوب می‌شود و تضعیف این صنعت از جنبه‌های مختلف، اقتصاد کشور را تحت‌تأثیر خود قرار می‌دهد. به‌طور مثال، بررسی‌ها نشان می‌دهد به‌دلیل تولید زیان‌های سنگین، شرکت‌های خودرو‌ساز برای ادامه حیات به جذب منابع بانکی رو آورده‌اند تا از این طریق بتوانند از طریق تامین کسری وجوه در گردش، خطوط تولیدشان را سرپا نگاه دارند. آمار‌ها نشان می‌دهد؛ جمع کل تسهیلات دریافتی این صنعت فقط در سال گذشته 50هزار میلیارد تومان بوده است و خود این شرکت‌ها نیز مجبورند ماهانه مبالغ سنگینی را بابت سود تسهیلات دریافتی، به بانک‌ها پرداخت کنند که این ارقام به‌عنوان هزینه مالی درصورت‌های مالی درج می‌شود.  نکته اصلی اما آن است که تامین این منابع سنگین مالی از کانال بانک‌ها، آن هم در صنعتی که سهامدار اصلی آن دولت است، بر حجم ناترازی بانک‌ها اضافه می‌کند و این افزایش حجم ناترازی بانک‌ها به اضافه برداشت از بانک مرکزی و خلق تورم منجر می‌شود. این فقط یک زاویه از آثار نامطلوب شناسایی زیان سنگین در صنعت خودروسازی است.